ΤΟ ΛΕΞΙΚΌ ΠΙ

Πι

Εκ της συλλαβής ΠΑ προστιθεμένων εναλλάξ των διαφόρων συμφώνων σχηματίζονται λέξεις τόσαι και τόσαι, οποίαι αρχικώς είχον την έννοιαν του χρυσού.

Μετά παρέλευσιν πολλών ετών, γνωρίζονται δια της δευτερευούσης αυτών σημασίας.

Πατήρ, Πατρίς παις, πάππος, πάτορες οι πλούσιοι κατά τον Ησύχιον. Πάσιοι, Πράσιοι και Πάσιρες εν Ινδίαι. Παστός, παστοφόριον το ταμείον, πάστας ο κύριος.

Πα=την έννοια της ρίζας Πα διεφύλαξεν ακεραίαν η εβραϊκή γλώσσα διασώσασα πλήθος ελληνικών λέξεων. Ούτω παζ λέγεται ο χρυσός ο διυλισμένος, ο καθαρός αγνός χρυσός. “Τοπάζιον”. Πάζ ελληνιστί μεταφράζεται το χρυσίον, το άπυρον.

*Παγ=Πρωτοελληνιστὶ εἶναι ὁ κῆπος-ἀγρὸς ἡ ἄμπελος, Παγ-κράτι=ἀμπέλων κλήματα». (Αθηναγόρας)

Παγ, Παγασσαί, Παγκαῖον ὄρος, Παξὸς, Πάγκα, Παγανοί οι Καλικάντζαροι.

Παγ-παχ-πακ-παξ=Οι λέξεις που αρχίζουν με αυτές τις συλλαβές σημαίνουν τον καθαρόν χρυσό τον άπυρο, τον εύριζο, τον ερίτιμο, τον αγνό και η νήσος των Παξών, η αλλοιώς και Καλλίστη και Οφιούσα και Σύβοτα και ερυθρά και Εχινούσα και Γάγιος και Γηρυονία και Πυθώ και Πλουτώ και Ηλύσια πεδία και Εύμηλος και Γόργυρα και Άρνη και Ατλαντίδα και Ιθάκη και αποκαλούμενη με πολλά άλλα ακόμη ονόματα είναι η κατ’ εξοχήν νήσος του χρυσού η πραγματικά Χρυσή, η Μαλαματένια νήσος των Παξών.Ο Πλάτων στον Κριτία γράφει σχετικά: Ατλαντίδα είναι η Ιθάκη- Παξοί. Παχ-σος= Παξός Αυτό είναι το μυστικό κλειδί του χρυσού ομηρικού κόσμου, αυτό είναι το μέγα μυστικό των Παξών, το μέγα μυστικό της προϊστορικής Ελλάδος εν γένει. (Αθηναγόρας.)

Παγάδα=Ήσυχη παγερή χειμωνιάτικη μέρα.

Παγανό=Ο κουτοπόνηρος.

Παγανά=Καλικαντζούρια. Παγανιά, Παγάνα=ενέδρα.

Πάγασος=Παις των Υπερβορείων ελέγετο εις τους Παξούς.

Παγασσός, Παξίτης, Παγκράτι, Παγίς, Παγώνδας, Πακτία, Πάφος, Πάχυνον=Λέξεις εκ της ρίζας ΠΑ σχετιζόμεναι με τη λάμψιν και τον χρυσόν αρχικώς.

Του Π της ρίζης Πα εναλλασσομένου προς τα Φ και Β έχομεν άλλας πάλιν λέξεις ταυτοσημάντους. Βαθύ, Βατούμ, βάρος, Βασιλεύς, Βασιλική Ελέγετο υπό των Ταρτάρων η Αφροδίτη. Βαθώ η Μάκρις, Βάκται, οι ισχυροί,Βασκευταί αι φασκίδες.

Πάγ-κος=Πελασγική λέξις, κάθομαι, κοίτομαι, λέγεται σανίς μακρυά μέτρων τινών και πλατεία όσον το ανάστημα του ανθρώπου στηριζομένη επί δύο ποδών χρησιμεύουσα ως κάθισμα περισσοτέρων του ενός, (Θωμόπουλος) ετυμολογούμενον από ΠΑΓ=εδρα ΚΟΥ=χρυσίου χρήματος λέγεται Πά-γκον =Τράπεζα, ή κάνω πάγκον το ταμείο του χρήματος και η τράπεζα, το τραπεζικόν σύστημα, ως ταμείον του χρυσίου και χρήματος και έδρα χρηματικών συναλλαγών. (Θωμόπουλος).Παγκάρι, Πάγκα.

Παγενίται= ή Βαγενίται εν Ηπείρω.Πογώνι (Ομηρος Πογόνια) ή Πογωνιανή.

Παγγασαί= Της Πελασγιώτιδος της Θεσσαλίας.

Παγίς=Χωρίον Χίου

Παγκράτι=Ηπείρου τοπωνύμιο. Παγκρατέϊκα Κερκύρας και Αττικής.

Πάγοι= Στη Χίο, Πάγοι στην Κέρκυρα.

Πάγοι. Παγούερ λακωνιστί σημαίνει μάρμαρος. Παγούρι συνηθίζεται σήμερα να πίνεται νερό Πάγοι.

Πάγος =Η πέτρα, βουνόν της Σμύρνης

Πάγος και Ορθόπαγος= Στους Παξούς

Παγγαίον= Όρος της Μακεδονίας εκτεινόμενον δια των συνόρων της Θράκης περίν τον Νέστον ποταμόν, περίφημον το πάλαι δια τα εν αυτώ μεταλλεία χρυσού και αργύρου, τανυν Εγριαζού Κασταγνιά.Πινδ, Ηρδτ (Νικ. Λωρέντης).

Πάγκαλη=Τοπωνύμιο Ηπείρου, Κρήτης κλπ.

Παγκάστη, Πάγοι =Χωρίον Κερκύρας.

Πάγκος= Η πέτρα.

Παγχαία και Πάγγαιον=Ελληνικόταται, νήσος εν Αραβία και όρος της Θράκης.

Παγώνδας= Χωρίον Σάμου

*Πάγ-κος=Πελασγική λέξη, ΠΑΓ έδρα και ΚΟΥ κάθημαι, κοίτομαι λέγεται σανίδα μακρυά και πλατειά όσο το ανάστημα ανθρώπου, στηριζομένη σε δύο πόδια.παγ-κος ετυμολογούμενο ΠΑΓ έδρα και ΚΟΥ χρυσίου χρήματος λέγεται και η τράπεζα, το τραπεζικό κατάστημα ως ταμείο του χρυσίου και χρήματος, όπως και στα τυχερά παιγνίδια λέγομεν κάνω πάγκο. (Θωμόπουλος)

Παγκάρι= Είδος τραπέζης λίθινο αρχικά. βλέπε Πάγ-κος.

Παγκράτι = συνοικία Αθηνών παγκράτιον=πλήρης αγών περιέχων συνδυασμόν πυγμής και πάλης (Σταματάκου) Παγκρατής Ζευς. οι Αθηναίοι Παγκρατιασταί =Αθληταί, πύκται (Ησύχιος)

Παγκώντας= Χωρίον Ευβοίας Παγούνες=Είδος άγριων αυτοφυών καλλωπιστικών χόρτων που βάφονται σε διάφορους χρωματισμούς και διατηρούνται επί έτη.

Πάγος, παγά, πάλικες=Ονομασίαι εγκλειόντων χρυσόν.

Παγούερ, λακωνιστί= Μάρμαρος.

Παγούρι=Είδος μικρής πλόσκας σε διάφορα σχήματα φκιασμένα από καλάϊ που βάζουν ρακί.Το κρεμούσαν στο μ’ ένα λουρί και το έπαιρναν μαζί τους οι άντρες στα πανηγύρια, ταξίδια κ.α.Πολλά παγούρια είχαν επάνω και διάφορες εγχάρακτες παραστάσεις ή χρονολογία της κατασκευής τους.

Παγοχώρι ή Παγκαλοχώρι=Ρεθύμνου Κρήτης.

Παγχαίος=Ζευς (Ησύχιος)

Πάδη=Πηγή.

Πάδος=Ποταμός της Άνω Ιταλίας ο οποίος εκβάλλει εις την Αδριατικήν θάλασσσαν υπό των Έλλήνων πρότερον Ηριδανός καλούμενος.

Πάζε= Ο χρυσός.

Παιάν Ζευς=τιμάται εν Ρόδω. είδος ωδής ή ωδή επί κακών (Ησύχιος)

Παΐδα=Η οριζόντια πλευρική σανίδα του σαμαριού.

Παιανιέα=από δήμου της Αττικής (Ησύχιος),

Παίνεια=Έπαινος. Αυτή είναι όλο παίνιες και κακό.

Παιδειαί=Πολλές και διάφορες του Πωγωνίου, οι πιο συνηθισμένες οι εξής:Ο Αυγατιστής,Το γκαβό, η Εννηάδα, ο Κούντζουρας, οι Κάχτες, τα Κότσια, τα Κατσκαρίκια, το Κουτσαντό, το Κυνηγητό, το Κρυφτό, οι ομάδες, η Πέτσινα, οι Νομοί (το αλλού πεντόβολα), η Ξυλογαϊδάρα (τραμπάλα), Σκλαβάκια, η Τριώτα, η Τριχιά, το Τόπι, το Φίτσιος, τις Χτυπάρες κ.α.

Παϊδονιά=παϊν+δονια, πάϊν=παίδα (Ησύχιος) τοπωνμ.Ηπείρου –Παρακάλαμος (βλ. Πογδόριανη και Σωσίνου)

Πάϊν=παίδα (Ησύχιος)

Παιονία=επαρχία της αρκτώας Μακεδονίας περί το όρος Όρβηλον, μεταξύ του αξιού ποταμού και του Στρυμόνος της οποίας οι κάτοικοι ήταν Ιλλυριοί το γένος (Νικ. Λωρέντης)

Παίονες Παίων-ονος=έθνος βαρβαρικόν(Ησύχιος) Βλεπε Παννονία.

Παίων, παιήων, πάχνη, πάγουερ=Μάρμαρος κατά τον Ησύχιον.

Παίωνες= Βλεπε Παννονία.

Πακ-παγ, παξ= της λέξεως Παξούς -πιθανώς –είναι σύνθετη από την πακ και σους.Συς ο χοίρος στην Ελληνική γλώσσα, σους και στην Λατινική.Ο χοίρος+συς στην Κυπριακή διάλλεκτο λεγόταν μάριν, στην Ετρουσκική μάρον, το ταμείο, μάρσιπος ο σάκκος, το θυλάκιο. Μάρρον κατά τον Ησύχιο, η σκαπάνη με την οποία ορύσσουμε. Της ίδιας ρίζας η ομηρική ονομασία Μάρων, στην Ίσμαρο, γιος του Ευάνθου και ιερέας του Απόλλωνα. Όλοι οι ιερείς που αναφέρονται από τον Όμηρο χαρακτηρίζονται ως αφνειοί, πλούσιοι. Ο Μάρων έδωσε στον Οδυσσέα τάλαντα επτά, χρυσά μα και ωραία και πανάργυρο κρατήρα. Μαρνά λεγόταν και ο Ζευς ο κύριος των όμβρων. Ο Όμβρος και Ομβρική είναι λέξεις ταυτοσήμαντες με τον χρυσό.

Πακτωλός=Ο χρυσορρόας ποταμός.

Παλ= Έννοια του κοίλου –λάκκου-φρέατος.

Παλαιαί Πάτραι=Τοπωνύμιον Ευβοίας.

Παλαίπολις=το πάλαι Αργος

Παλαιοχώρι =Παγγαίου-Καβάλλας το Κάστρο του Μεγ. Αλεξάνδρου, εξορύξεις και φύλαξη χρυσού και άλλων μετάλλων.

Πάλανδος =ποταμός, Παλάνδα πόλις στη Χρυσή Χερσόνησο των Σινών(Λιακόπουλος)

Παλάντζα=Ζυγαριά παληού συστήματος.Αυτός είναι παλαντζα= δεν είναι θετικός.

Παλάντζο=Ο ισολογισμός.

Παλάτιον= Έκαστον ἄντρον ἦτο ἕν ἰδιαίτερον ἀνάκτορον, μικροσκοπικὸν κράτος, βασιλεὺς ἀπόλυτος τοῦ ὁποίου, ἀρχηγὸς φύλαξ καὶ ἐξουσιαστὴς, «ἄναξ», ἦτο ὁ γεννήτωρ, ὅστις ἀποθνήσκων ἀπεθεοῦτο, ἐνῷ ὁ πρωτότοκος υἱὸς κατελάμβανε ἰδίῳ δικαίῳ τὴν πατρικὴν αὐτοῦ θέσιν, ἐξακολουθῶν τὰς αὐτὰς παραδόσεις, τὰ ἤθη, τὰ ἔθιμα, τοὺς θρησκευτικοὺς τύπους, τοὺς νόμους, τὰς ἑορτὰς, πᾶν ἐν γένει ὅ,τι παρὰ τοῦ πατρὸς παρέλαβεν, ἵνα πάλιν, αὐτὸς ἀποθνήσκων, παραδώσῃ αὐτὰ εἰς τὸν πρωτότοκον υἱὸν, ἀποθεούμενος καὶ αὐτὸς. Ὁ πρωτότοκος υἱὸς, ἀντιπρόσωπος ὑπάρχων τῶν θεῶν προγόνων, ἤσκει ἀπόλυτον ἐξουσίαν ἐφ' ὅλης τῆς οἰκογένειας ὑπάρχων ὁ δεσπότης αὐτῆς

Παλαιστίνος= Υἱὸς τοῦ Ποσειδῶνος.

Παλάσω=Βρέχω.

Παληαυλή=Τοπωνύμιο Ηπείρου –Κερκύρας

Παληούρι=Είδος αγκαθωτού θάμνου.Ο πάληουρος των αρχαίων.

Παλικὴ= Λίμνη· παλλίρροια. Παλλὰς θυγάτηρ τοῦ Τρίτωνος ποταμοῦ, καὶ τέλος Πελήνη ἡ θυγάτηρ τοῦ Λεσβίου οἰκιστοῦ Τριόπα.

Παλικοί=Αδράνω δύο γεννώνται υιοί Παλικοί, οι νυν της Συρακουσίας εισί κρατήρες, οι λεγόμενοι Παλικοί, οι και κατοικήσαντες αυτήν (Ησύχιος)

Παλλάντιος=Ζευς εν Τραπεζούντι

Παλλάντιος ή Πελλάντιος= Πάτριος θεός πάντων των Πρωτοελλήνων, τον Μέλανα, όπως ελατρεύετο στην Τραπεζούντα, τον Ομάριο των Αχαιών δηλ. τονΕρυθραίον-Αιθιοπέα, τον Αιθέριον, τον Κελαινεφή, τον Μόριον, τον Ελλάντιον τον Πελλάνιον, τον Πανελλήνιον τον φέροντα πολλά άλλα ονόματα ταυτόσημα του Αιθίοπα.

Παλλαντίς=Η Τριτωνίς λίμνη

Παλλάς Αθηνά=Η παίουσα τους αυλούς.

Πάλλας ο= λέγεται από τον Ησίοδο “μέλας” δηλαδή ερυθρός, ταυτόσημος

του χρυσός. Μητέρα του ήταν η Ευρύβια η χρυσή.(βλέπε σέλας)

Παλλὰς Ἀθηνᾶ =Εἶναι ἡ Αἰθιοπίς, ἡ Πελασγική, ἡ θυγάτηρ τοῦ Πελασγικοῦ Διός, τοῦ Αἰθίοπος, τοῦ Κελαινεφοῦς, τοῦ Καναίου, τοῦ αἰολομόρφου.

Παλληναία –Παλλίναιον=Το μέρος του Όφεως χρυσού.

Παλμός=Τρόμος, σεισμός κατά τον Ησύχιο.

Παλμυός=Βασιλεύς, πατήρ.

Πάμφος=Παμφίδες γυναίκες Αθήνησιν από Πάμφου το γένος έχουσαι (Ησύχιος)

Πάλτος=πόλις Συρίας, ο πολίτης Παλτινός

Παλτόν=Κληρωτήν, παλτών=ακοντίων, παλτά=ακόντια, λόγχαι. Επανωφόρι.

Παμισσός=Ποταμός Μεσσηνίας.

Πάμων= Ο πλούσιος.

*Παν=από το αρχαίο συνθετικό πριν την τροπή του σε Παμ από τα χειλικά σύμφωνα το νι σε μι.Παμμακάριστος, Παμπάλαιος Παμπλούτος κλπ.

Παν=Είναι ο Γάϊος-Τιτυός-Βήλος-Αλφειός. Η δε μήτηρ αυτού η Πηνελόπη είναι η Ελ-Ελάρα η νήσος των Παξών η Γαία-Γη, η Τιταία η μήτηρ των Γιγάντων-Τιτάνων των ημετέρων προγόνων. Ο Παν ελέγετο υπό των αρχαίων Μέγας και Μέγιστος πατρίς του αι Παξοί.(Αθηναγόρας)

Παν=Ο σύντροφος θεός των Νυμφών.

Παν= Ελέγετο και Αἰγίπαν ὁ Πᾶν, τὸ γέννημα καὶ θρέμμα τῶν Παξῶν, ἦτο τοῦ Ἑρμοῦ καὶ τῆς Πηνελόπης.Ὑπαπαντὴ δὲ λέγεται τὸ σπήλαιον τοῦ Ποσειδῶνος τὸ ὁποῖον ὁ Ὅμηρος καλεῖ Αἰγάς· ἐν τῷ σπηλαίῳ τούτῳ κατῴκει ὁ Πᾶν, ἐξ οὗ καὶ Αἰγίπαν, ἐξ αὐτοῦ δὲ καὶ ἡ Ἁγί(α)-παν-τή. Ὁ Πᾶν ἢ Αἰγίπαν καὶ ἡ Πηνελόπη, μήτηρ δηλαδὴ καὶ υἱός, μᾶς ὁδηγοῦσιν ἀσφαλῶς διὰ τοῦ μίτου τῆς παραδόσεως πρὸς τὴν ὁμηρικὴν Ἰθάκην, τοὺς ἱστορικοὺς Παξούς, τὸ «ἕδρανον» τοῦ Βήλου-Βάαλ-Ἡλίου. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Ὀρφεὺς εἰς τὸν 34 ὕμνον αὐτοῦ τὸν Ἥλιον καλεῖ «Ἄνακτα Πᾶνα θεὸν δικέρωτα», διότι ὁ Βήλ-Ἥλιος, Ἀπόλλων, Βάκχος-Διόνυσος εἶναι τρεῖς μορφαὶ μιᾶς ἰδέας· καὶ τῶν τριῶν δὲ γενέθλη=«ἕδρα», «ἕδος», «θῶκος» ἦτο ἡ νῆσος τῶν Παξῶν.

Παναγία=Πάνα-γαία, Παν-αγία, μητέρα γη. “Ιέρεια ήτις ου σμίγεται ανδρί” (Ησύχιος)

Παναγώνομαι=Λιποθυμώ (Ήπειρος).

Παναίοι=έθνος Θράκιον

Πάνακρα=όρη Κρήτης

Πάνακρον=πόλις Κύπρου Πανακραίος ή Πανάκριον (Στεφ. Βυζάντιος)

Πάνακτος =Φρούριον εν τη Αττική και η ορίγανη

Πανάμωμε=Αρεστός (Ησύχιος)

Πάνδαι=έθνος Διονύσου, μετά Δηριάδου στρατευσάμενον, καθά Διονύσιος

Πανδαμάτειρα=Η μήτηρ των θεών Κυβέλη η κατ’ εξοχήν θεά των Καβείρων.

Πανδοσία=πόλις της Ηπείρου και άλλη της Ιταλίας (Ησύχιος)

Πανδοσία=Πόλις της Θεσπρωτίας επι του Αχέρωντος ποταμού και πόλις της Βρεττίας εις την κάτω Ιταλία, αποικία των Κροτωνιατών εις την οποίαν ενικήθη και θανατώθη ο Αλέξανδρος βασιλεύς της Ηπείρου.

Πανδώρα=η γη, ότι τα προς το ζην πάντα δωρείται, αφ’ ου και ζείδωρος και ανησιδώρα

Πανεάς=πολίχνιον Φοινίκης

Πανέλληνες=ως Παναχαιοί από μέρους το παν ως παρά τω ποιητή (ως) “Λέλεγας και Τρώας εναίρειν”. Έλληνες γαρ παρ’ αυτώ οι την Φθιώτιν Ελλάδα κατοικούντες “Μυρμιδόνες δε καλούντο και Έλληνες και Αχαιοί”. Μυρμιδονία, Χώρα των Μυρμιδόνων ούτως γαρ η Αίγινα εκλήθη (Στεφ.Βυζάντιος).Μυρμιδόνες εκαλούντο δια την μεγάλην αυτών φιλοπονίαν και επιμέλειαν περί την γεωργίαν κατοικούντες ανέκαθεν μέσα εις σπήλαια. έτι δε εκαλούντο Μυρμιδόνες και λαός τις Αχαϊκός, κατοικούντες το πάλαι εις την εν Θεσσαλία Φθιώτιδα χώραν περί την πόλιν Φθίαν και Λάρισσαν την Κρεμαστήν, αποκατασταθέντες ενταύθα μετά του Πηλέως, ότε ούτος έφυγεν εκ της νήσου Αιγίνης και όντες ακολούθως υπό την εξουσίαν του Αχιλλέως τον οποίον ακολούθησε εις την εν Τροία πολιορκίαν Ομ,Ιλ.Α, 180 (Νικ. Λωρέντης)

Πανία=Η Πελοπόννησος (Ησύχιος)Πανία=επίνειον Κιλικίας περί το Αλήιον πεδίον, έστι και Πάνιον σπήλαιον Παλαιστίνης (Στεφ.Βυζάντιος)

Πανίον= αυτόχρουν, ομόχρουν, λευκόν καθαρόν. Πανί=Το κάμποτ. Πανικά =τα υφάσματα.

Πάνιον =Όρος Αττικής

Πανοϊκές γλώσες=Σύνολο γλωσσών ορισμένων χωρών Νοτίου Αμερικής.

Πανομνιά=Το υπήνεμο μέρος.

Παννονία-Παννόνιοι=Οι και Παίονες λεγόμενοι, κάτοικοι της Παννονίας χώρας της ευρώπης, κειμένη βορειοανατολικώς της Ιταλίας, δυτικώς υπό του Νωρικού, μεσημβρινώς υπό της Ιλλυρίας αρκτικώς και ανατολικώς υπό του Δουνάβεως και της άνω Μοισίας, περιλαμβάνουσα την νυν άνω Αυστρία, Στυρίαν, την κάτω Ουγγαρίαν, Σλαβονίαν και εν μέρος της Βοσνίας και Κροατίας ούσα διηρημένη κατά Πτολμ.εις άνω Παννονία κειμένην προς δυσμάς και εις κάτω Παννονίαν κειμένην προς ανατολάς.

Πάνορμος= Ευρύχωρος λιμήν της Ηπείρου πλησίον του ακρωτηρίου Ρίον. Πόλις και λιμήν της Αχαΐας απέναντι της πόλεως Ναυπάκτου.Ο λιμήν της Σκοπέλου. Όρμος μεταξύ Σουνίου και Θορικού Αττικής. Λιμάνι της Μεσογείου κοντά στον Καταβαθμό.Πτολ. Πάνορμος της Σικελίας κτισθείσα αρχικώς από τους Φοίνικες, κειμένη αρκτικώς εν Αδριατικώ πελάγει, νυν Πα-λέ-ρμον (πανόρμος), εν Μυκόνω, Μυλοποτάμου, Τήνου και τοπωνύμιον Αττικής.

Πανορμονήσι=Νησίς παρά την Αστυπάλαιαν.

Πανός αυλίον=άντρον τι λέγεται

Παντέχω=Παντεχαίνω, Προσδοκώ, ελπίζω.

Παντικάπης=Ποταμός της ευρωπαϊκής Σαρματίας πηγάζων εκ τινος λίμνης και ρέων

ανατολικώς δια της χώρας των γωργών Σκυθών, εισβάλλει εις τον Βορυσθένην, τανύν

Σαμάρα.

Παντοκράτωρ =Το υψηλότερο βουνό της Κερκύρας.

Παντομίμα=θεατρικό είδος που εκφράζεται με κινήσεις και όρχηση. Μήπως όμως είναι εμπνευσμένο από τον καιρό που οι άνθρωποι δεν είχαν αναπτύξει ακόμα την ομιλία; Μήπως όπως λέγεται, είναι μία απόδειξη ότι με κινήσεις, ήχους και τηλεπαθητικά οι αρχαιότεροι άνθρωποι συνενοούντο, πριν ακόμα αναπτυχθεί η άρθρωση; Ο Ησύχιος γράφει “Μιμαυλείν-Μιμα^αυλείν =μιμείσθαι. υποκρίνεσθαι “μίμος + αύλησις” (βλέπε Προσωδία και Μιμωδός) Μ.Σ.

Παντοχάρτια=Τα παιγνιόχαρτα.

Πανώγραμμα=Η επιγραφή των επιστολών.

Πὰξ= Πολλάκις από τἡ ρίζα “παξ” των Παξών σχηματίζεται και εις παλ επι της αυτής σημασίας του κοίλου-λάκκου-φρέατος, εξ ου και η Αθηνά Παλλάς εκλήθη, αλλά και εις Παρ, όθεν Παρθενόπη θυγάτηρ του Αγγαίου, εξ ής ο Άτλας τον Παρθένιον, Παρθενία ωνομάζετο η νήσος των Παξών, όθεν “παρθένιον φρέαρ της Περσεφόνης”.

Πὰξ-Πλὰξ=Η λέξις αυτή κατά την αρχαιότητα λαμβάνει άπειρους μετασχηματισμούς: Ἀξιὸς, Ἰξόων, Αἰξωνία, Παξιμάδα Πυξάρι, Πυξὲς, Πυξίτης, Πυξαριὰ, Πύξα, Θόαξος, Ἄξιον, Ἀξιόπολις, Ἄξιναις, Ἄξινος, Νάξος καὶ λοιπαὶ·

Παξ-Πλαξ=Συμπαγής πέτρα, πάγος, μάρμαρον Παγγαῖον ἔχει τὴν ἀρχήν του, ἐκ τῆς ἑλληνικωτάτης ρίζης Παγ, Παχ, Παξ τῆς δηλούσης τὸν πάζε (Τοπάζ), τὸν χρυσὸν, οὔτω καὶ ἡ Θράκη ἐκ τῆς ρίζης δρα προερχομένη, σημαίνει: ἔχει χρυσὸν, διότι ὁ δράκων καὶ ὁ ὄφις παρὰ τοῖς ἀρχαίοις, ἦσαν ἡ κατ’ ἐξοχὴν προσωποποίησις τοῦ χρυσοῦ.

Πὰξ =Λαμβάνει τὸν σχηματισμὸν Πρὰξ, μετὰ τῆς αὐτῆς σημασίας. Συνήθως ὀνόματα ἐκ τῆς λέξεως ταύτης ἔφερον ἐν Ἑλλάδι οἱ γλύπται, οἱ τοὺς λίθους ἤ τὰ μάρμαρα κατεργαζόμενοι, ὡς π.χ. Πραξέας γλύπτης Ἀθηναῖος, καὶ ὁ Πραξιτέλης εἷς τῶν μεγίστων ἑλλήνων γλυπτῶν. Καὶ ἐν τῇ μυθολογίᾳ ὀνόματα σύνθετα ἐκ τῆς λέξεως Πρὰξ ἀπαντῶμεν πλεῖστα ὅσα, ἅπαντα ἔχοντα σχέσιν πρὸς τὰς Νήσους τῶν Παξῶν-Πλακῶν.

Παξ=Κατά την εποχή του Ησύχιου εννοούσαν και το υπόδημα, όπως επίσης και “τέλος έχειν”

Παξοί –Φαίακία=Το κέντρο του πρώτου ελληνικού πολιτισμού.

Παξοί=Η κοιτίς των θεών και των ανθρώπων, η φωτοδότις η εις τα πέρατα του κόσμου διαπυρσέυσασα το φως του πολιτισμού, η επί αιώνας κοσμοκρατορήσασα, επέπρωτο να εγκαταλειφθή, να λησμονηθή, να αποθάνει ιστορικώς, γνωριζομένη μόνον ως νήσος των Εχίνων και Σιών.

Παξ-πηξ-πλαξ= Πλάκα, μάρμαρον.

Παξοί ή Παξαί=Παξ σημαίνει πλάκα και αε ή αι (Προϊστ.) σημαίνει νήσος. Αι νήσοι των πλακών, αι Πλακόνησοι. Ο Πλίνιος γράφει αυτάς Paxae ή Paxoe εκ της λέξεως παξ-πλάκα. Ανά πάσαν γωνίαν των νήσων ακούεται και σήμερα έτι η ονομασία ως: Πλάκες, Γκρεμός Πλάκας,ή Πλάκα του Γκρεμού,ή Πλάκα του Γκρεμού του Ρωμανή, Πλάκα της Παναγίας, Πλάκα Αθηνών κ.α.

Παξοί =Ελέγοντο και Βαλεαρίς και Βόλος ή Βώλος.

Παξιμάδα, Πυξάρι, Πυξές, Πυξίτης, Πυξαριά, Πύξα

Παξιμάδι= Νησίς παρά την Μήλον.

Πάξοι=Ακρ. της Θράκης επί του Αιγαίου ΝΑ του Αίνου.

Παξοί=Ελέγοντο Οινούσα, Βοιωτία και Εύβοια αλλά και Χοιρά νήσος και Σύβοτα. Παξοί=Από τις αφθονούσες πλάκες έλαβον και το όνομα Παξών ή Πλακών Πλακονήσοι. Διεκρίνοντο για το επίμηκες σχήμα τους τουλάχιστον των δύο μεγαλυτέρων που ονομάσθησαν Μάκρις και Οφιούσα. Επίσης διέκρινον πολλά κοχύλια γι αυτό πήραν και το όνομα Πορφυρούσαι. Επίσης από τους πολλούς αστακούς και εχίνους προσέδωσαν και την ονομασία Εχινάδων. Εκτός των υπογείων σπηλαίων τα οποία απετέλεσαν τον πλούτον τους είχαν επίσης και τα θαλάσσια σπήλαια, τα άντρα, τα θαλάσσια παλάτια της Σπειούς θυγατρός του Νηρέως, τα ιερά ανάκτορα του Θεσπιού με τας 50 θυγατέρες εκ των οποίων ο Ηρακλής εγέννησε 52 άρρενα τέκνα. (βλέπε Ονόματα Παξών)

Παξοί-Κέρκυρα =Η πατρὶς τῶν Γραιῶν-Γραικῶν καὶ τῶν Γοργόνων.

Παξός και Ιθάκη=Ταυτοσήμαντα (βλέπε Ιθάκη).

Παξοί = Δὲν ἐλέγετο μόνον Οἰνοῦσα, Βοιωτία καὶ Εὔβοια, ἀλλὰ καὶ Χοιρὰς νῆσος καὶ Σύβοτα· καὶ σήμερον δὲ τὸ ὄνομα «χοῖρος» ἔχουσιν ἐν Παξοῖς πλεῖσται τοπωνυμίαι. Η νήσος των Παξῶν ἐλέγετο Ὀφιοῦσα καὶ Νῆσος τῶν Μακάρων καὶ Αἰθιοπία, οὕτω καὶ ἡ Χίος ἐκαλεῖτο Αἰθιοπία, τὸν δὲ Δία οἱ Χίοι ἐκάλουν Αἰθίοπα. Ἐλέγετο καὶ Ὀφιοῦσα καὶ Μακαρία, δηλαδὴ Ἠλυσία· Νῆσοι Μακάρων καὶ Ἠλύσια πεδία εἶναι ἓν καὶ τὸ αὐτό.

Παξοὶ Οἱ = Αἱ πλωταὶ νῆσοι τοῦ Ὁμήρου, λαβοῦσαι τὴν ὀνομασίαν οὐχὶ διότι ἔπλεον, ἀλλ’ ἐκ τοῦ Πρωτέως. Πλωτός καὶ Πρωτὸς είναι το αυτό.

Αι ομηρικαί νήσοι των Εχινάδων είναι αι νήσοι των Παξῶν = Παν ο Μέγας τέθνηκε!». Η διήγηση του Πλούταρχου στο “περί εκλελοιπότων χρηστηρίων" βιβλίον του είναι σαφής. Τότε κοντά στο νησί των Παξών ακούστηκε μία φωνή που είναι η εξής:Πατέρας τοῦ ρήτορα Αἰμιλιανού, ἦταν ὁ Ἐπιθέρσης. Αὐτὸς ἀφηγήθηκε, ὅτι πηγαίνοντας κάποτε στὴν Ἰταλία μὲ ένα ἐμπορικὸ καράβι, μεταφέροντας χρήματα καὶ πολλούς ἐπιβάτες συνέβηκε κάτι παράξενο. Κατὰ τὸ βράδυ όταν πια βρίσκονταν γύρω στα νησιά Εχινάδες, έπεσε ο άνεμος και το πλοίο παρασυρμένο από τον κυματισμό έφτασε κοντά στους Παξούς. Οἱ περισσότεροι επιβάτες είχαν φάει το βραδινό τους, κι’ έπιναν ακόμη, όταν ξαφνικὰ μιὰ φωνὴ ἀκούστηκε ἀπὸ τὴ νῆσο τῶν Παξῶν, καλώντας κάποιον Θαμοῦν, μ’ ἀποτέλεσμα νὰ ξαφνιαστούν όλοι οι ταξιδιώτες· ὁ Θαμούν ήταν Αἰγύπτιος καπετάνιος και δὲν ἦταν γνωστὸς στοὺς ἄλλους ἐπιβαίνοντες στὸ καράβι. Δυὸ φορὲς του φώναξε η φωνή κι αυτός έμεινε σιωπηλός. Όμως τὴν τρίτη φορά έδωσε απάντηση σ’ αυτόν που τον φώναξε κι εκείνος, δυναμώνοντας τὴ φωνὴ τοῦ εἶπε «Όταν φτάσεις κοντά στο Παλώδες, δώσε την είδηση ότι ο μεγάλος Πάνας πέθανε” Αυτό το άκουσαν όλοι, είπε ὁ Ἐπιθέρσης, και παραξενεύτηκαν. Ενώ μεταξύ τους συζητούσαν αν ήτανε καλύτερο να κάνουν αυτό για το οποίο τους δόθηκε η εντολή ή να μην ασχοληθούν πιο πολύ μ’ αυτό, αλλά ν’ αφήσουν το Θαμούν έτσι ν’ αποφασίσει: αν φυσούσε ο άνεμος, να περάσει ήσυχα δίπλα στο Παλώδες, αλλά ούτε άνεμος φυσούσε ούτε θαλασσοταραχή υπήρχε. Στην πρύμη κοιτώντας προς τη στεριά ο Θαμούν είπε ότι ακριβώς άκουσε. Ότι ο μεγάλος Πάνας πέθανε. Και δεν πρόλαβε να σταματήσει και ακούστηκε μεγάλος στεναγμός ανάμικτος με απορία όχι από έναν, αλλά από πολλούς.

Καὶ αυτές εἶναι Ἐχινάδες, αἱ περὶ τοὺς Παξοὺς Νῆσοι αἱ κοινῶς Παξοὶ λεγόμεναι· αἱ δὲ Νησίδες αἱ παρακείμενοι τῇ ΝΔ παραλίᾳ τῆς Αἰτωλίας-Ἀκαρνανίας παρὰ τὰς ἐκβολὰς τοῦ Ἀχελῴου, εἶναι αὐτόχρημα πλαστογραφία τῶν Νήσων τῶν Παξῶν· καὶ οὐ μόνον τὸ γενικὸν ὄνομα τῶν Ἐχινάδων ἀλλὰ καὶ αἱ ἐπὶ μέρους ὀνομασίαι αὐτῶν εἶναι αἱ αὐτοὶ·

Ὁ στεναγμὸς ἦτο τὸ πικρὸν παράπονον τῆς Νήσου, ἥτις ἐνῷ ὑπῆρξε ἡ κοιτὶς τῶν θεῶν καὶ τῶν ἀνθρώπων, ἡ φωτοδότις, ἡ εἰς τὰ πέρατα τοῦ κόσμου διαπυρσεύσασα τὸ φῶς τοῦ πολιτισμοῦ καὶ τοῦ ἀνθρωπισμοῦ, ἡ ἐπὶ αἰῶνας κοσμοκρατορήσασα, ἐπέπρωτο νὰ ἐγκαταλειφθῇ, νὰ λησμονηθῇ, νὰ ἀποθάνῃ ἱστορικῶς, γνωριζομένη μόνον ὡς Νῆσος τῶν Ἐχίνων καὶ Σιῶν! οἷος λυπηρὸς θάνατος! οὔτω παρέρχεται ἡ δόξα τοῦ κόσμου τούτου! πᾶσα δόξα ὡς ἀνθὸς χόρτου· ἐξηράνθη ὁ χόρτος καὶ τὸ ἄνθος ἐξέπεσεν.

οἵη περ φύλλων γενεὴ, τοίη καὶ ἀνδρῶν·

φύλλα τὰ μὲν τ’ ἄνεμος χαμάδις χέει, ἄλλα δὲ θ’ ὕλη

τηλεθόωσα φύει, ἕαρος δ' ἐπιγίγνεται ὥρη·

ὡς ἀνδρῶν γενεὴ ἡ μὲν φύει, ἡ δ’ ἀπολήγει. Ελέγετο η νήσος Μελίτη

Ὅτε τὸ πρῶτον, τὸ παρελθὸν ἔτος, ἐπεσκεύθημεν τὴν μητέρα Νῆσον, ἐγράφομεν ὅτι «τὸ σάβανο τῆς λήθης βαρὺ καὶ ἀμείλικτο ξαπλώθηκε ἐπάνω εἰς τὰς Νήσους ἡμῶν, αἱ ὁποῖαι ἐπὶ χιλιετηρίδας ἐτροφοδότησαν πνευματικῶς ὅλον τὸν ἀρχαῖον κόσμον·βαρὺς λίθος ἐπικάθηται ἐπὶ τοῦ ἱστορικοῦ μνημείου τῶν Νήσων ἡμῶν (Αθηναγόρας).

Πανδαμάτειρα=Η μήτηρ των θεών Κυβέλη η κατ’ εξοχήν θεά των Καβείρων.

Πανδοσία=πόλις της Ηπείρου και άλλη της Ιταλίας (Ησύχιος)

Πανδούρα=πανδουρίς και πάνδουρος, τρίχορδο όργανο της οικογενείας του λαούτου, παίζονταν με πλήκτρον (Σόλων Μιχαηλίδης)

Πανία=Η Πελοπόννησος (Ησύχιος)

Πανοϊκές γλώσες=Σύνολο γλωσσών ορισμένων χωρών Νοτίου Αμερικής.

Πανόπη=πόλις Φωκίδος

Παξοί=Ο Ησύχιος αναφέρει “νήσοι κατά Ιταλίαν”(!)

*Παξοί ή Παξαί=Σύνθετος λέξις, Παξ σημαίνει πλάκα, η δε *αε ή *αι σημαίνει νήσος. (Αθηναγόρας)

*Πὰξ-pax-Πλαξ = Πρωτοελληνικά σημαίνει τὴν πέτραν, τὴν πλάκα, τὸν βράχον καὶ καθ' ἐξῆς, λατινιστὶ σημαίνει τὴν εἰρήνην, τὴν ἡσυχίαν, τὴν γαλήνην τῆς θαλάσσης, καὶ Pax εἶναι ἡ θεὰ Εἰρήνη· ἐξ οὗ καταδείκνυται ἡ ἄμεσος σχέσις καὶ συγγένεια τῆς λατινικῆς πρὸς τὴν ἑλληνικὴν γλώσσαν. Η ονομασία ως Πλάκες, Γκρεμός Πλάκας ή Πλάκα του Γκρεμού του Ρωμανή, Πλάκα της Παναγίας, Πλακωτή, Βλαχοπλιάτικα, ένθα πολλά λατομεία πλακών, η Πλάκα η του Ροδίτη, του Πιερρή, στο Βουτούμι και καθ’ εξής ακούγονται σήμερα στη νήσο. (Βλέπε Πλάτη)

Παξοί=Νήσος του Ιονίου, παραλλαγές του ονόματος της νήσου είναι αι διάφοραι ονομασίαι πόλεων, ορέων, ποταμών, ακροτηρίων, τας οποίας πανταχού της Ελλάδος και εκτός αυτής απαντώσιν όπως :Πάχυνος, Πάκινος, Πάχους, Παχίος, Πακτία, Παγχαία, Πάνταχνον, Πακτύνιον, Πέταχνον, Ιξίας, Πυξούς, Πύξα, Παξαρία, Πυξάριον, Πυξίτης, Όαξος, Έρυκος-Ερυκούσης, Οθωνών, Συβώτων Οίαξος ή Άξος ή Παξός.

Παξών νήσος=Πλακών, Πλάστης, Τραπέζης, Ευρείας, Μάκριδος, Οφιούσης και άλλων ονομάτων. (Βλέπε Παν) Ελέγετο και νήσος των Μακάρων και Αιθιοπία.

Παξός –Αντίπαξος= Παρά τας νήσους των Παξών της Πλάκας, του ομηρικού Πλάκου και της Πλαταιάς υπάρχουν και άλλαι νησίδες, όπως η του αγίου Νικολάου, το Μογγονήσι ή Χαλκιονήσι, η Ροδοβάνη και τα νυσύδρια ή βράχοι λεγόμενοι “Βράχοι Πλάκα” και “Δασκάλια”, των οποίων ο ένας λέγεται σήμερα Μάκρη, και διάφοροι ύφαλοι “ξέρες” . Όλες αυτές οι νησίδες και βράχοι έχουν ιδιαιτέρα σημασία για την ιστορίαν. Αι δύο νησίδες Καλκιονήσι ή Χαλκιονήσι και Μογγονήσι ελέγοντο υπό των αρχαίων και Σύβοτα. Ο Θουκιδίδης γράφει για την ναυμαχία που εγένετο μεταξύτων Κερκυραίων και των Αττικών νηών και των Κορινθίων ότι τα ναυάγια και τους νεκρούς αυτών εκόμισαν στα Σύβοτα.

Πάομαι=Αγοράζω.

Πάπα=Το ψωμί, η παπάρα= ψωμί τριμένο και μουσκεμένο, με κρασί με λάδι με

το αντίστοιχο όνομα:κρασοπαπάρα, λαδοπαπάρα κλπ.

Πάπας=Πατρός υποκόρισμα, πάππα προσφώνηση παιδός προς πατέρα, πάππος Πατρός ή μητρός πατέρα και την υπό τω γενείω τρίχωσιν(Ησύχιος).

Παπαρώνω= Σκοτώνω “τον παπάρωσαν”=τον σκότωσαν.

Πάπιγκο=Όρος και ομώνυμο χωριό ανατολικά της Β. προς το οποίο ατενίζει μακριά, εξ ού και το όνομα Παπίγκης.

Παπόρι=βαπόρι, πλοίον

Πάπρημις= Πόλη της Αιγύπτου με πανήγυρι προς τιμήν του Άρη. Ηροδ.Β Παραδάγκαλο=Το διάμεσον, η κλείδωσις μεταξύ κοιλίας και σκέλους.

«Παράδεισος» =Εἶναι πρωτοελληνικὴ και αρχικώς η άμπελος ελέγετο κήπος. παράδεισος διὰ τοὺς πρώτους ἀνθρώπους ἦτο ὁ ἀμπελὼν μετὰ τῶν ἄλλων ὀπωροφόρων δένδρων, ὧν ἐξεῖχεν ἡ ἄμπελος ἡ ἀναδενδρὰς λεγομένη.

Παραδίνω=Βλαστημώ.Τον “παράδωκε” τον βλαστήμησε. Το “παράδωμα”=Βλασφημία, ύβρις.

Παραθεός=Ισχυρός προστάτης. “έχεις Θεό; έχω. έχεις παραθεό; όχι.Τότε δεν έχεις ούτε Θεό”.

Παρακατωθιώ-παραπανωθιώ κερκ.= παρακάτω- παραπάνω

Παρακείτερος=Ο παραπέρα κείμενος. Στάσου παρακείτερα=παραπέρα.

Παράκλι=Μικρό διαχώρισμα στις άκρες των σεντουκιών για τη φύλαξι μικρών ή αξίας αντικειμένων.

Παραμαλίς=Υπό μάλης, παραμάσχαλα.

Παραμυθιά=Προμήθεια λεγόταν και Σάμη. Παραμυθία οὐ μόνον Προμήθεια ἐλέγετο, διότι ἐπὶ τῶν βράχων αὐτῆς τῶν ὑπερυψήλων τοῦ ὄρους Κορίλα ἤ Καυκάσου, κατὰ τὴν παράδοσιν, εἶχε προσπασαλευθῆ ὁ Προμηθεύς.(Αθην.)

Παράνομα το=Το επώνυμο, οικογενειακό όνομα.Στο Πωγώνι τα οικογενειακά ονόματα έχουν κατά πλειοψηφία σχηματιστεί από τα τοπικά, κατόπιν από τα κύρια και τελευταία επαγγέλματα, ιδιότητες κλπ.Δεν ήταν όπως εμφανίζονται σήμερα αλλά διαφορετικά κατά κανόνα διαμορφωθέντα στο σημερινό τους τύπο, όταν το ταξίδι άρχισε να επιδρά πολιτιστικώς.Έτσι τότε ο Λιάρος έγινε Ιλαρίων, Μπασιάς- Βασιάδης, Γκουτζουβέλης -Λογοθέτης, Γκουτζαμάνης- Κουτσογιανόπουλος, Γιόσης- Κυριαζής, Γκοντές- Κόντης, Γκουντάς -Τσούλος κ.α.Γκαβάκος σε Καβακίδης, Κράνιος- Κρανίδης. Από μελέτες που έγιναν των ονομάτων προκύπτει ότι το 1800 ένας μεγάλος αριθμός εγράφονταν κατά το αρχαιοελληνικό σύστημα όπως:Ηλίας Χρήστου, Γεώργιος Νικόλα, Κώστας Παναγιώτου κλπ.δηλαδή με το βαπτιστικό όνομα με επώνυμο το πατρικό κύριο τέτοιο.(Σπ.Στούπης)

*Παραός(Απραός)=Πελασγική λέξη, ανήκει στη Μακεδονική διάλεκτο που σημαίνει αετός, ο αρπάζων, ο αίρων.

Παρανέστι=Τοπωνύμιον Δράμας Παρα-νέστι, παρά-τας νήας, με πολλά ορυκτά,

Παραπαίρω=Παραφαίρομαι, επιπλήττω κάποιον.

Παράς-αδες=Τα χρήματα, γρόσια, λεφτά.

Παρασημαντική=μουσική γραφή, σημειογραφία

Παρασήμειωμα=Γελοίος, άξιος χλευασμού.

Παρασκαλίζω= Στραγγουλίζω,μ βγάζω βέρι ή πόδι από τη θέσι του.

Παρασταλίζω=Παραστέκω χωρίς απασχόλησι.

Παραστιά=Δίπλα στη φωτιά του τζακιού (Ήπειρος)

Παραστρατίζω=Παρασκάλισμα, στραμπούλισμα, αλλά και παραστράτημα.

Παρα(ε)ξώτερος=συγκριτ.βαθμός του παραέξω.”Δικοί είμεστε (συγγενείς) αλλά εσύ είσαι παρεξώτερος από το Σπύρο, όχι τόσο συγγενείς.

Παραιβάτης=Εις των Σπαρτιατών όσοι ηκολούθησαν τον Δωριέα όταν αυτός έφυγε από τη Σπάρτη και επήγε στη Σικελία.(Ν.Λορέντης.)

Παραυαία=Χώρα ορεινή περί τον Αύαν ποταμόν Θεσπρωτίας Ηπείρου.

Παραυαίοι=Λαός της Θεσπρωτίας Ηπείρου κατοικούντες περί τον Αύαν ποταμόν.

Πάργα=Είναι η Πέργη του Φερεκίδη ο ίδιος αναφέρει ότι έλαβε δέπας και ταξιδεύοντας μέσα σ’ αυτό φτάνει στην Ερύθεια:έπειτα πορεύεται ο Ηρακλής εν τω δέπα τούτω ες την Ερύθειαν.

Παρδακός= Δίυγρος.(Ησύχιος.) Παρδάκι, Καρδάκι (Κέρκυρα)

Παρδάλι= Εξάρτημα ελαιοτριβείου (κερκ.)

Παρδαλώνω= Καθιστώ τινα ποικιλόχρωμον, Παρδαλός.

Παρελίων=Τοπωνύμιον Κερκύρας, παρελέγετο παρά τον Αιγιαλόν έπλεε(Ησύχιος).Παρελίων και στην κεντρική Ελλάδα Παρ(η)γορώ=Συλληπούμαι, δίνω παρηγοριά.Έγραψα παρηγοριές=συλλυπητήρια.

Παρθένι=Εν Καρυστία-Ευβοίας Παρθένιον όρος Αρκαδίας, Παρθένιος ποταμός Παφλαγωνίας.Πάρος, Πάρνη, Παρνασσός κ.α

Παρειά=Η μικρή και πρόχειρη πόρτα για είσοδο (Ήπειρος).

Παρθένιον=όρος Αρκαδίας.(βλέπε Παξ)

Παρ, Παρθενόπη=Θυγάτηρ του Αγγαίου.

Παρθένι=Εν καρυστία Ευβοίας.

Παρθενία= Η νήσος των Παξών.

Παρθένιος = Ποταμός Παφλαγονίας εν Μικρά Ασία.

Παρθένιον όρος=Αργολίδος επί των συνόρων της Αρκαδίας Πελοποννήσου, τανύν Βαρτενία (Ηρόδοτος.)

Παρθενόπη=Η γυνή του Ωκεανού.

Παρθενόπη= Μία των Σειρήνων

Παρθενοπαίος= Υιός του Μελανίωνος και της Αταλάντης

Παρθενών=Χαλκιδικής

Παρθερνόπη=Η υδατοβριθής Σάμος, η μία των Σειρήνων.

Παρθενοπαίος=Υιός του του Μελανίωνος και της Αταλάντης.

Πάρις = Ἄλ-ἴλ ταὐτοσήμαντα· Ὕλλος υἱὸς τοῦ Ἡρακλέους ἐκ τῆς Μελίτης καὶ Ἰλλυρεὺς υἱὸς τοῦ Κάδμου καὶ τῆς Ἀρμονίας. Ἵλος υἱὸς τοῦ Δαρδάνου. Καὶ Κασάνδρα σημαίνει ὅ,τι καὶ Πάρις-Ἀλέξανδρος, δηλαδὴ ἡ χρυσὴ, ἡ λάμπουσα.Πάριν Ο Αἰσχύλος ἀποκαλεῖ αἰνόλεκτρον, διότι ὅλα τὰ δεινά καὶ ὅλαι αἱ δυναταὶ συμφοραὶ προῆλθον ἐκ τοῦ γάμου αὐτοῦ μετὰ τῆς ὡραίας Ἑλένης· καὶ συμπτύσσων φιλοσοφικῶς τὴν ἀντίθεσιν τῶν δυὸ ἐννοιῶν τῆς προνοίας καὶ τοῦ πεπρωμένου λέγει ὅτι ὑπάρχει πρόνοιά τις εἰς τὸ πεπρωμένον καὶ ὅτι τὸ ὄνομα, δηλαδὴ ἡ λέξις, δὲν εἶναι ἔργον τύχης, ἀλλ’ ὑπάρχουν ὀνόματα κρύπτοντα ἐν ἑαυτοῖς τὸ πεπρωμένον, ὡς π.χ. τὸ ὄνομα τῆς Ἑλένης, τῆς ὁποίας τὸ πεπρωμένον τὴν ἔκαμε νὰ γίνῃ ἑλέναυς, ἕλανδρος, καὶ ἑλέπολις, νὰ καταστρέφῃ δηλονότι καὶ πλοῖα καὶ ἄνδρας καὶ πόλεις, ὡς πράγματι κατέστρεψεν.

Πάρλα, Παρόλες, παρλαμέντο=(Αρχαία )παραβολή, φλυαρία, κοινοβούλιο. Υπάρχουν άπειρες λέξεις που αρχίζουν με Παρ όπως Παρνασσός, πάρδαλις, πάρθιος, παρθένος, πάροικος, πάροιμος (αρχ.δρόμος), παρμός, παρόν (αρχ.) κ.α.

Πάρος=Παροικία-Παρκιά Τοπονύμια Παξών των οποίων αντιγραφή η νήσος Πάρος.

Παρμάρα=Ασθένεια των αιγοπροβάτων που χαρακτηρίζεται από αγαλαξία.

Παρμάκι=Είδος προχείρου κρεμαστήρος για στέγνωμα υγρών φορεμάτων.

Παρμάρα =παρμάρα έχεις; δεν μπορείς να τα κρατήσεις και σου πέφτουν απο το χέρι; (σύγχρονη φράση)

Παρμένος=Τσιμπημένος από μυαλό, νεραϊδιασμένος, αερολογών.

Παρνασσός= Γεροντόβραχος Βοιωτίας.

Παρνασσός=Γορτυνίας της Αρκαδίας.

Πάρνη = Λακωνίας ή και Όλυμπος και Τουρκοβίγλα.

Πάρνης= ΒΔ κατά της Αττικής ο και Οζάς.

Πάρνηθος=Το άντρον το και Λυχνόσπηλο λεγόμενον.

Παρνόπιος=Ο Απόλλων.

Πάρνων-ωνος=Όρος Λακωνίας Αργολίδος

Παρού-Πειρού=παραπόταμος του Αμαζονίου στην Α. Βραζιλία(Λιακόπουλος)

Παρσάς=Χωρίον Ιεράπετρας Κρήτης.

Παρωρεάται=καὶ Ἀτλαντὶς καὶ Δάρδανος-Δαρδανία ἐν Ἠπείρῳ καὶ τῇ πρὸ αὐτῆς θαλάσσῃ ἀναφέρονται. Καὶ ἐν Κεφαλληνίᾳ, ὅπου καὶ ἡ Σάμη, ἥτις ὑπῆρξεν ἀποικία τῶν ἡμετέρων Ἠπειρωτῶν καὶ νησιωτῶν ἀπαντῶνται ἐπίσης πάντα τὰ ἠπειρωτικὰ καὶ νησιωτικὰ ὀνόματα.

Παρώρεια=Χώρα της Ηπείρου περί το όρος Στύμφιν.Παρώρεια πόλις της Αρκαδίας της οποίας οι κάτοικοι αργότερα μετέβησαν στη Μεγαλόπολη. Πάρωπος=Πόλις της Σικελίας κειμένη μεσογείως.

Άπειρες λέξεις με τη ρίζα Πασ,πασα, πασσα,παστ,παστρ, παρτ κλπ.

Πασ,παγ,παζ=κατ’ εξοχήν σημαίνει χρυσόν, παζ εβραϊστί σημαίνει χρυσός.

Πάσα ένας=Ο κάθε ένας.

Πασάγκιο=το τελευταίο πέρασμα των πουλιών.

Πασιθόη =Ελέγετο ἡ θυγάτηρ τοῦ Ὠκεανοῦ καὶ τῆς Τιθύος, κατὰ τὸν Ἡρόδοτον. Πασιθέα Χαρίτων. Πασιθέα θυγάτηρ τοῦ Νηρέως καὶ τῆς Δωρίδος. Πασιθέα μία τῶν Ναϊάδων Νυμφῶν, γυνὴ τοῦ πάνυ ἀφνειοῦ Ἐριχθονίου, καὶ μήτηρ τοῦ Πανδίωνος, ἤ καὶ Πραξιθέα λεγομένη. Πασιφάη θυγάτηρ τοῦ Ἡλίου καὶ τῆς Περσηΐδος, ἀδελφὴ τῆς Κίρκης καὶ γυνὴ τοῦ Μίνωος, μήτηρ τοῦ Κατρέως, Δευκαλίωνος, Γλαύκου, Ἀνδρόγεω, Ἀριάδνης καὶ Φαίδρας.

Πασικράτα=Ὀνόματα πάντα ἀναφερόμενα εἰς τὴν λάμψιν, τὸ φῶς, τὸν χρυσὸν.Κατὰ τὰς ἀνασκαφὰς τὰς γενομένας εἰς Παγασσὰς, τὰς ἔπειτα ὀνομασθείσας Δημητριὰς, ἀνευρέθη ἐπιγραφὴ τῆς θεᾶς Πασικράτας, τὴν ὁποίαν ἄλλοι μὲν ἐξέλαβον ὡς τὴν Ἄρτεμιν ἤ Περσεφόνην, θεὰς ἀληθῶς ἐχούσας σχέσιν πρὸς τὸ φῶς, τὴν λάμψιν τὸν χρυσὸν, ἀλλὰ κατὰ δεύτερον λόγον· ὀρθῶς δὲ ὁ τότε Ἔφορος τῶν ἀρχαιοτήτων Ἀπόστολος Ἀρβανιτόπουλος ἐθεώρησε πιθανότερον ὅτι Πασικράτα ἀποκαλεῖται και ἡ Ἀφροδίτη.

Πασιουμάκια=Είδος πατητών, παντοφλών όχι δερματινών.

Πάσις καὶ Φάσις=Ελέγετο ὁ χρυσορρόας ποταμὸς τῆς Κολχίδος καὶ ὁ Νεῖλος, διὰ τοῦτο καὶ ἡ Ἀφροδίτη ἡ χρυσῆ καὶ Πάγχρυσος, κατὰ τὸν Ὅμηρον, θεὰ ἡ ἐκ τοῦ ἀφροῦ τῆς χρυσοφόρου θαλάσσης γεννηθεῖσα, ἐλέγετο καὶ Πασικράτα.Ονομα αποδίδον την έννοιαν της Κυθήρης, Παφίας χρυσής θεάς.

Πασκαλούδα=Πασχαλινά άνθη του αγρού.

Πάσκος= Ο πηλός εν τη αληθή αυτού εννοία.

Πασπατεύω=Ψηλαφώ, ψάχνω, ερευνώ, περπατώ ψηλαφώντας.

Πασσαρών=Αρχαία σημαντική πόλις της Ηπείρου. Λέγεται ότι εκεί ο Ευριπίδης εδίδαξε την “Ανδρομάχη” τραγωδία που σχετίζεται με την παράδοση της περιοχής. ο Ζ.Μολοσσός προσδιορίζει ότι πάνω στα ερείπια της πόλεως αυτής εκτίσθη η Πωγωνιανή και ήταν στη γειτονική Διπαλίτσα,Μεσσαριά όπου εκτίσθη υπό του Πωγωνάτου η Πωγωνιανή, μετονομασθείσα επί Σλαυοκρατίας εις Διπαλίτσα και επι Τουρκοκρατίας εις Καραμουρατιά. Πρόσφατες όμως ανακαλύψεις απεκάλυψαν την τοποθεσία της Πασσαρώνος κοντά στο χ.Ραδοβύζι Ιωαννίνων.

Πάσα=Πέρασμα μπάλας από χέρι σε χέρι.

Πάσκος=ο πυλός

Πασσαρών=Αρχαία σημαντική πόλις της Ηπείρου. Λέγεται ότι εκεί ο Ευριπίδης εδίδαξε την “Ανδρομάχη” τραγωδία που σχετίζεται με την παράδοση της περιοχής. ο Ζ.Μολοσσός προσδιορίζει ότι πάνω στα ερείπια της πόλεως αυτής εκτίσθη η Πωγωνιανή και ήταν στη γειτονική Διπαλίτσα,Μεσσαριά όπου εκτίσθη υπό του Πωγωνάτου η Πωγωνιανή, μετονομασθείσα επί Σλαυοκρατίας εις Διπαλίτσα και επι Τουρκοκρατίας εις Καραμουρατιά. Πρόσφατες όμως ανακαλύψεις απεκάλυψαν την τοποθεσία της Πασσαρώνος κοντά στο χ.Ραδοβύζι Ιωαννίνων.

Πάστα=Βρώμα εκ τυρού ανάλου μετά σεμιδάλεως και σησαμίου σκευαζόμενον.(Ησύχιος)

Παστρικός-Πάστρα = καθαριότητα.

Παστρόκιο κερκυρ.=-Λάθος, ανακατώματα.

Πάσχα= Διάβασις (Εβραϊκά) Έξοδος.

Πάσχα= Η ζωή μετά την Ανάσταση.

Παταγονία-πάταγος=Αρχ.λέξις που σημαίνει δυνατός κρότος από σύγκρουση ή σπάσιμο στερεών σωμάτων. Όνομα νοτιότατου τμήματος της Ν,Αμερικής, οι κάτοικοι Παταγόνες,

Παταγούδι=Το πολύ κρύο νερό, το Παγωμένο.

Παταγώνω=Παγώνω από φόβο ή έκπληξι.

Πάταικοι=Θεοί Φοίνικες (Βλέπε Θεοί).Παταϊκός=Πατήρ του Αινεσιδήμου εκ Σικελίας.Πατακός-Πατακιάς επώνυμο.

Πατανία=Είδος μαλλίνου κλινοσκεπάσματος ( Ήπειρος).

Παταρ(η)ίς=όνομα πόλεως και όρος της Λυκίας Πάταικοι=θεοί Φοίνικες, ους ιστάσι κατά τας πρύμνας των νεών(Ησύχιος), Πατακιάς κύριον όνομα εις Πελοπόννησον

Παταριά= Η ομοβροντία.

Πατάρι=το ημιπάτωμα

Παταρίς=πόλις και όρος της Λυκίας

Πατάτα ή πατάκα=υο φυτόν στρύχνος ο κονδυλλόριζος, ο καρπός τούτου “γεώμηλον”

Πατατούκα=είδος ανδρικού βραχέος επενδύτου εκ χονδρού μαλλίνου υφάσματος

Πάτερα=Τα ξύλα της οροφής.

Πατέρες=Οι πλούσιοι Πάτουρε Πελασγικά (Θωμόπουλος).

Πατημένη=Η προσβαλμένη

Πατίκια= Οι παντόφλες.Το πετσί που πατάει η σιόλα.

Πατίκο=Η σκάλα

Πατινός=Τελευταίος.

Πάτμος=Νήσος μικρά των Κυκλάδων του Αιγαίου πελάγους άγονος και πετρώδης, ένθα πρότερον έκειτο Λάτμος (Στράβων Θουκ. Γ, 53,)και Πάτουμνος πόλις της Αραβίου νομού της Αιγύπτου.

Πάτος=Το τέλος η άκρη.

Πατούνα=Ουδ.πατούνι, Η κάλτσα ιδίως από τον αστράγαλο μέχρι την πτέρνα.Πατούνης =επώνυμο Ηπείρου.

Πατόκορφα=Από το κεφάλι μέχρι τα πόδια.

Πάτρα=Περσικά, το θυλάκιον, ο σάκκος.

Πάτρα= “εν των τριών των παρ’ Έλλησι κοινωνίας ειδών” ως Δικαίαρχος “άδη καλούμεν πάτραν φρατρίαν(βλέπε λ.)φυλήν.εκλήθη δε πάτρα μεν εις την δευτέραν μετάβασιν ελθόντων ή κατά μόνας εκάστω πρότερον ούσα συγγένεια, από του πρεσβυτάτου τε και μάλιστα ισχύσαντος εν τω γένει την επωνυμίαν έχουσα, όν άν τρόπον Αιακίδας ή Πελοπίδας είποι τις άν.φατρίαν δε συνέβη λέγεσθαι και φατρίαν, επειδή τινές εις ετέραν πάτραν εδίδοσαν θυγατέρας εαυτών ου γαρ έτι των πατριωτικών ιερών είχε κοινωνίαν η δοθείσα, αλλ’ εις την του λαβόντος αυτήν συνετέλει πάτραν, ώστε πρότερον πόθω της συνόδου γιγνομένης αδελφαίς συν αδελφώ, ετέρα τις ιερών ετέθη κοινωνική σύνοδος, ήν δη φρατρίαν ωνόμαζον” και πάλιν “ώστε πάτρα μεν όνπερ είπομεν εκ της συγγενείας τρόπον εγένετο μάλιστα της γονέων συν τέκνοις και τέκνων συν γονεύσι, φρατρία δε εκ της των αδελφών.φυλή δε και φυλέται πρότερον ωνομάσθησαν εκ της εις τας πόλεις και τα καλούμενα έθνη συνόδου γενομένης.έκαστον γαρ των συνελθόντων φύλον ελέγετο είναι”.οι οικήτορες πάτριοι (Στέφ.Βυζάντιος)

Πάτραι αι=Πόλις αρχαία της Αχαΐας εν Πελοποννήσω, κτισθείσα το πρώτον υπό των Ιώνων επί του Μιλιχίου ποταμού, ήτις και Αρόη ανέκαθεν εκαλείτο, εφεξής υπό του Πατρέως αρχαίου τινός Ήρωος Πάτραι ονομασθείσα, την οποίαν περιέβαλαν με τείχη αυξήσας αυτήν με νέους κατοίκους εξ άλλων πλησιοχώρων πόλεων. Η Αρόη στη θέση της οποίας κτίσθηκε το κάστρο υπήρξε μία από τις τρεις κώμες (κωμοπόλεις) που αργότερα συγχωνεύτηκαν δημιουργώντας την πόλη των Πατρών. Οι άλλες δύο ήταν η Ανθεία (βλέπε Ανθε-ρίζα λέξεων) και η Μεσάτιδα (βλέπε Μέσα). Το όνομα των Πατρών σύμφωνα με τον Παυσανία έλαβε το όνομά της από τον λάκωνα Πατρέα ο οποίος κατώρθωσε να συνενώσει περί το 500 π.Χ. επτά αγροτικούς οικισμούς της περιοχής δημιουργώντας την ομώνυμη πόλη. Ανασκαφικές έρευνες πιστοποιουν ότι η περιοχή των Πατρών υπήρξε πολιτισμικό κέντρο που χρονικά ανάγεται στη Μυκηναϊκή περίοδο.(Κ.Θεοδωρίδης.)Υπήρχε επίσημος η πόλις των Πατρών δια το εν αυτή γινόμενον μέγα εμπόριον, ούσα και αυτή μία των δώδεκα πόλεων αίτινες εσχημάτιζον τον Αχαϊκόν δεσμόν. Εφεξής δε κατασταθείσα υπό του Καίσαρος Αυγούστου “Ρωμαϊκή αποικία, ηυξήθη και εκαλλωπίσθη μεγάλως. (Νικόλ.Λωρέντης)

Πατριὰ-Γενος ἤ«φρήτρη»ἤ φυλὴ=Εἶχε τοὺς ἰδίους προγόνους θεοὺς της.

Πατριτζάνα= Μελιτζάνα.

Πατρώ=. Μία των θυγατέρων του Θεσπίου εκ της οποίας ο Ηρακλής εγέννησε τον Αρχέμαχον.

Πατσαβιάζομαι=Έκαψα τη γλώσσα μου με ζεστό φαγητό.

Πατσιαλιάκος= Είδος σκορπιού που ζει στο στο χώμα κάτω από τις πέτρες.

Πατσαλίκια=Τα εντόσθια

Πατώ=Προσβάλλω,παραβιάζω, ληστεύω.

Παύλα-Πολιάνα-Πολίνα=Ονοματοθεσίες Ηπείρου, Παυλιάνα άνω και κάτω Κερκύρας, τοποθεσία παλαιολιθικής εποχής.

Παύρα=ευαρίθμητα (Ησύχιος)

Παύροι=ολίγοι (Ησύχιος)

Παυστήρια=Όρη της Αχαΐας εκεί όπου πέθανε ο Ωρίων. και Προβλήματα ή φράγματα (Ησύχιος)

Παυταλίας=Πόλις κειμένης κατά τον άνω Στρυμόνα, σε νομίσματα που βρέθηκαν εικονίζεται ο θεός του ποταμού Στρυμόνα περιστοιχιζόμενος υπό των τεσσάρων υιών του τα ονόματα των οποίων αναγράφονται δια των λέξεων:Βότρυς, Σταχ, Χρυσός, Αργυρός, δηλούντα τα προϊόντα της παρά τον ποταμόν χώρας ήτοι οίνον, σίτον, χρυσόν και άργυρον.των οποίων η έννοια περιέχεται εις το όνομα Στρυμών.(Θωμόπουλος)

Παυσανίας Ὁ = ἀναφέρει ὅτι ἐν τῇ ἀγαρᾷ τῶν Φαρῶν τῆς Ἀχαΐας ὑπῆρχον ἐμπηγμένοι ἐπὶ τοῦ ἐδάφους τριάκοντα τετράγωνοι λίθοι, ὧν ἕκαστος ἐδήλου ἰδιαιτέραν θεότητα.

Παυσανίας= Αναφέρει ἄγαλμα ἄτεχνον(πρωτογόνου) τοῦ Ἡρακλέους ἐν Βοιωτίᾳ, ὅπου καὶ αἱ τρεῖς Χάριτες ἐλατρεύοντο ὡς τρεῖς αὐτοφυεῖς λίθοι. Ἡ Ἥρα τοῦ Ἄργους εἶχε σχῆμα στύλου· ἡ Ἄρτεμις ἐπίσης· ὁ Ἀπόλλων ἐν Μεγάροις ἐτιμᾶτο εἰς σχῆμα πυραμίδος μικρᾶς· πολλαχοῦ δὲ διὰ κίονος λήγοντος εἰς ὀξὺ.

Ὁ Παυσανίας ἀναφέρει ὅτι ἐν τῇ ἀγαρᾷ τῶν Φαρῶν τῆς Ἀχαΐας ὑπῆρχον ἐμπηγμένοι ἐπὶ τοῦ ἐδάφους τριάκοντα τετράγωνοι λίθοι, ὧν ἕκαστος ἐδήλου ἰδιαιτέραν θεότητα. (Αθηναγόρας)

Παυσάρκαι= έθνος υπό τον Καύκασον (Στεφ. Βυζάντιος)

Παυστήρια=όρη της Αχαΐας, εν οις ο Ωρίων απέθανε (Ησύχιος)

Παφλαγόνες= Εν Κερκύρα. (έθνος γράφει ο Ησύχιος)

Παφλαγόνες=Οι κάτοικοι πόλεως της Παφλαγονίας εν Ασία, βορειοανατολικώς υπό του

Ευξείνου πόντου, δυτικώς υπό της Βιθυνίας από της οποίας εχωρίζετο δια του Παρθενίου

Ποταμού και μεσημβρινώς υπό της Γαλατείας, παράγουσα προ πάντων αρίστους ίππους.

Στα παράλια έκειτο η πόλις Σινώπη ούσα Ελληνική αποικία των Μιλησίων. Έθνος

λογιζόμενον υπό των αρχαίων ηλίθιον και απολίτευτον. (Νικ. Λωρέντης) Φαφλατάς

συγγενική λέξη.

Παφλάζω=αφρίζω (βλέπε Αφροδίτη)

Πάφλας=Ο τενεκές.Παφλένιος Τενεκεδένιος. Παφίλια Τα τενεκέδια.

Πάχρ=(Αιγυπτιακά)Η θάλασσα που έχει τον χρυσό

Παχσίς=Το δώρο

Πάχυνον=Πάξινον. Ελέγετο και η νήσος Μελίτη.

Παχνόω= Παγώνω, κάμνω τι συμπαγές, πάχνη η πεπηγύια δρόσος.

Παχύς= Ο παχύσαρκος.

Πάχητες= Οι πλούσιοι, αριστοκρατική τάξις στην Εύβοια.

Παχιείς-Παξιείς= Οι κάτοικοι των Παξών.

Παχείς= Οι πλούσιοι, οι ευδαίμονες, οι μακάριοι, ελέγοντο οι παχείς των

Πακτύων και Παχύνων στη νήσο των Μακάρων.

Πάχοι=Πλαξ-Παξ-Παξοί.

Πάψι=Ανάπαυση, διακοπή, αργία.

Πεδιαίος=Ποταμός εν Κύπρω.

Πεδουκλώνω=Εμποδίζω, εμπλέκω.

Πεδύ=Κρήνη εν Αθήναις.

Πεδώ= η νυν καλουμένη Κλεψύδρα (Ησύχιος)

Πέζα=Πέζε, προστακτική κατ’ αναλογία= έλα , ανέβα, έμπα, φεύγα.

Πεζόβολος=Είδος αλιευτικού δικτύου.

Πεθαινίσκω=Πεθαίνω, θνήσκω.

Πειραγμένος=Ο φθισικός, πάσχει ανιάτως

Πειρασία=πόλις Μαγνησίας

Πείρας=Ο ανήρ της Στυγός.

Πειραιεύς=Ένας των τριών λιμένων της πόλεως των Αθηνών επί των εκβολών του

Κηφισσού ποταμού εις την θάλασσαν, απέχων απ’ αυτής 40 στάδια με ομώνυμον επ’

αυτού πόλιν εις την οποίαναπό της επωχής του Θεμιστοκλέους εγίνετο μέγα εμπόριον δια

της εισαγωγής και εξαγωγής διαφόρων προϊόντων και πραγματειών.Συνείχετο δε ο

Πειραιεύς μετά της πόλεως των Αθηνών δια δύω μακρών τειχών, τα οποία ομού

περιελάμβανον το Φαληρικόν και την Μουνυχίαν και συνίστατο εκ τριών άλλων λιμένων

ή ορμητηρίων του Κανθάρου, του Αφροδισίου και της Ζέας

Πειραιής=νήσος, h.e.δήμος (Ησύχιος)

Πείραιον=λιμήν της Κορίνθου μ’ εν φρούριον επ’ αυτού κείμενος επί του

Κορινθιακού κόλπου (Νικ. Λωρέντης)

Πειραιός=ούτως εκαλείτο ο λιμήν της Αττικής, ύστερον δε Πειραιεύς δήμος της

Ιπποθοωντίδος φυλής (Στεφ. Βυζάντιος)

Πειρήνη=Πηγή επί του Ακροκορίνθου.

Πέκνα=Πληθ.πέκνες.Οι φακίδες του προσώπου.

Πέκναβος=ο έχων πέκνες ομ.περκνός.

Πέκουλος= Ο γρήγορος, ικανός, επιτήδειος.

Πελ-=Πελασγός ερυθρός.

Πέλα =Πέτρα, βράχος, πλάκα.

Πέλα-Πέτρα= Τοπωνυμία αρχαιοτάτη εις Παξούς (βλέπε Πελασγοί και Πέτρα).

Πέλα-Πέτρα=Ταυτοσήμαντες λέξεις με την “Πλαξ”.Εκ της οποίας οι Πελασγοί-

Γηγενείς-Αυτόχθονες εκλήθησαν, πέτρα δε σημαίνει όχι μόνο την πλάκα, τον λίθον,

τον βράχον, αλλά και το άντρον και το σπήλαιον και έχομεν και τας λελατομημένας

πέτρας όχι μόνον τας εξαγομένας εκ του λατομείου, αλλά και το κοίλωμα εξ ου

εξήχθησαν αι πέτραι.(Αθηναγόρας) Αγία Πελα-γία χωριό Δ.Κερκύρας,(Λας)Λαλάρια

τοπωνύμιον σε ακροθαλάσια νησίδα των Σποράδων.

Πελαγονία=χώρα Σικελίας, το εθνικόν Πελαγονιαίος (Στεφ. Βυζάντιος)

Πελαγονική = Η πρώτη οροσειρά που ανεδύθη μέσα από την πανθάλασσα και περιλαμβάνει με το σημερινό χάρτη της γης Ηπειρο-Μακεδονία- Εύβοια.(Βλέπε πέλα)

Πελαργοί οι=έσθ’ ότε λαμβανόμενοι αντί του Πελασγού, εξαιρ. Παρά Στράβ. Καλούνται

ούτως οι αρχαίοι κάτοικοι της Αττικής, όντες εκ της γενεάς των Πελασγών, κατά

μεταλλαγ. του σ εις ρ ή δια την πλάνην ούτω κληθέντες.(Μεν.Λορέντης)

Πελάλ-Πελέγ, Φελάγ,Φλεγ, Παφλαγών, Παλαιστίνη, Πελεσέθ, Φιλισταίοι της

Ελλάδος έποικοι εις την Συρία.

Πελασγία = ἐπίσης σημαίνει Αἰθιοπία ἐκ τῆς λέξεως «πελὸς», ὅπερ σημαίνει μέλας· καὶ «πελίωμα», τὸ μέλαν,

«καὶ γὰρ πέλλην λέγουσι βοῦν τὸν τοιοῦτον χρῶμα ἔχοντα· καὶ πελίας ὄνος· πέλεια δὲ περιστερᾶς εἶδος οἷον φάσσαι». “Γιατί πέλλη ονομάζουν το βόδι που έχει αυτό το χρώμα(σταχτί) και σταχτί το γαϊδούρι, πέλεια είναι ένα είδος περιστεριού όπως οι φάσσες.”

Τὸν Πελασγὸν δὲ ὁ Ἡσίοδος θεωρεί αυτόχθονα ο δε Άσιος αρχαιότατος

ποιητής παριστά τον Πελασγόν υιόν της γης, του πηλού, του πελού, του

χοός δηλονότι, του ερυθρού γεννηθέντα εν τοις όρεσι και πατέρα των

ανθρώπων. Και ο Αισχύλος εν ταις Ικέτισι λέγει αυτόν υιόν του γηγενούς

Παλαίχθονος-Αιθίοπος. Κατά ταύτα ο Πελασγός=Πελός είναι ο Αιθίοψ.

Πελασγία= Εκαλείτο η Λέσβος κατά τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, Στράβωνα,

Πλίνιον, και Ευστάθιον Θεσσαλονίκης.

Πελασγία= η χώρα του Άργους ταυτοσήμαντες εξ ης οι Πελασγοί-Γηγενείς-Αυτόχθονες

εκλήθησαν. Πέτρα δε σημαίνει ου μόνον την πλάκα, τον λίθον, τον βράχον, αλλά και το

άντρον και το σπήλαιον και τας “λελατομημένας πέτρας”, ου μόνον τας εξαγομένας εκ

του λατομείου, αλλά και το κοίλωμα εξ ου εξήχθησαν αι πέτραι. Η Αγία Γραφή

μας παρέχει την αληθή εξήγησιν της πέτρας και του σπηλαίου. (Αθηναγόρας).

Πελασγοὶ= Οἱ πρῶτοι καλλιεργηταὶ τῆς ἀμπέλου, ὧν τὸ κατ᾿ ἐξοχὴν

ἔμβλημα αὐτόχρημα ἱερὸν ἧν ὁ πέλεκυς, τὸ δρέπανον δι᾿ οὗ

ἐτρύγουν τὰς ἀμπέλους. Οἱ Πελασγοὶ οὗτοι, ἦσαν αὐτοὶ οὗτοι οἱ κάτοικοι τῶν νήσων Παξῶν-Κερκύρας, οἱ καὶ ἄλλως Αἰθίοπες ἐν τῇ ὁμηρικῇ καὶ προομηρικῇ ἐποχῇ λεγόμενοι. Σημαντική μαρτυρία του Ηροδότου, είναι για τους αρχαίους κατοίκους της Ελλάδος τους Πελασγούς, ότι τελώντας τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, ποτέ τους δεν αναφέρονταν σε κάποιο επώνυμο ή όνομα θεών, και μόνον όταν ρώτησαν το Μαντείο της Δωδώνης, άρχισαν να δέχονται και να προφέρουν πλέον τα διάφορα ονόματα των θεών.

Πελασγός=Πελός είναι ο Αιθίοψ Πελασγὸς=Αποβλέποντες τας ἀρχικὰς πηγὰς των λέξεων, εὑρίσκομεν ὅτι πλῆθος λέξεων ἑλληνικῶν ἔχουσιν τὴν ἀρχὴν εκ τοῦ πελὸς ὡς π.χ. πόλος, πόλις, πέλω, πηλὸς, πέλλα λίθος, διότι οἱ Πελασγοὶ πρῶτοι ἔκτισαν πόλεις καὶ φρούρια τὰ ἔτι φέροντα τὸ ὄνομα αὐτῶν:Πέλεκας τοπων. Κερκύρας, Πελεκητή κ.α.

«Πελιαὶ κατά τον Ἡσύχιον = Ταυτόν τοῦ μέλαιναι.

Πελιοὶ = Μέλανες Πελιάδες περιστεραί.

Πέλλα=Πρωτεύουσα της Μακεδονίας

Πελειάδες =Αἱ γεραραὶ τῆς Δωδώνης ἦσαν αἱ Σίβυλλαι, ἡ Θεσπρωτικὴ,

ἡ Ἐρυθραία, ἡ Μάρπησα, ἡ Σαμία, ἡ Ἀμάλθεια, ἡ Κιμμερία, ἡ Ἡροφίλη, καὶ

εἴ τις ἑτέρα. Η Σίβυλλα Μάρπησσα ταυτιζομένη τῇ Σιβύλλῃ Ἐρυθραίᾳ

καὶ αὕτη τῇ Ἡροφίλη, καὶ Ἀμαλθείᾳ λέγεται γεννηθεῖσα ἐν Ἴδη παρὰ

τὰς ὄχθας τοῦ ποταμοῦ Ἀϊδωνέως.

Πέλιοι και πέλειαι=Γέροντες, οι παλαιοί, αι γεραιαί, αι έντιμοι προφήτιδες της

Δωδώνης, αι Αιθιοπίδες.

Πελοὶ = οἱ ἔχοντες τὸ χρῶμα ἐμφερὲς τῷ πελιδνῷ· καὶ πέλαγος ἐκ τοῦ

Πελὸς = μέλας.

Πελοπόννησος=Η νήσος του Ταντάλου, του Πέλοπος, του Αιθίοπος, ήτις κατά τους

αρχαιότάτους χρόνους ελέγετο Πελασγία, δηλαδή Αιθιοπία.Άλλο όνομα της

Πελοποννήσου είναι Πανία (Ησύχιος).

Πελός=Πέλαγος εκ του Πελός Μέλας, “πελίωμα” το μέλαν. Αιθίοψ είναι και

Ο Πέλοψ ο Ταντάλου, γνήσιος αιθίοψ εκ πατρός αιθίοπος γεννηθείς.Τάνταλος

σημαίνει τον μέλανα, αιθίοπα περισωθείσης της σημασίας αυτής εις την λέξιν,

ξύλον καιόμενον, μαυρισμένον δαυλός ή δαλός εκ του ρήματος δαίω = καίω,

δαίς,δας- δαδίον, (Αθηναγόρας).

Πειραϊδης =Πατήρ του Ευρυμέδοντος

Πείρανθος= Ανήρ της Καλιρρόης.

Πειρατικὸς λαὸς»= Ήσαν κατ’ ἐξοχὴν οἱ πανάρχαιοι πρόγονοι ἡμῶν τῆς λέξεως ἐκλαμβανομένης ἐν τῇ λαμπρᾷ ἐκδοχῇ αὐτῆς, δηλονότι ἐκζητηταὶ τοῦ χρυσοῦ καὶ ἐν γένει τῶν πολυτίμων μετάλλων· ἦσαν

ρύχοι ἀναγαγόντες τὸ ἔργον εἰς ἐπιστήμην· ὅπως σήμερον δι’ εἰδικοῦ χρυσωμηχανήματος εὑρίσκομεν τὰ ἐδάφη τὰ ἐγκρύπτοντα ὕδατα, οὕτω καὶ τὸτε οὐχὶ βεβαίως μόνον ἀπὸ διαίσθησιν, ἀλλ’ ἐκ πείρας ἠδύναντο νὰ ἀνακαλύψωσιν πᾶσαν γωνίαν τῆς γῆς, ἡ ὁποία ἔκρυπτε τὰ εὐγενὴ μέταλλα.

Πείρας=Εκαλείτο ο σύζυγος της Ωκεανίδος Στυγός.

Πειρήν=Άλλο όνομα του Ινάχου ποταμού.

Πειρήνη=Θυγάτηρ του ποταμού Ασωπού.

Πειρήνη=Πηγή βορίνη, Δαναίς, θυγάτηρ του ποταμού Ασωπού, θυγάτηρ του ποταμού Αχελώου.

Πείρις=Υιός του Φοίνικος.

Πείρνα=Ρυάκι στην Κηφισιά.

Πείρους=Υιός του Ιμράσου.

Πέλε-κας=Κερκυρ. τοπωνύμιο και Πελα-κού Ηπείρου, αλβανικά πλιακ= γέρων (βλέπε λ. Πέλα και Αξίνη)

Πελλάνα=καὶ Πελεστάθη, ἐκ τοῦ Πέλα-Σέλα· πέλανον δὲ, κατὰ τὸν Ἡσύχιον, ὁ ἀφρὸς.

Πέλιοι- Πέλιαι=Οι Γέροντες, οι παλαιοί, αι γεραιαί, αι έντιμοι προφήτιδες της

Δωδώνης, αι Αιθιοπίδες, έτσι ελέγοντο στη χώρα των Θεσπρωτών και των Μολοσσών.

Πελοπόννησος=Κατά τους αρχαιοτάτους χρόνους ελέγετο Πελασγία

Δηλαδή Αιθιοπία.

Πέλοψ=(πελός+οψ) ο σκοτεινήν έχων την όψιν, ο μελαψός

Πέλωψ =Ο τὸν Οἰνόμαον νικήσας ἤ ἀντικαταστήσας, βασιλεύς τῆς Ίλιδος

Δίας τῆς Ἀμπελοέσσης.

Πέμπω=Κύπρος στέλνω.

Πενθίλη= Πόλις της Λέσβου κατά τον Στεφ.Βυζάντιον. Πενθεσίλη Βασίλισσα των

Αμαζόνων, οι Αμαζόνες-Αιθιοπίδες κατέλαβον την Λέσβον κτίσασαι την

πόλιν της Μυτιλήνης ονομασθείσαν δήθεν εκ του ονόματος της αδελφής

της Μυρίνης βασιλίσσης των Αμαζόνων. Είναι δε γνωστόν ότι βασίλισσα των Αμαζόνων

ήτο και η Μελανίππη. Κατ’ άλλην έκδοσιν Πενθίλος ο υιός του Ορέστου-του

Αγαμέμνωνος –Ατρέως-Πέλοπος εκόμισεν αποικίαν εις Λέσβον.Πενθίλη είναι η

Μαλανηϊς, Αιθιοπίς, η Φοίνισσα.(Αθηναγόρας)

Πενσυλβανία=Χίλιες περίπου πέτρες με χαραγμένα φοινικικά ή κρητικά γράμματα

βρέθηκαν στο Μεκάνικσμπεργκ στις ΗΠΑ.

Πεντ-άτι=Τοπωνύμιον Κερκύρας Πεντ-άτι= Αρχικά είχε την έννοια του όρους βλ.άτι.

Πεντ-έλεια=όρος της Αρκαδίας (εξ ου Λάδων ο ποταμός) παραφυάδος των Αροανίων

(βλ.αρόη), Πεντ-άλοφο= Επαρχίας Βοϊου.Πεντ-έλη=.όρος Αττικής.Πεντά- γωνο=

τοπωνύμιο Αττικής Πεντ-απολις Δωρική. Πεντεδάκτυλο=Άλλη ονομασία της κορυφής

του όρους Ταϋγέτου. Παντ-οκράτωρ=το υψηλότερο βουνό της Κερκύρας. Πεντάτη

οικογενειακό όνομα στο Πωγώνι Ηπείρου

Πέντε πηγάδια= Στην Ηπείρο “Διάβασις Πέντε Πηγαδιών”(Ναός του Νικαίου Διός) με

ερειπωμένα τείχη αρχαιοτάτης πόλεως όπως αναφέρει ο Γάλλος Πουκεβίλ. Επίσης στο

χωριό του Πωγωνίου Βήσσανη στο κέντρο της άλλοτε κωμοπόλεως σώζονται σήμερα σε

αρίστη κατάσταση πέντε πηγάδια κτιστά, τρία μικρότερα και δύο μεγαλύτερα, υπάρχουν

και σε άλλα μέρη της Ελλάδος, που σημαίνει ότι Πέντε Πηγάδια είχαν κάποιο ιδιαίτερο

λόγο για να συνυπάρχουν.

Πεντάφθογγο τραγούδι=Η κοιτίς του πρωτόγονου τραγουδιού χωρίς λόγια με

πέντε φθόγγους (βλέπε φθόγγος) είναι η Ήπειρος που οι πρώτοι άνθρωποι

μιμήθηκαν τα πουλιά, για να τραγουδήσουν χωρίς λόγια. Απομεινάρι

αυτού του τραγουδιού είναι το 5φθογγο πολυφωνικό τραγούδι της

Ηπείρου. Επίσης σώζεται ακόμη στο Πεντάλοφο Κοζάνης και

σε χωριά των Γρεβενών, με λόγια μέσα από την αγροτική ζωή των

Ελλήνων των τελευταίων 2-4 αιώνων.

Αποτέλεσε τη βάση για να εξελιχθεί αργότερα η πολυφωνία με κύριο

εκφραστή το Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Εκεί ο Μπαχ έπαιρνε ένα θέμα

και με εγκεφαλική επεξεργασία, ανέπτυσσε το μουσικό του έργο έτσι,

ώστε κάθε φωνή είχε τη δική της κίνηση και το δικό της ηχόχρωμα

Η πολυφωνία του Μπαχ αποτελείται από 2 φωνές, 3-4 ή και 5.

Η διαφορά με τις κανονικές χορωδίες είναι ότι όλες οι φωνές

κινούνται -τραγουδούν τα ίδια λόγια την ίδια μουσική όλες μαζί με την

ίδια κίνηση. Το αντίθετο συμβαίνει στο πεντάφθογγο όπου η κάθε φωνή

έχει τη δική της κίνηση το δικό της το σκοπό με ένα αρμονικό ποτέλεσμα.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ένα από τα πιο διάσημα πολυφωνικά τραγούδια:“της

Ωριάς- ωραιάς-τσουριάς το Κάστρο” υπάρχει σαν τοπωνύμιο στους Παξούς

και σε άλλα μέρη της Ελλάδος. (ορ-ωρ)-χρυσός Μ.Σ.

Πεντεφούντω= Έξυπνη, τετραπέρατη. Ψωροπερήφανη.

Πέπελη=Ιστορικό όνομα συνοικισμού παρα τα Ελληνο-αλβανικά σύνορα,

ονομαστό Μοναστήρι που συντηρούσε υποτυπώδες βρεφοκομείο

καθώς και τρελλοκομείο τα παλαιότερα χρόνια.Μπέμπελη στην Κέρκυρα

λέγουν για την ιλαρά ”έβγαλε τη μπέμπελη”.

Περαία =Κερκύρας

Περαία=Χώρα της Παλαιστίνης κειμένη πέραν του Ιορδάνου ποταμού ανατολικώς

περιλαμβάνουσα εξ μικράς επαρχίας,(βέπε Λυγιά) την ιδίως Περαίαν, Βαταναίαν,

Γαυλωνίτιδα,Γαμαλιτικήν, Ιτουραίαν και Τραχωνίτιδα.

Πέραν περιφέρεια Κωνσταντινουπόλεως

Περαιβοί=Πελασγικόν φύλον περί την Δωδώνιν και περί τον Τιταρήσιον (Ομηρος)

Περραιβία=Περαιβία Ιωνκ. επαρχία της Θεσσαλίας κειμένη αρκτικώς του Πηνειού

ποταμού περί το όρος Πίνδον, ούσα ως επί πολύ ορεινή, πετρώδης διαρρεομένη υπό του

Άτρακος και Ευραλίου ποταμού. Οι Περραιβοί κατοικούντες το πρώτον περί τα

παραθαλάσσοα μέρη έως των εκβολών του Πηνειού ποταμού, απ’ όπου

διωχθέντες ύστερον υπό των Λαπίθων ήλθον και κατώκησαν περί το όρος Πίνδον

πλησίον των Αθαμάνων και Δολόπων ονομάσαντες απ’ αυτών το μέρος της χώρας

ταύτης Περραιβίαν Πολύβιος

Περραιβία= Περαιβία Ιωνκ. επαρχία της Θεσσαλίας κειμένη αρκτικώς του Πηνειού

ποταμού περί το όρος Πίνδον, ούσα ως επί πολύ ορεινή πετρώδης διαρρεομένη υπό του

Άτρακος και Ευραλίου ποταμού. Πολύβιος-Στράβων

Πέραμα= Τοπωνύμιον Κερκύρας, Αττικής κ.α.

Περάτη, Περατιά=Ηπείρου τοπ.και Περατικάδες Κερκύρας

Περαταριά=Το πέρασμα.

Πέρατος και Περικλύμενος=Υιοί του Ποσειδώνος.

Περβατώ=Περπατώ , οδοιπορώ.

Περβαταριά=γυναίκα που δεν συμμαζεύεται σπίτι της.

Περγαία θεός=Η Άρτεμις.(Ησύχ.)

Πέργαμος η = ακρόπολις της Ιλίου, Όμηρος. Πέργαμος αρχαία ελληνική πόλις εν

Μυσία μικράς Ασίας.Πέργαμος Φρούριον της Πιερίας χώρας Μακεδονικής κείμενον επί

του Στρυμονικού κόλπου τανυν Περγαμάρ. (Νικ.Λωρέντ.)

Πέργαμον=Ακρόπολις του Ιλίου εν τη Τρωϊκή χώρα, ένθα υπήρχεν ο μεγαλοπρεπής

ναός του Απόλλωνος.

Πέργαμον=Ακρόπολις πόλεως Τροίας. Η ακρόπολις της Ιλίου. (Ιλιον Θεσπρωτίας)

Πέργαμος=αρχαία ελληνική πόλις εν Μυσία μικράς Ασίας. Φρούριον Μακεδονικής

Πιερίας

Πέργαμος=Υιός του Πύρρου και της Ανδρομάχης, έκγονος του Αχιλλέως όστις μεταβάς

εκ της Ηπείρου εις την Μικράν Ασίαν έκτισον αυτόθι την πόλιν Πέργαμον.

Πέργαμος η = ακρόπολις της Ιλίου, Όμηρος. Πέργαμος αρχαία ελληνική πόλις εν

Μυσία μικράς Ασίας.Πέργαμος Φρούριον της Πιερίας χώρας Μακεδονικής κείμενον επί

του Στρυμονικού κόλπου τανυν Περγαμάρ. (Νικ.Λωρέντ.)

Περγελάω=Περιγελώ, κοροϊδεύω.

Περγουλάδες=Χωρίον Κερκύρας

Περγουλιά=Κληματιαριά.

Πέργουλον= Ορνιθάριον

Πέργουλον=ορνιθάριον (Ησύχιος), περγουλιά =κληματαριά

Πέργη=πόλις της Παμφυλίας στη μικρά Ασία επί του Κέστρου ή Καΰστρου ποταμού

“Καΰστρου πεδίον” καλούμενον σχηματίζοντας πλησίον αυτής λιμένα, όπου έκειτο

ναός της Αρτέμιδος εις τον οποίον συνέρεε πλήθος κόσμου εκ των πλησιοχώρων

πόλεων προς λατρείαν της θεάς, το νυν χωρίον Πιργί καλούμενον όθεν Περγαίος-αία

-αίον ο κάτοικος της Πέργης (Νικ.Λωρέντης) Πυργί τοπνμ. παραθαλάσσιο Κερκύρας

πιθανόν από το πυρ+γέα. Πύργος πόλις Ηλείας Πάργα πόλις Ηπείρου

Πέργουλον=ορνιθάριον (Ησύχιος), περγουλιά =κληματαριά

Πέρδικκας=Αρχαιολογικός χώρος Πτολεμαϊδος όπου έδρασεν ο άνθρωπος πριν από

2.500.000 (Πουλιανός Α και Ν)

Πέρδικας=Τοπν. Κερκύρας άνω πλατείας, και “Ακταίον” πλησίον της εισόδου του

Φρουρίου, παλαιότερα ήταν καπηλειό (Μ.Σ.)

Πέρδικα η=Χωρίον Θεσπρωτίας

Πέρδικα= Κασταρέλι Θηβών, Αίγινα νήσος

Περδικάκι = Βάλτου Αιτωλ/ακαρνανίας (Σαρακατσάνοι)

Περδίκια τα=χώρα και λιμήν Λυκίας το εθνικόν Περδικιεύς(Στεφ.Βυζάντιος)

Πέρδιξ=χωλός κάπηλος ο Πέρδηξ ήν (Ησύχιος) Πέρδιξ=αδελφή του Δαιδάλου και

μήτηρ του Τάλου, Απολδρ.(Νικ. Λωρέντης)

Πέρδικος καπηλείον=Χωλός κάπηλος ο Πέρδιξ ήν (Ησύχιος)

Περεσιάνους κώδικας Β=αναφέρεται στην μεγάλη καταστροφή των Ιμίων και

Διαβάζεται από αριστερά προς δεξιά και κάθετα(αποκρυπτογράφησε ο Γάλλος

εθνολόγος Μπρασερ ντε Μπονμπούργκ το 1869) βρίσκεται στο Παρίσι.

Άλλος Κώδικας είναι της Δρέσδης και Τρίτος κώδικας στην Ισπανία αναφέρονται

για το ίδιο θέμα που προκαλούν πολλά ερωτηματικά διότι τοποθετείται η νήσος αυτή

στο Μεξικό. Αλλά και στα ελληνικά Ίμια είναι ένα δείγμα μεγάλου σεισμού.(Όλες αυτές

οι πληροφορίες βρίσκονται στο βιβλίο του Τσιόγκα Ταξιάρχη-Καραβά Γαλάνη Μαρίνα

εκδόσεις Δωδώνη)

Περετώ (κερκ.)=Υπηρετώ.

Περεύς=Υιός του Σλάτου και αδερφός του Στυμφάλου.

Περζενεζβίλοι=Μεταλλουργοί επεξεργασίας μετάλλων στη Ρωσία.

Πέρην =Εν τῷ Ὁμήρῳ ἀείποτε σημαίνει τὸ ἀπέναντι, τὸ ὑπερκείμενον, τὸ

ψηλόν, τὸ εἰς τὰ ἄνω ἔχον κατεύθυνσιν.

Πέρην =Σημαίνει αὐτὴν ταύτην τὴν Ἤπειρον, τὴν ξηράν. Ἡ δὲ ξηρὰ

πάντοτε εἶναι ὑψηλοτέρα τῆς θαλάσσης.Υπερ-Υπερία-Ιβυρία.

Περιβασώ= Η Αφροδίτη.

Περίβλεπτος=Χωρίον Ιωαννίνων. Έξοχος.Στην Κωνσταντινούπολη

Κτίστηκε το 1031 Εκκλησία της Παναγίας της Περιβλέπτου.

Περίβοια και Περαιβοί-Περαιβοία= Η νήσος του Αιόλου των Παξών.Περίβοια

θυγάτηρ του Ευρυμέδοντος εκ της οποίας ο Ζευς εγέννησε τον Ναυσίθοον.Περού

τοπωνύμιον Ηπείρου, Περού, Περουβιανός.Βλέπε Εύβοια.

Περίβοια=Ναϊάς Νύμφη.

Περιβόλι=Χωρίον Κερκύρας, περίβολος τείχη πόλεων, περιφραγμένη περιοχή Ησύχ.

Περιήρης= Πατήρ του Βώρου.

Περίθεια=Χωρίον Β.Κερκύρας, Περιθώρι Χειμάρας Ηπείρου. Πειρίθεια Κυπριακή

λέξη που σημαίνει Νύμφαι.

Περιθοίδαι=Δήμος φυλής της Οινηίδος.

Περικαλεκώς=Παρακλητικός, κατά παράκλησιν.

Περικλύμενος= Άλλος υιός του Ποσειδώνος.

Περίλαος- Περίλεως=Περουλάδες Κέρκυρα.

Περίλαος=Ο του Αγκαίου υιού του Ποσειδώνος Βασιλέως της Σάμου

Περιμίδη=Η πλήρης υδάτων Λέσβος. .

Πέρινθος=από Περίνθου Επιδαυρίου του μετά Ορέστου στρατευσαμένου. Έστι δε πόλις Θράκης(;), ο πολίτης Περίνθιος, το θηλυκόν Περινθία

Περισσάμενος=Περισσευούμενος

Περιστερά= Σύμβολον των δημιουργών υδάτων της πρωταρχικής υγρασίας (το πνεύμα του θεού επέφερεν επί των υδάτων ως περιστερά), εντεύθεν δε κατέστη αστερισμός της βροχής και των πλεόντων (πλειάδες) καί ένεκα της παραγωγικότητός της, είναι το πτηνόν της Αφροδίτης, δια την οποίαν εν Βαβυλώνι ιδρύθησαν περιστερεώνες.(Αρχαιολογικό λεξικό Γερμανικό ευρεθέν εις βιβλιοθήκην Παναγίου Τάφου).Επίσης της αρχικής θεότητος Διώνης-Διονύσου-Αφροδίτης-Ουρανίας ήτο το σύμβολον όχι μόνον της γονιμότητος και καρποφορίας αλλά και της δημιουργού σοφίας: “..εν τη Αγία Γραφή λέγεται ότι, το πνεύμα του θεού επλανάτο υπεράνω των υδάτων ως περιστερά” (Θωμόπουλος)βλ.Πληϊόνη.

Περιστερὰ καὶ ἄμπελος = Τὰ κέντρα περὶ τὰ ὁποῖα στρέφεται ἡ ὅλη τοῦ Άσμα των Ασματων ὑπόθεσις, ἡ μὲν περιστερὰ ὡς σύμβολον τῆς ἀληθοῦς ἀγάπης, τῆς πολυγονίας, τῆς εὐφροσύνης, ἡ δὲ ἄμπελος, δι᾿ ὅλας τὰς ἀρετὰς αὐτῆς δι᾿ ἅς ἀπ᾿ ἀρχῆς ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων πρώτων καλλιεργητῶν αὐτῆς ἐτιμήθη, καὶ δι᾿ αὐτῶν καὶ ὑπὸ τῶν ἄλλων λαῶν, ὡς καὶ ὑπὸ τῶν Ἑβραίων.

Περιστερά και άμπελος =Τα κέντρα περί τα οποία στρέφεται η όλη του “Άσμα Ασμάτων” υπόθεσις. Η μεν περιστερά ως σύμβολον της αληθούς αγάπης, της πολυγονίας, της ευφροσύνης, η δε άμπελος δι όλας τας αρετάς αυτής δια τας οποίας από την αρχή υπό των Ελλήνων, πρώτων καλλιεργητών αυτής ετιμήθη. Και δι αυτών και υπό των άλλων λαών, ως και υπό των Εβραίων των οποίων απέβη το Εθνικόν Έμβλημα απ’ αρχής. Αλλ’ άμα και θρησκευτικόν. Ούτω πάντοτε εν τη γραφή ο Ισραήλ, αλληγορικώς, άμπελος καλείται.(Αθηναγόρας)

Περιστερή=πόλις Φοινίκων το εθνικόν Περιστερίτης (ποιας Φοινίκης;)

Περιστέρι= Πιτσούνι (μικρό). Τοπωνύμιο Αττικής.

Περιστερὰ= Απ᾿ ἀρχῆς ὑπῆρξε τὸ σύμβολον τῶν ὑδάτων, τὰ ὁποῖα ἐθεωροῦντο ὡς ἡ ἀρχὴ τῶν ὄντων.

Περιστερὰ Η= Ως σύμβολον τῆς ἀρχικῆς θεότητος-Διώνης-Διονύσου-Ἀφροδίτης-Οὐρανίας, ἦν ἀντικείμενον βαθυτάτου σεβασμοῦ, ἦν τὸ σύμβολον οὐ μόνον τῆς γονιμότητος καὶ καρποφορίας, ἀλλὰ καὶ τῆς δημιουργοῦ σοφίας.

Περίτο=Περίπου, πάνω-κάτω.

Πέρκωσος και Περκώτη=πόλις (Ησύχιος)

Περλάντι=ο αδάμας, και μπιρλάντ μπριλλάντι. περλιτικός =ο αναφερόμενος εις τον περλίτην, ο περιέχων περλίτην (Πρωΐας)

Περλεπές=αρχ. Πρίλαπος εν Μακεδονία

Περλεψιμάδες= Χωρίον Κερκύρας, πολύτιμος λίθος Πέρλα και ψάμμος=άμμος. Πέρλα-έρλα –άρλα

βλέπε λ. Περζενεζβίλοι.

Περλίτης=Μήλου.η ευτηκτοειδής αναλογία των κραμάτων σιδήρου-σεμεντίτου (Πρωΐας)

Πέρνη=ακρωτήριον της Αιγίνης. Θυγάτηρ του Ωκεανού.

Περού-Περουβιανός=κράτος Αμερικής

Περουλάδες=χωριό Κερκύρας

Περονιάζω=Τρυπώ με περόνι, καρφί χοντρό.Αρχ.Περόνη.Πέρονας, κερκ.

Περπέρω-ομαι=περηφανεύομαι

Περραιβία=αρχαία περιοχή της Θεσσαλίας,

Περραιβία=Περαιβία Ιωνκ. Επαρχία της Θεσσαλίας κειμένη αρκτικώς του Πηνειού

ποταμού περί το όρος Πίνδον, ούσα ως επί πολύ ορεινή και πετρώδης διαρρεομένη υπό

του Άτρακος και Ευραλίου ποταμού.(Πολύβιος-Στράβων)

Περραιβός Χριστόφορος= ιστορικός και αγωνιστής του 1821

Περρίδαι=δήμος της Αντιοχίδος φυλής

Περσαίπολις ή Περσέπολις=πόλις επίσημος και πλουσία εν Ασία μητρόπολις του Περσικού βασιλείου επί του Αράξου ποταμού. Έστι δε και όνομα κύριον υιού Τηλεμάχου.(Νικ. Λωρέντης)Περσέπολις=πόλις Περσίδος το εθνικόν Περσεπολίτης έστι δε και όνομα κύριον υιού Τηλεμάχου (Στεφ. Βυζάντιος)

Περσέμολο=κερκυρ.μαϊδανός

Περσεύς=Ο γιός της Δανάης στους κόλπους της οποίας εισέδυσε ο Ζευς μεταμορφώθηκε σε χρυσό, ζητώντας τις γοργόνες τις συνάντησε στα νησιά των Παξών. Περσεύς, Ευρυμέδων, Γοργόνες, Άτλας, Εσπερίδες Νύμφαι,και τα πάγχρυσα μήλα αυτών, και η Ερυθηΐς –Απολλωνίου Ροδίου Αργοναυτικά Βιβλ. Δ΄Στιχ. 1514,1397,1399, 1406, 1427.(Αθηναγόρας)

Περσεύς=Πόλις Αττική και λιμήν ομώνυμος, όν έκτισαν Αθηναίοι, οι πολίται Περσείς(Στεφ.Βυζαντ.)

Πέρσα=πόλις θηλυκώς, παρά τω Ευφράτη και Σαμοσάτοις το εθνικόν Περσαίος δυνατόν δε και Περσηνήν ειπείν, ει γε παρά την Μέσην Μεσηνούς και Μεσηνήν λέγοντας εύρομεν (Στεφ.Βυζάντιος)

Πέρσαι=το έθνος από Πέρσου του Μηδείας. λέγεται και Πέρσης όνομα

Περσεύς=Ο γιός της Δανάης στους κόλπους της οποίας εισέδυσε ο Ζευς μεταμορφώθηκε σε χρυσό, ζητώντας τις γοργόνες τις συνάντησε στα νησιά των Παξών. Περσεύς, Ευρυμέδων, Γοργόνες, Άτλας, Εσπερίδες Νύμφαι,και τα πάγχρυσα μήλα αυτών, και η Ερυθηΐς –Απολλωνίου Ροδίου Αργοναυτικά Βιβλ. Δ΄Στιχ. 1514,1397,1399, 1406, 1427.(Αθηναγόρας)

Περσεύς=Πόλις Αττική και λιμήν ομώνυμος, όν έκτισαν Αθηναίοι, οι πολίται Περσείς(Στεφ.Βυζαντ.)

Περσηίς=Νύμφη Ωκεανού.

Περσική=Ἡ Γλῶσσα αὕτη εἶναι τόσον πλουσία εἰς Ἑλληνικὰς λέξεις, ὥστε αἱ ὡραιότεραι ἑλληνικαὶ λέξεις ἐθεωρήθησαν ὑπὸ τῶν σοφῶν, μηδ’ αὐτοῦ τοῦ Πλάτωνος ἐξαιρουμένου, ὡς Περσικαὶ-βαρβαρικαὶ, ἐνῳ ἁπλούστατα καὶ ἡ γλῶσσα αὕτη εἶναι τέκνον τῆς Ἑλληνικῆς, καὶ δὴ τῆς κλασικῆς.

Χοδὰ, χουδὰ, ὁ θεὸς, ὁ χα-κα, Κύδιστος Ζεὺς τῶν Ἑλλήνων, ἡ Κυδίστη θυγάτηρ τοῦ Διὸς Ἀθηνᾶ, ἡ Κυδίστη σύζυγος τοῦ Διὸς Ἤρα. Καὶ ἡ μήτηρ τοῦ Ἀπόλλωνος Λητὼ, ἡ θυγάτηρ τοῦ μεγάλου Κοίου. Ἀχούρα-Μάζδα ὁ θεὸς τοῦ φωτὸς καὶ τῆς ζωῆς τῶν ἀρχαίων Περσῶν, ὁ Ὀρμούσδης τῶν μεταγενεστέρων, ὁ Ἄχεν θεὸς, καὶ Ἀχριμὰν, ὁ ὄφις, τὸ πνεῦμα τοῦ κακοῦ· Arhi ἐπίσης ὁ ὄφις· Arhi-daheka· ὄφις ὁ ἀπολύων ἔκγονος τῆς Ahriman τοῦ Haramaw τῶν Ἀρμενίων, ἐν τῇ αὐτῇ σημασία τοῦ ὄφεως καὶ διαβόλου. Ἀχτὲρ τὸ ἄστρον.

Περτεύω=Υπηρετώ, περιποιούμαι τον εαυτό μου.το περέτιο.Οι περέτες.

Περτσινέβελος=Παρτσινέβελος, προσφωνείται (Κέρκ-Ηπειρ) αυτός που

διακρίνεται για δραστηριότητα, εξέχει στην εργασία και εκτίμησι.

Πεσίνι= Τοις μετρητοίς.

Πεσκέρι=Είδος πετσέτας φαγητού μακρόστενης για δύο και τρία άτομα που έτρωγαν στο σουφρά, αργότερα επεκράτησε η ατομική πετσέτα φαγητού.

Πεσκέσι=Δώρο.

Πεσλί=Είδος επενδύτου με χειρίδες.

Πέτα=πτώσις. Στάχυα. πέτο το ρεβέρ του σακακιού “βάλτο στο πέτο σου ένα λουλούδι”

Πεταλία=Νήσος τις πετρώδης και έρημος επί της εισόδου του στενού της Ευρύπου μεταξύ Ευβοίας και Μαραθώνος-τανύν Κάβο-Νέγρον Στρβ. Κατά δε Πλίν.τέσσαρις έρημοι νήσοι αυτόθι(Νικ. Λωρέντης)

Πέταυρο=Σανίδα στενόμακρη ακανόνιστη, από οξυά χρησιμοποιούμενη για υποστήριγμα των πλακών στη στέγη.

Πετεών,ώνος, Πετεώο προσωδ. =κώμη της Βοιωτίας κειμένη πλησίον της Αλιάρτου το εθνικόν Πετεώνιος και το ουδέτερο Πετεώνιον (Νικ. Λωρέντης)

Πετεινοκαύκαλος=Ο κοκορόμυαλος, ελαφρόμυαλος.

Πέτος ή πέτσκος=Ο πετεινός το πετινάρι, ο κόκορας.

Πετμέζι=Απόσταγμα γλεύκους, μούστου χρησιμοποιούμενο για γλυκίσματα.

Πέτρα=Ο βράχος ο εκβλύζων ύδωρ.

Πέτρα=Λέγεται λίθος. Ο Ἰησοὺς, ἐν τῇ Καινῇ, πέτρα πνευματικὴ λέγεται ὑπὸ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. «Καὶ πάντες τὸ αὐτὸ βρῶμα πνευματικὸν ἔφαγον, καὶ πάντες τὸ αὐτὸ πόμα πνευματικὸν ἔπιον. Ἔπινον δὲ ἐκ πνευματικῆς ἀκολουθούσης πέτρας· ἡ δὲ πέτρα ἦν ὁ Χριστὸς, ἀλλὰ «καὶ λίθος ἀκρογωνιαῖος» ἐπίσης λέγεται.Καὶ ἡ Νῆσος ἡμῶν, ἡ νῆσος τῶν Παξῶν, τῶν Πλακῶν, τῶν ἄντρων, εἶναι ἡ κατ’ ἐξοχὴν νῆσος τῶν πετρῶν, ἡ «πετρήεσσα», ἡ «κραναὴ», ἡ «τραχεῖα» νῆσος, ὡς καλεῖται ὑπὸ τοῦ Ὁμήρου.(Αθηναγόρας)

Πέτρα =Πόλις νυν της τρίτης Παλαιστίνης. (Στεφ. Βυζάντιος)

Πέτρα=Η λέξις αυτή είχε και την έννοια του χρυσού.Πόλις πρωτεύουσα της Πετραίας Αραβίας των Ελλήνων λεγόταν και Σέλλα και καθέδρα της των Ναβαταίων βασιλέων περιεχομένη από αποτόμους υψηλούς βράχους. Βρίσκεται στο όρος Έρεβος-Χορέβ μεταξύ της νεκράς θάλασσας και Αιλανικού Κόλπου. Πέτρα χωρίον πλησίον της Κορίνθου. Πέτρα Κώμη της επαρχίας Ήλιδος εν Πελοποννήσω, Πέτρα της Ρηγίνης =Λευκόπετρα (Νικ. Λωρέντης)

Πετράδια= Πολύτιμοι λίθοι εκ του ΤΟΥΡΑ=χρυσόν ΠΕ=η γεννώσσα. “άσπρη πέτρα ξέξασπρη από τον ήλιο ξεξασπρότερη”.”εμπλήσας πέτρας (Θωμόπουλος) Το ρείθρον του χρυσοφόρου ποταμού Στρυμόνος, πρόκειται περί χρυσοφόρων πετρωμάτων.

Πέτραι ἐπηρεφέες =Αἱ πλαγκταὶ ἦσαν εἰς τοὺς Παξοὺς ὡς ἐκεῖ ἐπίσης ἦτο καὶ ὁ Αἰήτης καὶ μόνον ἐκεῖ. Ὁ Ὅμηρος οὐδὲν περὶ Ἀργοναυτικὴς Ἐκστρατείας γράφει· ἁπλῶς μόνον ἓν παρόδῳ ἀφέρει πέρι τῆς Ἀργοῦς ἐν τοῖς ἐκτίθησι περὶ τῶν πλαγκτών πετρῶν.

Οἴη δὲ κείνηγε παρέπλω ποντοπόρος νηῦς.

Ἀργὼ πᾶσι μέλουσα, πάρ’ Αἰήταο πλέουσα». (Ὀδύσ. μ 69).

Πετραία νύμφη=Θυγάτηρ του ωκεανού.

Πετραίος ο Ποσειδών=Θεός των υδάτων και των νεφών.

Πετράλωνα=κόκκινες πέτρες, σπήλαιον Χαλκιδικής όπου ανευρέθη το απολιθωμένο κρανίο ανθρώπου νεαράς ηλικίας μεταξύ 75 και 100 και παραπάνω χιλιάδων ετών. (Ι.Πασσάς)βλέπε Πηνειός Πετρετή=χωρίον Κερκύρας

Πετρετή=χωρίον Κερκύρας

Πετρήεσσα Πυθὼ ἡ = Έλαβε τὴν ἐπωνυμίαν ἐκ τοῦ Πυθίου Ἀπόλλωνος καὶ οὐχὶ ἐκ τοῦ δράκοντος Πύθωνος, ὡς νομίζεται. Λέγεται δὲ ὁ Ἀπόλλων Πύθιος, ἐκ τοῦ ρήματος πύθω=πυνθάνομαι, γνωρίζω ἐρωτήσας ἤ ἐρωτῶ ἵνα μάθω, μαντεύομαι. Πύθιος Ἀπόλλων, εἶναι ταὐτὸν τοῦ μαντικὸς Ἀπόλλων. «Πύθιος, λέγει καὶ ὁ Πλούταρχος, ἐστὶ τοῖς ἀρχομένοις μανθάνειν καὶ διαπυνθάνεσθαι».

Πετρόλαδο=Το πετρέλαιο, κοινώς, γκάζι.

Πέτρος =Κηφᾶς ἑρμηνεύεται· οἱ Κεφτιοὺ δὲ οὕτοι ἴσως δὲν εἶναι ἄσχετοι πρὸς τοὺς Hyksos τοῦ Μενέθωνος, τοὺς Ὑκσοὺς-Πυξοὺς-Παξοὺς-Ἐρυθραίους.

Πέτσα=Η επιδερμίς, φλούδα, δέρμα, το πετσί.

Πέτσωμα Το =το σόλιασμα των παπουτσιών ή τσαρουχιών.

Πευκετία= Νήσος των Παξών.

Πευκέτιοι= Άλλη ονομασία των κατοίκων των Παξινών νήσων.

Πηγάδα=Την ου πολλώ ύδατι κεχρημένην γην, ύστερον γενομένην ξηράν και κεπηγύιαν.

Πηγάδια=Από τη λέξη πηγή -γάδι παρατηρούμε τοπωνύμια όπως : 3-5 πηγάδια, εις τη Βήσσανη Πωγωνίου Ηπείρου υπάρχουν διατηρητέα 3-5 πηγάδια. Ημαθίας 3-5 πηγάδια. όπως και σε άλλά μέρη της Ελλάδος μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε τη σημασία των τριών πηγαδιών και λίγο μακρύτερα τα άλλα πέντε πηγάδια.

Πήγασος-Πάγασος=Πηγαί-Παγαί Πόλις των Μεγάρων.Πηγασίς Πηγάσιος |Πηγασίς κρήνη=Ιππουκρήνη.

Πήδαιον=Τόπος της Τρωϊκής χώρας.

Πήδασα=Αρχαία κατοικία των Λελέγων στην Καρία, ύστερα ενώθηκε υπό του Μαυσώλου με την χώρα της Αλικαρνασσού, επί των χρόνων του Στράβωνος εκαλείτο η Πηδασίς. Πηδασείς οι κάτοικοι.

Πήδασος=Πόλις των Λελέγων της Τροίας.Πόλις της Μεσσηνίας στην Πελοπόννησο.Πολίχνη της Καρίας κειμένη στη χώρα της νυν Μηλασσού.

Πηδυλίς=Η πέτρα , εκ της οποίας ρέει ύδωρ.

Πηδύειν= Ναίην,βλύζειν,βρύειν.

Πηλαγονία =μοίρα Μακεδονίας

Πηλαγόνες=Γέροντες, παλαιοί, γηγενείς.

Πήλαιον=Λεσβιακόν όνομα, το νυν Φύλμος συγγενές προς τα φύλα τα Πάμφυλλα σημαίνον την Ερυθραίαν-Αιθιοπίαν.

Πηλαμ(ύ)ς=Δια του ύψιλον ιχθύς εν Πόντω.

Πήληκες=δήμος Λεοντίδος φυλής

Πήληξ=περικεφαλαία

Πηλιάς=Πηλιάς μελίη, εκ του Πηλίου όρους

Πήλιο κερκ.=πλιο, πιο, περισσότερο.

Π-ήλιον=δια τους Πελασγούς είναι περιοχή του ανατέλλοντος Ηλίου (Δ.Ακτουδιανάκη)

Πήλιον=Δωρ. Πάλιον, όρος υψηλόν κεκαλυμμένον υπό πυκνών δάσεων εν Θεσσαλία, εκτεινόμενον από του όρους της Όσσης έως της Σηπιάδες της Μαγνησίας του οποίου η υψηλοτάτη κορυφή εκαλείτο Τισαίον ή Τισαία άκρα. Επί μιας των κορυφών του όρους έκειτο ναός του Διός πλησίον του οποίου ευρίσκετο το περίφημον άντρον του Κενταύρου Χείρωνος το νυν βουνό της Ζαγοράς.

Πηλώδεις λιμήν=Λιμήν της Ηπείρου κείμενος πλησίον της αυτόθι πόλεως Βουθρωτού (Στράβων)

Πηνειός και Πηνεϊός(ποιητικά-προσωδιακά)=Ποταμός της Θεσσαλίας, πηγάζων επι του όρους Πίνδου, ρέων δια μέσου των Θεσσαλικών Τεμπών και πολλούς άλλους εκβάλλει εις τον Θερμαϊκόν κόλπον (Σαλαμβρίαν). Εις τας όχθας του Πηνειού Θεσσαλίας βρέθηκαν εργαλεία και απολιθωμένα ζωολογικά λείψανα ηλικίας 100 000 και πλέον (Ι. Πασσάς) Πηνειός Ποταμός στην Ήλιδα της Πελοποννήσου πηγάζων επί του όρους Σκόλλεως και εκβάλλων εις τη θάλασσαν πλησίον της Κυλλήνης (Γαστούνι

Πηνελόπη=Όνομα σύνθετον εκ του Πην ή Παν και Αλόπη.Έχει μεγάλη σχέση μεταξύ Πανός και Πηνελόπης ή Αλόπης. Κατὰ τὸν Λυκόφρονα ἐλέγετο καὶ Ἀρναία, ἥτις ὀνομασία εἶναι εἷς ἔτι δεσμὸς αὐτῆς πρὸς τοὺς Παξούς, τὴν κατ' ἐξοχὴν νῆσον τῶν Ἀρναίων-Ξανθῶν.

Ο Λυκόφρων την Πηνελόπην την ονομάζει και Λάκαιναν, αλλά Λάκκα είναι η πόλις η αντικαθιστώσα σήμερον την ομηρικήν Ιθάκην εις την νήσον των Παξών, την χθαμαλήν, την Λαχείαν-Λάκκαν. Πηνελόπη αδελφή της Ελένης του Μενελάου (Αθηναγόρας).

Πηνέλοψ=Όρνις ποιός (Ησύχιος)

Πήνην =Λέγεται η εργασία.

Πηξώδαρος ή Πηξαδάρων=Υπό την επωνυμίαν Ευάγγελος είχε στην ΄Έφεσσο ιερό και ετιμάτο ως Ήρως, διότι ανεύρε ωραία μάρμαρα προς οικοδομήν ναού.

Πηρεφόνεια=Περσεφόνεια Λάκωνες(Ησύχιος)

Πήρεια=χώρα Θεσσαλίας παρ’ |Ομήρω Ιλ.Β .766 κατ’ Ευστάθ. και Στεφ Βυζ. Ένθα

άλλοι Πιερίη αναγινώσκουσι και κατά Valkenaer Φηρείη, γραφομν. (Νικ.Λωρέντης)

Πηρία=Α(σ)πένδιοι την χώραν του Αγρού

Πήριξ=Πέρδιξ. Κρήτες

Πηρώ=Νύμφη θυγάτηρ του Νηρέως.

Πηρώ=Νύμφη, θυγάτηρ του Ωκεανού.

Πιασούμενος=Σφιχτοδεμένος το σώμα, γερός, οικονομικώς καλά.

Πιγκώνω=Τρώγω-τρέφω υπέρ το δέον. Ερεθίζω κάποιον με λόγια.

Πίδαξ=Η λιβή, κρήνη, αναβολή υδάτων, πηγή, άκρα ύδατος.

Πιδοβολές=Χνάρια λαγού.

Πιέρι=Η ακρώρεια του εν Μακεδονία όρους (Ησύχιος)

Πιερία ή Πετρήεσσα=Οι Παξοί. Δίον της Πιερίας, Δίον της Ευβοίας εγγύς του Κηναίου ακρωτηρίου. Δίον της Κρήτης το και Σολίνον και ο Κηφισσός Δίος υπό του Ομήρου ονομάζεται.

Πιερία, Πιερίδες Μούσες, Πιέρι=Όρη εν Μακεδονία.Πιέρρης Μάρκος και Μάριος=Ζωγράφος και επώνυμο συνηθέστατο εις Κέρκυρα.

Πιέρος=Βασιλεύς της Ημαθίας

Πίζα= πόλις Ιταλίας, Πίζο χαρακτηριστική επιγραφή του Πίζου καθορίζει την ενιαία πολιτική οργάνωση της Βορειοθρακικής περιοχής στο “Κοινό των επί Θράκης Ελλήνων” Αθ. Κόρμαλη

Πιθαμή –σπιθαμή=Μαλώνουν για μια πιθαμή τόπο.

Πιθανάτου=Επι θανάτου.

Πίθος=ομωνύμως τω αγγείω, δήμος της Κεκροπίδος φυλής, κέκλυται δε από τινος Πίθου των πίθων αυτόθι γινομένων (Στεφ.Βυζάντιος) βλ. Πύθος

Πίκε= Η λέξις Αλβανική κατά τον Ι. Θωμόπουλο είναι αντίστοιχος προς την Ελληνικήν Πικέ-ρμι=τοπωνύμιον Αττικής.

Πικέ-δερος = Μαρμαρόδωρος.

Πικραλίδα=Τα γνωστά ραδίκια,

Πιλ-Πελ-Πελασγός=Είναι ίδια πηγή προς το Βερ-Βιρ που δηλώνει το ύδωρ.

Πιλάλα=Τροχάδην, πιλαλώ από το αρχ. Επελαύνω.τρέχω γρήγορα, πηδώντας, σύνηθες και κολοπιλάλα εις την Πάτρα, όπως και το αρχαίο Χαμαί=χάμω, “άσε με χάμω” αλλά και χαμαιτυπίο. Πιλάλης επώνυμο Κερκυραϊκής υπαίθρου

Πίλημα=Ξάνθης, Θράκης τόπος με πολλά μέταλλα

Πιμπινιόλα=αετονύχι, αυτό το είδος σταφυλιού λένε στην Κέρκυρα παρομοιάζοντάς το με …το πραματάκι των μικρών αγοριών (Μ.Αγγελλόπουλου-Κορφιάτικη Γλώσσα) Πινακίδι=Σανίδα αλειμμένη με κερί σην οποία χαράζονταν κατ’ επανάληψιν τα γράμματα και χρησίμευε στους αρχάριους μαθητές επί Τουρκοκρατίες.

Πινακοπώλης=Ορνιθοπώλης.

Πινακωτή=Σκάφη ειδική ψωμιού όπου μπαίνει η ζύμη για να ωριμάσει για ψήσιμο.

Πίνδαρος, Πίνδος= όνομα λυρικού ποιητού της αρχαιότητος από το όνομα οροσειράς της Πίνδου. Όπως επίσης το όνομα του μεγάλου φιλόσοφου Σωκράτη από το Σωκράκι χωρίον της Β. Κέρκυρας

Πινιάτα (κερκ.)=Μεγάλη κατσαρόλα, Πινάκιον (αρχ.)μαγειρικό σκεύος,υποκορ. του αρχ.Πίναξ.Πίνια=πλατεία μικρή στο κέντρο της πόλεως Κερκύρας. Πινάκι=κύπελο. Πίνοβο=οροσειρά που βρίσκεται στα σύνορα με τα Σκόπια και στην οροσειρά της Νεμέρτσικας στα σύνορα της Αλβανίας, εκεί εντοπίζονται διασκορπισμένα αγριόγιδα (Χαριτάκης Παπαϊωάνου)

Πίντα=κερκ.κύπελο.

Πιπερόρριζα= Βλέπε Ζιγγίβερις

Πιρπιρίζω=Πολυχρωμίζω ιδίως σε φωτεινή αντανάκλασι.Πιρπιράδια, τα ποικιλόχρωμα στολίδια στα υφάσματα.

Πίσα-Πίσσα-Πείσα =Πόλις της Ήλιδος επαρχίας Πελοποννήσου.Πίζα της Ιταλίας

Πισημόημερο=Η εορταστική πανηγυρική ημέρα.

Πισιδία=Σπάρτης, Πισιδία επαρχία μ.Ασίας στο όρος Ταύρος. Περιλαμβάνει εν μέρος της Λυκίας, Παμφυλίας, Κιλικίας, Καππαδοκίας και Φρυγίας, ούσα επί πολύ βουνώδης απότομος και ολίγον εύφορος. (Νικ. Λωρέντης) Πισιδίων –Μάταλα Κρήτης. Πίσινδα κατά τον Στεφ Βυζάντιον πιθανώς από το Ίσινδος πόλις Πισιδίας χώρας μ. Ασίας

Πισιρτζής=Ο ψιστιτζής, ο ειδικά ασχολούμενος με το ψήσιμο του σπιτιού.

Πισσίτης= Ο οἶνος·

Πισμὸς= Ο ληνὸς ἐν ᾧ ἐκθλίβονται αἱ σταφυλαὶ, καὶ πιστικὸς ὁ ὑγρὸς, ὁ ρευστὸς.

Πισοδέρι=Φλώρινας χωριό.

Πίστα =Πίστειρα πόλις ούτως είπεν (Ησύχιος)

Πιστάγκωνα=Οπισθάγκωνα.

Πιστόβλιακος=Ο λαίμαργος.

Πιστόλα=Μονόκανος ή δίκανος εμπροσθογεμής χρησιμοποιούμενη στις μέρες μας για τους πυροβολισμούς του γάμου, Πάσχα κλπ.

Πιστρόφια=Τελευταία εορταστική εκδήλωσις του γάμου.

Πιστρώνομαι=Τυλίγομαι καλά, τυλίγω,καλοκάθομαι.

Πιστούρα=Η άσημη, τιποτένια.

Πισώκολα=Με το πρόσωπο εστραμένο αντίθετα προς τη δ/σι του βαδίσματος.

Πισώτε=Μη προχωρήτε, σταματήστε, κάμετε όπισθεν.

Πιτάνη φυλή=Πιτανάτης στρατός, Πιτανάτης ο Μενέλαος, Πιτανάτη δε αγώνι γυμνικώ εν Πιτάνη αγομένω (χωρίς όργανα)

Πιτέρι κερκ.= Γλάστρα, (αρχ.γάστρα=κοιλιά αγγείου) πήλινο δοχείο που φυτεύουν λουλούδια.

Πιτυούσα= νησί της ανατολικής ακτής της Πελοποννήσου το αρχαίο όνομα των Σπετσών, στην είσοδο του Αργολικού κόλπου

Πιτυούσαι –Πυθικούσαι= Ήταν και ονομασία των Παξών

Πίτ(υ)ρα=Κείνα που μένουν μετά το κοσκίνισμα από το αλεύρι.

Πίττα= Ταυτόσημος σχεδόν με τη λ. μπουρέκι:κριγιασόπιττα,τριμενόπιττα,τσαμπόπιττα, σκωτόπιττα κ.α.

Πιττόβεργα=Ειδική βέργα που χρησιμοποιείται για το άνοιγμα των φύλλων, άλλως πλάστης.

Πλαγιά= Εδρα της κοινότητος Πλωμαρίου Μυτιλήνης

Πλαγητὸν ὕδωρ =Λέγεται τὸ τοῦ Εὐρίπου. Εὔριπος δὲ καὶ ἐν Λέσβῳ.

Πλαγηταὶ πέτραι=Αἱ Συμπληγάδες ὕφαλοι·

Πλαγκτόν αρχ.=Σύνολο ζωϊκών και φυτικών μικροοργανισμών που επιπλέουν στο νερό.ρ.πλάζομαι, πλαγκτός.

Πλαδαρὸς= Ο ὑδαρὴς·

Πλάδος= Αφθονία ὑγρῶν·

Πλάκα=Τοπωνύμιο οφειλόμενο στις υπάρχουσες μεγάλες πλάκες, πέτρες ομαλές, σε ίσιο ύψος με το έδαφος:Παξοί, Αθήνα, Επαρχία Τσακωνίας κ.α.

Πλάκα Εκένικ=χρυσή πλάκα με παραστάσεις των Ίνκας που εξηγεί την αυτόματη τεχνική ωκεανοπορίας παναρχαίων Ελλήνων εξερευνητών (ΔΑΥΛΟΣ)

Πλάκα= Μήλου

Πλακάδος= Χωρίον Λέσβου στην περιοχή Γέρας.

Πλακανίθρα=Μεγάλη πέτρα.

Πλάκες = Στου Γιαννά, Στ’ Αμπέλια, στο Μισοράχι Ποντικονησίου, του Καλκιονησίου, του Τρυγόνη εις Μουσμούλην, τ’ Αλωνακίου Αχαγιού, της Πούντας, Πλάκα του Τούρκου, (Τουρκολίμανο,Τουρκοβούνια) Πλάκα η κοφτερή, του Γκρεμού Ερημίτου, του Κατέργου,του Καλοσύρτη, στα Φύκια, της Κουκούτσας του Λογγού, στο Νοβροχιό, του Τζάουλα εις Γκιοπκάδι, του Ρετζέπη, Αχάνδακα Αχάγιου, πλάκα του Σκουτέρη, της Καμάρας στη Μοκίλλα Ερημίτου, στους Πλάνους. Πλάκα Αττικής, Πλάκα Λήμνου, Πλάκα Μήλου κ.α.

Πλακία= χώρα παρά την Θράκην εν Ελλησπόντω.

Πλαναδούρια=Τα πλανίδια του ξυλουργού, ροκανίδια.

Πλαντάζω=Στενοχωρούμαι, χολοσκάζω, “πλάνταξε απ’το κλάμα”

Πλὰξ-Πὰξ-Παξοὶ =Έλαβον πλείστους ὅσους σχηματισμοὺς: οὕτω οἱ Παξοὶ ἐγένοντο Πάχοι (Pachi)· Πάχυνον (Pachinon), ἐν τῇ αὐτῇ ἐννοίᾳ τῆς λέξεως, διότι παχὺ εἶναι τὸ ἀδρὺ, τὸ πυκτὸν, τὸ πυκνὸν, ἡ πλὰξ, ὁ πάγος· παχνόω=παγώνω, κάμνω τι συμπαγὲς, καὶ πάχνη ἡ πεπηγυία δρόσος, καὶ παχὺς ὁ πολύσαρκος· τοιοῦτοι δὲ εἶναι συνήθως οἱ λιπαρῶς ἐνδιαιτώμενοι· «πάχητες κατὰ τὸν Ἡσύχιον, οἱ πλούσιοι»· ἀλλ’ ἔχει ἡ λέξις καὶ τὴν σημασίαν τοῦ «μίκαρος» καὶ τοῦ ὀλβίου, ἀλλὰ κατ’ ἄλλην ἔννοιαν. Πάχητες ἐλέγετο καὶ ἀριστοκρατικὴ τάξις ἐν Εὐβοίᾳ.

Πλὰξ= Συμπαγὴς πέτρα, πάγος, μάρμαρον»· «νεκρῶν πλάκες», «φλεγρὰν πλάκα», «νυχία πλὰξ»·(βλ.νυχία) ἡ λέξις πλὰξ εἶναι ταὐτοσήμαντος τῇ πέλα-πέτρα, ἐξ ἥς οἱ Πελασγοὶ-Γηγενεῖς-Αὐτόχθονες ἐκλήθησαν· πέτρα δὲ σημαίνει οὐ μόνον τὴν πλάκα, τὸν λίθον, τὸν βράχον, ἀλλὰ καὶ τὸ ἄντρον καὶ τὸ σπήλαιον καὶ ἔχομεν τὰς «λελατομημένας πέτρας», οὐ μόνον τὰς ἐξαγομένας ἐκ τοῦ λατομείου, ἀλλὰ καὶ τὸ κοίλωμα ἐκ οὖ ἐξήχθησαν αἱ πέτραι· ἡ Ἁγία Γραφὴ μᾶς παρέχει τὴν ἀληθῆ ἐξήγησιν τῆς πέτρας καὶ τοῦ σπηλαίου ἡ Ἁγία Γραφὴ μᾶς παρέχει τὴν ἀληθῆ ἐξήγησιν τῆς πέτρας καὶ τοῦ σπηλαίου·

«καὶ ἦν μνημεῖον λελατομημένον ἐκ πέτρας» «καὶ ἔθηκε τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ ἐν τῷ κενῷ αὐτῷ μνημείῳ, ὅ ἐλατόμησεν ἐν τῇ πέτρᾳ» «Καὶ νῦν, λέγει ὁ Ἡσαΐας, εἰσέλθετε εἰς τὰς πέτρας, καὶ κρύπτεσθαι εἰς τὴν γῆν ἀπὸ προσώπου τοῦ φόβου Κυρίου καὶ τὰ χειροποίητα πάντα κατακρύψουσιν εἰσενέγκαντες εἰς τὰ σπήλαια καὶ εἰς τὰς σχισμὰς τῶν πετρῶν, καὶ εἰς τὰς τρώγλας τῆς γῆς... τῇ γὰρ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐκβάλει ἄνθρωπος τὰ βδελύγματα αὐτοῦ... τοῦ εἰσελθεῖν εἰς τὰς τρώγλας τὰς στερεὰς πέτρας, καὶ εἰς τὰ σχίσματα τῶν πετρῶν, ὅταν ἀναστῇ Κύριος θραῦσαι τὴν γῆν»·

Πλὰξ-Πὰξ =Λαμβάνει πλείστους ὅσους σχηματισμοὺς μεταμορφουμένη μὲν φαινομενικῶς, κατὰ βάθος ὅμως διατηροῦσι τὴν αὐτὴν ἀρχικὴν σημασίαν· οὕτω γίνεται Πὴξ σημαίνουσα πάλιν πλάκα, μάρμαρον· Πηξώδαρος ἤ Πηξαδάρων, ὅστις ὑπὸ τὴν ἐπωνυμίαν Εὐάγγελος εἶχεν ἐν Ἐφέσσῳ ἱερὸν καὶ ἐτιμᾶτο ὡς Ἥρως, διότι ἀνεῦρεν ὡραῖα μάρμαρα πρὸς οἰκοδομήν ναοῦ· ἡ λέξις Πικέδερος σημαίνει μαρμαρόδωρος· καὶ εἰς τὴν ἀλβανικὴν γλῶσσαν, ἡ ὁποία εἶναι λείψανον τῆς Ἑλληνικῆς, ἀλλοιώσασα μὲν, ὡς εἶναι φυσικὸν, διὰ τῶν αἰώνων τὴν μορφὴν πλήθους Ἑλληνικῶν λέξεων, διατηρήσασα ὅμως τὴν ἀρχικὴν σημασίαν αὐτῶν, καθ’ γράφει ὁ Ι. Θωμόπουλος, ἡ λέξις πίκε εἶναι ἀντίστοιχος πρὸς τὴν ἑλληνικὴν πάγοι, ἥτις κατὰ τὸν Ἡσύχιον σημαίνει «τὰς ἐξοχὰς τῶν πετρῶν καὶ ὀρῶν»· ἐπίσης κατὰ τὸν Ἡσύχιον παγουὲρ λακωνιστὶ σημαίνει «μάρμαρος»· πάγος δὲ εἶναι ἡ πέτρα, βράχος καὶ δὴ πλὰξ· ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν καθ’ ἡμᾶς, πάγκος,

παγκάρι εἶναι εἶδος τραπέζης, λιθίνης πάντως ἐν τῇ ἀρχικῇ αὐτῆς συνθέσει. (Αθηναγόρας)

Πλάσις=Ο κόσμος, η υφήλιος.

Πλαστάρι=Ειδικό στρογγυλό μονοκόμματο ξύλινο τραπέζι χωρίς πόδια, πάνω στο οποίο πλάθουν το ζυμάρι.

Πλαταιαί= Εν Βοιωτία

Πλαταμών=στην κοιλάδα των Τεμπών, τοπωνύμιον Κερκύρας.

Πλαταγή=Αρχαία ονομασία της Εύβοιας

Πλατανιά= Χανιά Κρήτης

Πλάτανα=Παρά την Τραπεζούντα.

Πλάτανος=Κώμη της Φοινίκης κειμένη επί του Ταμύρα ποταμού ρέων παραθαλασσίως μεταξύ Σιδώνος και Βηρυτού.

Πλατάνιος =ποταμός της Βοιωτίας πηγάζων εκ του όρους Πτώου και εκβάλλων εις τον κόλπο της Βοιωτίας.

Πλαταριά=τοπωνύμιο Ηπείρου

Πλαταμώδης-ους=Ακρωτήριον της Μεσσηνίας επί των δυτικών αυτής παραλίων. Κατ’ άλλους η Κυπαρισσία.

Πλατανιστούς, ούντος=Τόπος εν τη επαρχία της Ίλιδος=Μάκιστος(Στράβων Πλατανιστά =Της Σπάρτης

Πλατειά= Της Τήνου, και νησίς πρά τον Πόρον

Πλάτεα=Νήσος απέναντι των παραλίων της Κυρηναϊκής χώρας εν Λιβύη πλησίον του Μενελαϊου λιμένος, πιθαν η Αηδωνίς νήσος καλουμένη.

Πλάτη= Ώμος.Διάβασμα της πλάτης ιδίως των αιγοπροβάτων δίδεται σε κείνον που ξέρει να διαβάσει το μέλλον και το ανακοινώνει και στους άλλους.Αναφέρονται δε πραγματικώς εκπληκτικά περισταστικά, επαληθεύσεως γεγονότων που προβλεύθησαν στην πλάτη.

Πλάτη=Πλατεία και Τράπεζα άλλο όνομα της Παξός ευρεία και ευρυκόωσα από τα μεγάλα χάσματα, και σπήλαια έχουσα. Δια τον ίδιο λόγο εκαλείτο και Λαα πάσαι αι αρχαίαι ονομασίαι πόλεων και τόπων ως Λάπαθος, Λαπίθι, Λάππα, Λάρισσα, Λάρναξ, Λάτια, Λάτμος Λάκκος, Λαύριον δεν είναι άσχετα προς τας νήσους των πλακών, των λατομείων των Παξών. Άλλο ένα όνομα είναι και το Μάκρις-Μάκρη-Μακρή ή Μάκριος ή Μάκριδος εκαλείτο υπό των αρχαίων η Παξός. Επίσης εκαλείτο και Οφιούσα για το σχήμα της όπως φαίνεται από Κέρκυρα ή Πρέβεζα. Άλλο αρχαίο ονομασία είναι Ερύκουσα και Έρυξ.

Πλάτη=Κοινότητος Λαπηθίου.Λαπίθαι=εθνος αρχαίον. Λαπίθαι και Περραιβοί ήταν έν και το αυτό έθνος.(Νικ.Λορέντης)Λαπίθαιον =κόμη της Λακωνίας επί του ΤΑϋγέτου όρους.

Πλάτη=Μικρά νησίς εις το σύμπλεγμα των Πριγκηπονήσων της Πόλης με αναφορά προς την νήσο των Παξών.

Πλάτη και Πακτεία-Παξοί

Πλάτωνας=χωρίον Β. Κέρκυρας

Πλατρειθιά= Της Ιθάκης

Πλάτρεις και Πλατανίσκια= Της Κύπρου.

Πλατυβόλα= Κυδωνιών Κρήτης

Πλατυτέρα=πλατυ-τέρα όνομα ιστορικής εκκλησίας Κέρκυρας Πλάτων=Φαίνεται γιγνώσκων πλειότερα τῶν ὅσων ἔγραφεν, ἀλλ' ἀπέφυγε σκοπίμως νὰ γράψῃ σαφῶς, μὴ τολμῶν νὰ ἑλκύσῃ κατ' αὐτοῦ τὸν χόλον τῶν συμπολιτῶν του. Ἄλλως τε τὸ παράδειγμα τοῦ Διδασκάλου αὐτοῦ Σωκράτους καὶ μόνον ἤρκει νὰ καταστήσῃ αὐτὸν ἐπιφυλακτικώτερον, διότι ὡς ἡμεῖς, οὕτω καὶ οἱ τότε Ἀθηναῖοι εἶχον τὰ ζητήματά των, μετὰ περισσῆς ἐμπαθείας καὶ πείσματος ἐμφανιζόμενα, ὁπότε ἡ ἐξορία ἢ καὶ τὸ κώνειον ἦτο ὁ κλῆρος ἐκείνου, ὅστις θὰ ἐτόλμα νὰ διατηρήση ἀνεξαρτησίαν πνεύματος, ἢ νὰ ἐνεργήσῃ παρὰ τὰ κοινὰ πιστευόμενα. Ο Πλάτων στον Κριτία έγραψε ότι Ατλαντίς είναι η Ιθάκη-Παξοί, η πρώτη Ιθάκη κατά την προϊστορίαν είναι στους Παξούς, η άλλη η σημερινή είναι η ιστορική.

Πλέγμα=Το πλεχτό που έχει αρχίσει να πλέκεται αλλά δεν είναι τελειωμένο.

Πλεμάτι= Είδος αλιευτικού δικτύου.Από το πλέγμα, έστρωναν ένα πλεμάτι από τη μια μεριά του ποταμού στην άλλη κι όπως περνούσαν τα νερά μάζευαν καραβίδες (Πωγώνι).

Πλέρωμα =Κάθε πληρωμή και πλερώματα οι διάφοροι κυβερνητικοί φόροι.

Πλέω= Διέρχομαι τὴν θάλασσαν,πλωϊζω, πλοῖον, πλούτος ὡσαύτως, διότι σκοπός των δια θαλάσσης μεταναστεύσεων ήταν ο πλούτος (Αθηναγόρας). Πόσον η ζωή ημών θα ήτο αθώα, πόσον ευτυχής, αν αρκούμεθα εις ότι ευρίσκεται επί της επιφανείας της γης, αντί να ζητώμεν μίαν ύλην τόσον ολέθριαν δια την ανθρωπότητα, η καταραμένη αυτή πείνα του χρυσού. Ο χρυσός αντικείμενον ύβρεων όλων των ευγενών ψυχών.Ο χρυσός ανακαλυφθείς προς απώλειαν της ανθρωπότητος.(Πλίνιος). (Βλέπε Χρυσός, Μήλος-Βήλος, Μελίτη)

Πλειάδες = Αδελφαὶ τῶν Υάδων, Νυμφῶν τῆς βροχῆς καὶ θυγατέρες τοῦ Ἄτλαντος·

Πληϊόνη=Μήτηρ των Πελειάδων-Πλειάδων. Πλη-όνη, Δι-όνη, Διώνη η μήτηρ της Αφροδίτης-Αστέρος και Περιστεράς.Ιών ή γιων πρωτοελληνικά ελέγετο η περιστερά και ο αστήρ και εβραϊστί κατ’ αντιγραφήν εκ του ελληνικού, γιων = περιστερά

Πλέγια=Κολυμβώντας, πλοϊμως.

Πλέον αρχ.==Πλιό,πιο, πίλιο κερκ.

Πλιακανίζω=Φλυαρώ, σηκωπιθώνω, αναμασσώ εκ συστήματος τα λόγια.

Πλιατσανίζω=Βουτώ στα νερά ασκόπως.

Πλοίον-πλοϊίον προσωδιακή προφορά.=Βλέπε πλέω.

Πλοκαριά=Φράχτης πλεχτός ξύλινος.

Πλόσκα=Ξύλινο μεγάλο παγούρι για νερό ή για κρασί. Είδος μικρού ξύλινου βαρελιού.

Πλουμάριον ή Πλωμάριον=Αρχική γραφή Πλημύριον αναφέρεται στο ύδωρ κατακλυζόμενο, διαβρεχόμενο υπό υδάτων, πλούσιον τὸ ὕδωρ, πλήμμυρα.

Πλουμάριον, Ποταμὸς, Σεδοῦντα, Βουρὼ, Μέσσουνα καὶ Μεσσήνη = Τόπος ὑδάτων, ἔδαφος ἔνυδρον.

Πλουμίζω=Φκιάνω πλουμιά. Τα κεντήματα με χρωματιστές κλωστές σε γυναικείες κάλτσες.Πλουμιστός, πλουμιστά.

Πλούταρχος= Ιερεύς τοῦ Θεοῦ Ἀπόλλωνος διατελῶν, ἠδύνατο νὰ μᾶς χαρίσῃ τὴν ὑψηλὴν ταύτην θεολογίαν, ἐπεξηγῶν τὸ ἐν Δελφοῖς Ε ἤ ΕΙ, ἐκλαμβάνων αὐτὸ ὡς ἀντιφώνησιν πρὸς τὸν Θεὸν ἐκ μέρους τῶν πιστῶν. Καὶ ἐν ταῖς ἡμετέραις Λειτουργίαις τοιαῦτα ἐκφωνήσεις συνήθως ἀπευθύνονται πρὸς τὸν Θεὸν:

«Σὺ εἶ ὁ ἁγιασμὸς ἡμῶν»,

«ὅτι Ἅγιος εἶ», «ὅτι ἀγαθὸς εἶ»,

«ὅτι ἐλεήμων καὶ φιλάνθρωπος εἶ».

Διὰ τοὺς μεμυημένους, Ζεὺς, Ποσειδῶν, Ἅδης καὶ Ἀπόλλων ἦσαν ἕν καὶ τὸ αὐτὸ πρόσωπον, εἷς καὶ ὁ αὐτὸς Θεὸς, τὸ μυστικὸν ὄνομα τοῦ ὁποίου ἦτο Ἰαὼ. Εἴς τινα μυηθέντα μὲν, μὴ κατανοήσαντα ὅμως κατὰ βάθος τὸ μυστήριον, διὰ τοῦτο καὶ ὑστεροβούλως ἐπερωτήσαντα τὸ μαντεῖον, ὁ Θεὸς ἀπήντησεν αὐστηρῶς μὲν, ἀποκαλυπτικώτατα ὅμως:

«Ὄργια μὲν δεδαῶτες ἐχρῆν μνηπενθέα καύθειν·

ἐν δ’ ἀπάτῃ ἀύρη σύνεσις καὶ νοῦς ἀλαπανδὸς,

Φράζεο τὸν πάντα ὕπατον Θεὸν, ἔμμεναι Ἰαὼ,

χείματι μὲν Ἀῒδην, Δία δ’ εἴαρος ἀρχομένοιο,

Ἠέλιον δὲ θέρεως, μετοπώρου δ’ ἁβρὸν Ἴακχον».

Πλοχερίζω=ή απλοχερίζω,ανοίγω με το χέρι τη ζύμη του ψωμιού για το ψήσιμο.Το πλοχέρισμα,Πλόχερο.Απλή χεριά όσο χωράει η παλάμη της μιας χειρός.

Πλωτή=Πλουτή, η πλήρης Πλούτου-Χρυσού. Πρωτεύς ή Πλουτεύς ήτο ο πατήρ των Καβείρων.(Αθηναγόρας)

Πλωταὶ νήσοι= Καὶ αἱ Συμπληγάδες ἤ Κυάνειαι πέτραι, αἱ Νῆσοι τῶν Παξῶν. Αἱ πρὸ τοῦ Βυζαντίου Νῆσοι, αἱ Πριγκηπόννησοι λεγόμεναι, τουρκιστὶ δὲ Κιζὶλ ἀδελὰρ=Ἐρυθραὶ νῆσοι, μᾶς διέσωσαν οὐκ ὀλίγας ὀνομασίας τῶν Νήσων ἡμῶν· μία ἐξ αὐτῶν εἶναι ἡ Πρώτη, ὀνομασθεῖσα οὕτω οὐχὶ διότι εὑρίσκεται πρώτη ἐν τῇ σειρᾷ τῶν νήσων, ἀλλ’ ὡς ἐκ τῆς ὑποστάσεως αὐτῆς.

Πνακ’πινάκιο(Θάσος) =ξύλινο πιάτο

Πνύκα ή πύκνα =Τοπωνύμιο Αθηνών πνυξ-κός, εκεί εγίνετο συνήθως η συνέλευσις του λαού, περιεχόμενος υπό αρχαίων και ευτελών οικοδομών άνευ στέγης.(Ν.Λορέντης)

Πόγαρ=Ιαματικά λουτρά Πέλλης

Πογδορά- Πογδόριανη=παλαιά ιστορική περιοχή της Ηπείρου, κι ο Πύργος του ήρωα Παύλου Μελά του Μακεδονομάχου, εκεί δίπλα στον Παρακάλαμο κι ο αδριάντας του και άλλα ιστορικά ενδιαφέροντα (βλ.Σωσίνου και Παϊδονιά)

Πογδορίτσα=Λίμνη.

Πογελώ=Κύπρος, απο+γελώ=παύω να γελώ.

Πόγιαννη=Απολλωνία Ηπείρου, πλησίον Βουθρωτού

Ποδάγρα=Μία των Αρπυιών η οποία από το Ζέφυρο εγέννησε τους δύο ίππους του Αχιλλέως, ήσαν δε αι Άρπυιαι θεαί των θυελλών.

Πόδαγρος = Εκαλείτο ο ίππος του Έκτωρος και του Μενελάου.

Ποδένω= Φοράω τα υποδήματα, παπουτσώνω.Ποδεμή, ποδεσιά.

Ποδιά=Συμπλήρωμα απαραίτητο της γυναικείας ενδυμασίας, με ποικιλία χρωμάτων και κεντημάτων.Επίσημες θεωρούνται οι ολόασπρες, μάλλινες, χονδρές, σιδερομένες

Ποδογόρα=Χωριό Πρεβέζης.

Ποδονάρι=Το κάτω μέρος του γόνατος του ποδιού.

Ποδόνιπτρα ύδατα=Τα αρχαία χρόνια μέχρι τελευταία στην Πολύτσανη Βορείου Ηπείρου συνήθιζαν να πλένουν τα πόδια και τα χέρια του φιλοξενουμένου. Άλλο έθιμο ήταν το δείπνο μετά την ταφή, “η μακαρία”, το “περίδειπνον” των αρχαίων και η παράκληση για βροχή.

Ποδοκόπι=Πληρωμή ξεκομένη για κάθε παραγγελία που είχε σχέσι με διάνυσι δρόμου.

Πόθια=Καλύμνου Δωδεκάνησα.

Πόθος=φυτόν,Πόθος=έρως, ζήτησις, επιπόθησις(Ησυχ)

Ποικίλον=όρος Αττικής

Ποινά=ποια (Λάκωνες)

Ποκάμισο=στην Ήπειρο και στην Κέρκυρα ποκαμίσα το υποκάμισο.

Ποκάρι= Όση ποσότητα μαλλιού δίνει ένα πρόβατο.Η ομηρ.λ. πόκος=το έριον του προβάτου(ποκάρι).

Πόλα=πόλις Ιλλυρίας, το εθνικόν Πολάτης, και ακρωτήριον Πολατικόν και το Πολεατικόν (Στεφ. Βυζάντιος)

Πολεμάω= Πάσχω, παιδεύομαι, ρίχνω, στέλνω, εξακοντίζω.

Πόλη=Ιστ.με το όνομα πόλη κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας εννοούσαν την Κωνσταντινούπολι και έλεγαν Σταμπούλ (στην πολι).

Πολιάς, άδος=Προστάτιδα της πόλης η Αθηνά

Πολίειον=πόλις Ιταλίας, η πρότερον Σίρις καλουμένη, το εθνικόν Πολιειεύς (Στεφ.Βυζάντιος)

Πόλιον=Πόλις της Λέσβου έχουσα ιερόν Ταντάλου του ήρωος.

Πόλιον, πέλιον, πολιοί=Έχουν στενοτάτην συγγένεια προς το μέλαν, το ερυθρωπόν. Οίνος πόλλιος (λευκός), ο γερούσιος, ο ερυθρός.Πάλλος δε ο Μέλας. (Νικ.Λωρέντης)

Πόλις και Πτόλις=πόλεως, πόλεος, πόληος, πόλιος (προσωδιακ. προφορά) Πόλισμα=κωμόπολη, πολιούχος και πολισούχος=προστάτης της πόλεως,

Πολίτσανη=χωρίον Πωγωνίου Ηπείρου

Πολίχνη=μικρή πόλη. Πολίχνητον=χωρίον Λέσβου, Χίου, Κρήτη, Μακεδονία κλπ.

Πολίτια=Αρκετό, πέρα από το απολύτως αναγκαίο.

Πολυδώρα= Νύμφη Ὠκεανὶς χρυσῆ.

Πολύδωρος=Υιὸς τοῦ παγχρύσου Πριάμου καὶ τῆς Ἑκάβης, ὁ διὰ τοὺς θησαυροὺς αὐτοῦ φονευθεὶς ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῆς Θράκης Πολυμάστορα· ἕτερος Πολύδωρος υἱὸς τοῦ ὁλοχρύσου Κάδμου.

Πολυκάων =Υιός του Λέλεγος-Πελασγού.

Πολύκτωρ=Υιός του Αιγύπτου και της Καλιάνδης.

Πολύχνιτον=Χωρίον Λέσβου πρώην Πόλιον, Πολίχνη εις Χίον, Πολύχνα Λακωνίας ως και πόλις εν Τροία και πόλις των Κλαζομενών, Πολύχνη εν Κρήτη κ.α.

Πολυφωνία=Αρχικά οι άνθρωποι έγραφαν με το σύστημα της πολυφωνίας. Αυτή η Προϊστορική γραφή διαβάζονταν από δεξιά στα αριστερά και το αντίθετον και βουστροφηδόν. Οι ίδιες λέξεις με τα ίδια γράμματα πολλές φορές διαβάζονταν διαφορετικά κι έπειτα συνέχισαν με το μονοφωνικό σύστημα. (Βλέπε Γουλάς) Πολυφωνικές λέξεις = δάμαρ, δαρμάρ=δεσμός από το δέω=ώ-δένω και δεσμός =ζυγός (το έδεναν το άλογο για να μην είναι ελεύθερο) και δάμαρ=δάμαρα=δεμένη δεσμευμένη, όχι ελεύθερη(και δεσμευμένη με ζυγό με δεσμό. Αν αναληθεί η λέξη δεσμός μας δίνει κι άλλα γνωρίσματα σμεδσος=σφικτός) Δηλαδή η δέσμευσις ήταν σφικτή της γυναικός με τον άνδρα, δεν μπορούσαν εύκολα να χωρίσουν, το συν στο ζυγός έγινε επανάληψη του ζύο=δύο. Δηλ. ήταν κι οι δυο τους δεσμευμένοι. Άλλη πολυφωνική λέξη είναι η νήσος Ιμια=ΜΟΥΕΑ-ΟΜΥΑΕ. Κέρκυρα ή Κόρκυρα=ΟΠΡΕΑ=ΠΟΡΠΕΡΑ. Φαιακία=ΟΥΕΧΕΑ=ΧΑΕΟΧΥΕ.Υπάρχουν κανόνες για να μπορεί κανείς να διαβάσει το πολυφωνικό σύστημα που έπειτα από πολλά χρόνια αργότερα έγινε μονοφωνικό.

Δαμαρ=αραδαμα=ενωμένη μα αμδρα, με άνδρα(Τσόγκας Ταξ.-Καραβά Γαλάνη Μαρ.) (βλέπε:Γραφή. Μουσική. Καστοριά. Επιγραφίς. Προσωδία. Γουλάς.

Πολυφωνικό σύστημα Γραφής=Βλέπε Επιγραφή που βρέθηκε στη Σίβα της Αιγύπτου.

Πολυφωνικό τραγούδι Ηπείρου=Βλέπε Πεντάφθογγο.

Πομάκοι= Κατά την αποκρυπτογράφηση της λέξεως, αποκαλύφθηκε πως είναι Μακεδόνες Έλληνες εξισλαμισθέντες κι η γλώσσα τους έχει ελληνική προέλευση : νεμά=δεν έχω, αεμαε μανεν=είμαι πενης, εμαναν= άπορος. Λέξεις που μπορούν να πλησιάσουν το όνομα είναι: Α-πομακοι, απόμαχοι, Πομο μήλο με την έννοια του χρυσού. Πόμα=ποτόν, είναι πολλά τα χωριά που βρίσκονται βόρεια της Θράκης και άλλα τόσα νότια της Βουλγαρίας με πάρα πολλές ομοιότητες ελληνικές, αργαλειούς, τρόπο ζωής, μουσική με άσκαυλο που τα τραγούδια τους εκφράζουν βουνήσια λεβεντιά και ηπειρώτικο ύφος με χαρακτηριστικό το “ίσον”. Σήμερα έχουν οργανωθεί με σύλλογο για να μπορούν ν’ αγωνίζονται για τις ελληνικές τους καταβολές, μαθαίνουν τη σύγχρονη ελληνική γλώσσα και αγωνίζονται γι αυτό τους το ιδεώδες. Βιβλία έχουν εκδοθεί πρόσφατα, για την ιστορία τους, τη γλώσσα κλπ.

Πομπεύω=Διαπομπεύω, Πομπή =μεγάλη ντροπή.

Ποντή=Τοπωνύμιον Κερκύρας.

Πόντι= ΝΔ Λευκάδος εν ώρα νηνεμίας διακρίνεται υποβρύχιος πίδαξ

Ποντιά= Καλάβρυτα

Ποντία =Αφροδίτης επίθετον υπό το οποίον είχεν ναόν εις την Ερμιόνην ένθα ευρίσκετο και το κολοσιαίον αυτής άγαλμα (Παυσ.)

Ποντικάπη= Πωγωνίου Ηπείρου

Ποντικάτες=Ηπείρου

Ποντικό = Κατακώλου, Ποντικιανά επαρχία Κισσάμου Κρήτη

Ποντικόλαδο=Λάδι που μέσα βρίσκεται το πτώμα μικρού ποντικού χρησιμοποιούμενο ως φάρμακο για ωρισμένες παθήσεις.

Ποντικονήσια=Νησίδια διαβρωμένα υπό των κυμάτων και πλήρη οπών: παρά την Εύβοιαν, παρά τας ακτάς της Λυκίας, κατά το ΒΔ άκρον της Κρήτης.Ποντικονήσι Κέρκυρας και Ποντικονήσι Παξών (Βλέπε Καράβι).

Ποντικός,η,ον=του Πόντου ή εις τον Εύξεινον Πόντον ανήκων. Ποντική θάλασσα = Πόντος (Ηροδ.)

Ποντικός=Λέγεται και Ύραξ-ακος, Υρτάνη ο πλυνός- κοίλος βράχος.

Ποντικός=Μία των Εχινάδων

Ποντικούσα=Παρά την Αστυπάλαιαν. η Ποντική θάλασσα. Υπάρχει χωρίον εις Ήπειρον Ποντικάτες.

Ποντικός, η,ον=Του Πόντου ή εις τον Εύξεινον Πόντον ανήκων η Ποντική θάλασσα. Υπάρχει χωρίον εις Ήπειρον Ποντικάτες.

Ποντίνον Όρος=Όρος της Αργολίδος, υπήρχε ιερό όπου λατρευόταν η Αθηνά Σάϊ(δ)ς, (βλέπε Σάϊς) ιδρυτής του οποίου φερόταν ο Δαναός.Η πόλις Σάϊδ υπήρξε μία από τις αρχαιότερες και μεγαλύτερες της Φαραονικής Αιγύπτου. Κατά την παράδοσι κτίστηκε σε προϊστορικούς χρόνους από Αθηναίους αποίκους οι οποίοι εισήγαγαν εκεί την λατρεία της θεάς Αθηνάς.

Πόντιος, ία, ιον=Ο εις τον Πόντον ή εις την θάλασσαν ανήκων, επίθετον του Ποσειδώνος, επίθετον του Γλαύκου θαλασσίου θεού.

Πόντιος= Θαλασσινός, Πόσις, ποτόν, ποταμός.

Ποντοκερασιά=Κρουσίων βουνά στο Κιλκίς Μεκεδονίας

Ποντόνοος=Κήρυξ του Αλκινόου βασιλέως των Φαιάκων

Πόντος= μία λέξις με πάρα πολλές σύγχρονες έννοιες:ο έξυπνος, πόντος πλεξίματος, πόντος καλτσών, βελονιά, ποντ-άρω, η πόντα του σπαθιού, στην πόντα(μύτη) κλπ.

Πόντος=Θάλασσα, πέλαγος. Η μεταξύ της μικράς Ασίας, Ευρωπαϊκής Σαρματίας και Κολχίδος θάλασσα, άλλως και Εύξεινος Πόντος λεγομένη, όπερ όρα τανύν Μαύρη θάλασσα. Επαρχία της μικράς Ασίας περιλαμβάνοντα όλην την προς μεσημβρίαν κειμένη παραλίαν του Εύξεινου Πόντου του ακρωτηρίου Ιασονίου και του Άλυος ποταμού. Ύστερον εσχημάτιζεν η χώρα αυτή εν ίδιον ισχυρόν βασίλειον μεταξύ Βιθυνίας και Αρμενίας, της οποίας οι κάτοικοι εκαλούντο υπό μεν των Περσών γενικώς Καππαδόκαι υπό δε των Ελλήνων Λευκόσυροι και Χαλδαίοι. Εκατοικείτο υπό διαφόρων λαών Κόλχων, Βυζήρων, Βεχειρών, Μακριύνων, Δρίλλων, Μοσσυνοίκων, Τιβαρηνών, Χαλύβων και Λευκοσύρων.

Πόντος=τέκνον της Γης

Πόντιοι=Μακεδόνες Έλληνες εξισλαμισθέντες.

Πορ=Πους, από το πορεύομαι. Πορ=πους Λάκωνες (Ησύχιος)

*Πορδακούν=λέξις πρωτοελληνική που σημαίνει αδιάβροχον, χωρίον, τόπος, πορδακός, λιμνάζων, λιμνάζοντα νερά.

*Πορδακούς ή Πορδακός=πρωτοελληνικές λέξεις (Στράβων)

Πορδαλάς=δειλός.

Πόρδαλις=ο άρρην, η δε θήλεια πάρδαλις. Ο μεν από του προαλέσθαι, η δε από του παραλέσθαι (Ησύχιος)

Πόρε=Τσάκωνες =θύρα-πόρτα.

Πορθμός=Στενόν θαλάσσης εν μέσω της γης.

Πόρο=Σελήνης λαμπρόν φως.(Αθηναγόρας)

Πορφυρούσαι = Αι νήσοι Παξών –Κερκύρας κατά την αρχαιότητα εκαλούντο και έτσι εκαλούντο τα Κύθηρα, και Νίσυρος η Πορφυρίς, αμφότεραι εποικισθείσαι υπό των νησιωτών ημών. Εχινάων ιερών, αποκαλεί ο Όμηρος τας νήσους αυτάς.

Πορδοσελήνη=Μεταξύ Λέσβου και Μυσίας νήσος (Ησυχ.)

Πορδοσελήνη= Παρά Πτολεμαίω λέγεται Ποροσελήνη, κατά Βυζαντινούς χρόνους Προ-σελήνη, Παρά τω Στεφάνω Βυζ. Σελήνης πόλις. Νήσος περί την Λέσβον, μία της συστάδος πολλών νησιών, αίτινες ελέγοντο Εκατόννησοι ή Ασκάνιαι νήσοι, τα σημερινά Μοσχονήσια και Μοσχονήσι, η Πορδοσελήνη, η μεγαλειτέρα αυτών (βλέπε Πορδακούν)

Πορδοσελήνη ή Σελήνη νήσος=Σήμερον ονομάζεται Μοσχονήσι ενέχει την έννοιαν του οίνου.Παρά Πτολεμαίω λέγεται Πορο-Σελήνη, κατά τους Βυζαντινούς χρόνους Προ-σελήνη, παρά δε τω Στεφάνω Βυζ. Σελήνης πόλις. Νήσος περί την Λέσβον, μίαν της συστάδος πολλών νήσων, αίτινες ελέγοντο Εκατόννησοι ή Ασκάνιαι νήσοι, (Ασκανία=πόλις Φρυγίας)τα σημερινά Μοσχονήσια και Μοσχονήσι, η Πορδοσελήνη, η μεγαλειτέρα των νήσων τούτων. Κατά τον Στράβωνα παρέχει το παράδειγμα δύο λέξεων πρωτοελληνικών,Πορδακούς ή Πορδακός ο διάβροχος και πορδακόν το λιμνάζον φόρεμα το αδιάβροχον, περασμένον από την βροχήν, καταβρεγμένον, και χωρίον, τόπος πορδακός, λιμνάζων, τουτέστιν έχων λιμνάζοντα νερά. Σιδηροπορδήσαι, Προφανώς έχουσι σχέσιν προς ραγδαίαν (βραγδαίαν βαραγδαίαν) βροχήν την καθιστώσαν διάβροχα, καταβρεγμένα τα φορέματα και αφήνουσιν κατά τόπους λιμνάζοντα νερά. (Ιακ.Θωμόπουλος).

Πορθμός=Στενόν θαλάσσης εν μέσω της γης.(βλέπε λ.πόρτα)

Ποριά=Είσοδος, πέρασμα, δίοδος σ’ αμπέλι, κήπο κλπ.

Πόρος=Νήσος Αιγαίου, Πόρος Κεφαλληνίας κ.α.

Πορτίστα, Πόρτεζα=Πηγή

Πόρτα=Πόρτο-Χέλι, Πόρτο Γερμανό, Πορτ-Σάϊδ(Δίας), Πορταριά Πηλίου. Πορτο-Ράφτι.Πόρτο Αθέρα=Κεφαλλονιά.Πορτάκι(ν)ον=μοσχίον. Πόρτακος=ώμος, πόρταξ=άρρην βους κλπ.

Πόρτο=Πόλις της Πορτογαλίας, η εξάγουσα τον ονομαστόν οίνον “Πορτό”. Βορδώ πάλιν πόλις της Γαλλίας, η διάσημος δια τον οίνον της “Βορδιγάλιος οίνος”.Από τη μελέτη του Ι.Θ. ο οποίος αναρωτιέται γιατί το 80 επί τοις 100 αι τοπονυμίαι και τα κύρια ονόματα της Ελλάδος προέρχονται εκ της αμπέλου και του οίνου και κατ’ εξοχήν της Λέσβου.Ας μελετηθεί όμως και η άποψις του Αθηναγόρα που εκθέτει αναλυτικότερα γενικώς εις τη μελέτη του για τα τοπωνύμια. Εμείς ας σκεπτόμαστε πάντα ότι η περιοχή του Αιγαίου ήταν κάποτε ξηρά και ελέγετο Αιθιοπία.

Πορτοσελήνη-Πορθοσελήνη εκ του Πόρτο ή Πόρθο με το δεύτερο συνθετικό σελήνη αρχικά αναφέρονταν στην άμπελον. Παρτάδες =άμπελοι (Ησύχ.) Πορθεύς=Εις τον Όμηρο ήτο ο βασιλεύς της πολυσταφύλου Καλυδώνος, πατήρ του Οινέως Αγρίου και Μέλανος. Ο πατήρ του Πορθέως ελέγετο Αγήνωρ και αυτός του Πλευρώνος. Όλα τα ονόματα Αγήνωρ, Πλευρών, Καλυδών, Άγριος, Μέλας, Αινεύς είναι ονόματα της αμπέλου.(Ιακ.Θωμόπουλος)

Πορφυρεών=πόλις Φοινίκης (;)δεν διευκρινίζεται ποια απ’ όλες(Στεφ.Βυζάντιος)

Πορφυρίτις=πόλις Αραβίας κατ’ Αίγυπτον (Στεφ. Βυζάντιος)

Πορφυρούσαι= Ελέγοντο και αι νήσοι Κύθηρα, Νίσυρος η Πορφυρίς (βλέπε Εχινάδες νήσοι).

Ποσειδών =Ο κύριος των ποδών, των φρεάτων, των υφαλμήρων υδάτων και δεσπότης αυτών

Ποσειδών, Κάδμος, Διόνυσος και άλλοι = Εξεπολίτισαν δώσαντες εκτός των άλλων εις αυτούς και την γλώσσαν αυτών, τούτο εγένετο και βραδύτερον κι άλλου Έλληνος κατακτητού,του Μ.Αλεξάνδρου, αποθεωθέντος και τούτου υπό των κατακτηθέντων λαών, ως και οι πρό αυτού Απόλλωνες και Ηρακλείς και Διόνυσοι.

Ποσειδών=Ο θεός της θαλάσσης, και οι άλλοι Ολύμπιοι θεοί, ησθάνοντο ιδιαιτέραν αγάπην προς τους “αμύμονας”(τιμητικό επίθετο) Αιθίοπας, τους οποίους επεσκέπτοντο, ίνα απολαύσωσι των θυσιών αυτών, όταν ο Οδυσσεύς με την απόφασιν των θεών ανεχώρισεν εκ της νήσου της νύμφης Καλυψούς, ήτις επί επτά έτη κατετκράτει αυτόν επιθυμώντας να γίνει ο άντρας της ίνα επανέλθει εις την πολυπόθητον πατρίδα του Ιθάκην, ο Ποσειδών απουσίαζε εις την χώραν των Αιθιόπων, αγνοών ην απόφασιν αυτήν των θεών υπέρ του Οδυσσέως τον οποίον εμίσει θανασίμως ως τυφλώσαντα τον υιόν αυτού Πολύφημον τον Κύκλωπα. Όμως εκείνος πήγε στους Αιθίοπες που βρίσκονται μακριά, στους Αιθίοπες που έχουν χωριστεί στα δύο, τελευταίοι από τους ανθρώπους, άλλοι στην ανατολή κι άλλοι στη δύση, για να πάρει μέρος σε θυσίες από εκατό βόδια και αρνιά. (τι να εννοεί άραγε ο Όμηρος; Μ.Σ.)

Ποσειδών και ίππος= Μορφαί συγγενείς.(Βλέπε Άρπουσα)

Ποσειδῶν ο= Εκαλείτο και Λεχαίος και Ελλώτιος και Ελύμνιος εν Λέσβω.Η Θέτις, αἱ Νύμφαι καὶ αἱ Νηρηΐδες, ἐκοσμοῦντο διὰ τῶν ἐπιθέτων Κυαναιγεῖς, Κυανόποδες, Κυανοκρήδεμνοι, Κυανοπλόκαμοι, ὀνόματα τῆς αὐτῆς παρηλλαγμένης ἀποχρώσεως. Ποσειδών και Αμφιτρίτη, όπως και η Αχαΐς Γαία, ο Μίνως, οι Μινώοι, ο Πηλεύς, αι Μούσαι αι Πιερίδες και ο Πακτωλός όλα θα τα συναντήσουμε στο τρίγωνο Θεσπρωτία-Φαιακία –Παξοί, διαβάζοντας Απωλλωνίου Ροδίου Αργοναυτικά Βιβλ.Δ΄Στιχ.1329, 1419,1191,1364,1368, 1881, 1882,1900.(Αθηναγόρας) Επίσης στο ίδιο αυτό τρίγωνο είναι η πολυθρύλητος Λιβύη και η Σύρτη και το Λεσβιακόν Πέλαγος. Εδώ και η γη του Πέλοπος, ο Τρίτων και η Τριτωνία λίμνη, και η Τριτωνιάς πέτρα. Εδώ ο Λάδων, η Σπάρτη, αι Μέλαιναι Πέτραι, η Σαλμώνιος άκρα, αι Σποράδες.ο Λυγξ, οι Νυσοί, οι Χάλυβες, η Ανάφη, η Θήρα, η Καλλίστη, η Συντιίς Λήμνος και οι Τυρσηνοί. Η Ελλάς, αι νύμφαι Βακχιάδαι, η Εφύρα και οι Μοίραι, Νεσταίοι, Ωρικός και οι Μυρμιδώνες. Μελετώντας Απολλωνίου Ροδίου τα βιβλία, φως άπλετον φως θα πέσει στα γεγονότα της Προϊστορίας μας

Ποσειδώνειον= Ακρωτήριον ἐλέγοντο ἄλλοτε αἱ Γυραὶ Πέτραι τῶν Παξῶν.

Ποτ= Υδρίαν, δοχείον.

Ποτάμια Κερκύρας=Αιγαίος, Μέσης, Ουκαγιαλί (σε αποκρυπτογράφιση Μ.Κ-Γαλάνη σημαίνει ρύαξ=ποταμός) σήμερα υπάρχει σ’ αυτή τη θέση Καφέ-γιαλί. Αιγιαλεύς ποταμός, Ρόπας ποταμός, Φιγαρέτος ποταμός, Σκριπερόν ποταμός, Ερμώνης ποταμός, Μεσόγγης ποταμός. Ποταμός Άιδου Στυξ. ποταμός του Αχέροντα, Όλα αυτά τα ποτάμια υπάρχουν αντιστοίχως στη Νότια Αμερική.

Ποταμός=ο ωκεανός. Και το υγρόν.και ο σωματοειδής θεός, και επί του ήπατος σημείον (Ησύχιος)

Ποταμόχωστος=γη τις. Αμμόχωστος Κύπρου

Ποτέ=Ο κάποτε υπάρξας ή υπάρξασα.Ο μακαρίτης.Απαντάται σε παλαιά έγγραφα προτασσόμενο του ονόματος.

Ποτίδαια=όνομα πόλεως (Ησύχιος)

Ποτίζω= Εμ-ποτίζω, Αμ-πωτις, Ποτ-όν

Ποτζονάνι=Υδατα.

Ποτήρ=μέτρον ποιόν (Ησύχιος)

Πότνα, πογνιάς=Σεβαστή.

Πότνια γη=Καλή γη.

Ποτνιάδες=Αι Βάκχαι

Ποτνιάς, Πότνιος=Αναφερόμεναι εις τας θαλασσίας θεότητας και τους ίππους

Πούα -πούες (Τσάκωνες)=Ο πους.

Πουγγί=Κάθε πουγγί κατά την Τουρκοκρατία αντιπροσώπευε 500 γρόσια.Οι γυναίκες κυρίως, ως ποτροφόλι είχαν μια σακκουλίτσα πάνινη με σούφρα στην κορφή, κρεμασμένη από το λαιμό για να μη ξεφεύγει και πέσει.Τότε τα νομίσματα ήταν μόνο μεταλλικά.

Πουλάρι=Το νεογέννητο μικρό της φοράδας, αλογάκι.

Πουλί=Πτηνό, ονόματα πουλιών Πωγωνίου: Αηδόνι, Αϊτός, Αγριοκαναρίνι, Αγριοπερίστερο,Γεράκι,Γκιώνης,Γομαραϊτός,, Σταυραετός, Κατσούλης, Κόρακας, Κοτσύφι,Κούκος,Κοκκινολαίμης,Μπούφος,Μελισσοφάης,Νυχτογέρακο,Νεροκότσυφο, Σταρίδα,Συκοφάης,Τρυγόνα,Τσαλαπετεινός,Τσιώνης,Χελιδόνι,Πετροχελίδονο κ.α. Πούλες=Βούλες, πίκες χρωματιστές.

Πουλιανός Αρ.= Σύγχρονος Έλληνας σπηλαιολόγος, ανθρωπολόγος εξάγει το συμπέρασμα και από τους δύο σκελετούς νέων ανθρώπων που ευρέθησαν εις το σπήλαιον των Πετραλώνων Χαλκιδικής ότι οι Αρχαιοέλληνες υπήρχαν από το 800 000 π.Χ. όταν δεν υπήρχαν άλλοι ούτε ως λαοί ούτε ως ονόματα της ιστορίας

Πούλι-ούλια= Το γραμματόσημο.

Πούντα, πουντιάζω Κερκ.= (πνεύμονας) κρυολόγημα

Πούντα= βράχος εκ του πόντε, πόντος “οίνοψ πόντος” αρχ. ποντίζω, καταποντίζω (βλέπε Ποντικονήσι)

Πουρί, Παδή=Νερά

Πουρνό ή προυνό= Το πρωϊνό, πρωϊ-πρωϊ.

Πουρπούρης=Πολυλογάς φλύαρος.

Πους=προέρχεται από το πύνδαξ, του σκεύους, ο βυθός της θαλάσσης, ο πίδαξ, ο πους, όπερ ταυτόν του πους. Προομηρικά είναι το βάθος, η πηγή, το φρέαρ, το εκ του βάθους αναδύον ύδωρ.Έχει και την έννοιαν του χρυσού.

Πους, όπας, οψ=Αναφέρονται εις τα ύδατα αρχικά.

Πους και ίππος=Αναφέρεται εις το ύδωρ “ποτνιάδες ίπποι.” Πους αργότερον ρυθμική μονάς. Και το πόδι

Πούσουλα=Έγγραφος απόδειξη.

Πουσπουρίζω=Ψιθυρίζω. Ουσ.Πουσπούρισμα.

Πούστες=Φουσκάλες.Οι ξεροί αραβοσιτόκοκκοι που όταν ψένονται ανοίγουν φουσκωτά και τρώγωνται ζεστοί.

Πουτούρι ή πτ’ούρι=Το στενό παντελόνι.

Πόχα=Το επάνω μέρος του τσαρουχιού από το σχήμα του. Η απόχη που ψαρεύουν αρχ,ελλ.Υπόχη.

Πράασπα=τέλος της Ατροπατηνής, το εθνικόν Πραασπηνός (Στεφ.Βυζάντιος)

Πραιτώριον=πόλη της Παννονίας (Πτολ.)

Πρακονήσια= Σκόπελος μεταύ Δήλου και Μυκόνου

Πράκος=Δικαίωμα προς είσπραξιν χρήματος.

Πράκτιον=πόλις Τροίας (Ησύχιος)

Πράλλη=Η παρ’ άλλη, η μεθεπομένη.

Πραματσούλης= (κερκ.)Πραματευτής, γυρολόγος, τον παλιό καιρό γύριζαν τα χωριά και πωλούσαν την πραμάτεια τους, κυρίως υφάσματα.

Πράμνος=όρος Ικαρίας, Πράμνειος οίνος (Όμηρος)

Πραξ= Πραξέας, γλύπτης Αθηναίος, Πραξιτέλης εις των μεγίστων γλυπτών

Πραξιθέα= Νηρηῒς σύζυγος τοῦ Ἐριχθονίου, ἦν δὲ ὁ Ἐριχθόνιος περιβόητος διὰ τὰ πλούτη αὐτοῦ. Δεξιθέα, ἐξ ἦς ὁ Μίνως ἐγέννησε τὸν Εὐξάνθιον. Πραξιθέα θυγάτηρ τοῦ Θεσπιοῦ καὶ Λαοθόη ἡ ἀδελφὴ αὐτῆς. Ἱπποθόη, ἐξ ἦς ὁ χρυσοῦς Ποσειδῶν ἁρπάσας αὐτὴν, ἐγέννησε τὸν Τάφιον ἐπὶ τῶν Ἐχινάδων νήσων τῶν Ταφίων· τούτου υἱὸς ἦν ὁ Πτερέλαος, ὅν «ἀθάνατον ποίησε Ποσειδῶν, ἐν τῇ κεφαλῇ χρυσῆν ἐνθεὶς τρίχα»· τούτου υἱὸς ἦν ὁ Ἴθακος.

Πρας=όνομα πόλεως Περραιβικής

Πράσσαιβοι=έθνος Θεσπρωτικόν

Πρασές=Κυδωνιών Κρήτης.

Πρασιά = Πράσον.

Πρασία=Αρχαία πόλις και λιμήν στην ανατολική Πελοπόννησο.

Πρασιά= Ευρυτανίας

Πρασιαί = Αττικής, Κρήτης, Θράκης

Πρασιδάκη= Ολυμπίας.

Πράσινη= Νησίς των Κυκλάδων που αποτελούσαν την συστάδα Μακαριές.

Πράσινα= Γορτυνίας εν Αρκαδία.

Πράσις =πώλησις.

Πρασιές= Εις Παξούς.

Πράσο= Μία των Εχινάδων.

Πράσο=Συνηθέστατο όνομα στο Αιγαίο νησίδων και σκοπέλων, και ακρωτήριων .

Πράσο=Β Σποράδων, και ακρωτήριον της Σάμου.

Πράσον = Έχει άμεσον σχέσι με τους Παξούς-Σύβοτα.

Πρασονήσι=Ακρωτήριον Ρόδου. Επίσης νησίς της Αττικής παρά την ακτήν της Αιξωνής-Υδρούσης και νησίς παρά τα Κύθηρα. Επίσης τα νησύδρια των Οινουσών της Μεσσηνίας.Επίσης νησίς παρά την Μήλον ή άλλως Παξιμάδι λεγομένη.

Πρασού = Νησίς Σκιάθου

Πρασούδα= Νησίς Ευβοίας παρά την Κύμην νησίς

Πρασούδι= Νησύδριον παρά τον λιμένα Ηγουμενίτσης. Είναι το μόνο από το συγκρότημα των Συβότων που δεν μπόρεσε να ενώσει με την υπόλοιπη πεδιάδα ο Καλαμάς με τις προσχώσεις του, είναι έρημο σήμερα με τα ερείπια παλαιοχριστιανικού ναού δίπλα στη θάλασσα.

Πρασούρα= Νησύδριον Κορινθίας εν τω Σαρονικώ

Πρασόφυλλο= Νησύδριον Ερημόνος στον Κορινθιακό κόλπο

Πραστειά, Πραστός Πράσο μία των Εχινάδων Πρασιές εν Παξοίς των οποίων πάντα ταύτα τα Πράσα και Πρακονήσια είναι αντιγραφή .

Πράστιλλος=Πόλις Θρακίας.

Πράως=Ηρέμως.

Πρέβεζα =Πόλις Ηπείρου, Πρεβέλη τοπωνύμιο

Πρέπιος=Ο καθώς πρέπει, ωραιοφανής,αξιοπρεπής άνθρωπος (Πωγώνι). Πρέπις=στην αρχαία Αθήνα ήταν κάποιος μαλθακός και αβροδίαιτος εμπαιζόμενος από τον Αριστοφάνη.

Πρέπον=ωραίον. Άριστον. Μέτριον. συμφέρον. Όμοιον. Τέρας(Κύπριοι) πρεμπτόν και πρεμπτά φαντάσματα, εικόνες (Ησύχιος)

Πρέμνον=Στέλεχος, βλαστός, παν ρίζωμα δέντρου το γηράσκον.Ησύχ.

Πρέσπα =όνομα δύο λιμνών της ΒΔ Μακεδονίας

Πρετανική=νήσος ήπειρον μιμουμένη, παρα τη Κελτική, οι οικούντες ταύτην Πρετανοί (Στεφ. Λωρέντης)

Πριάμ-ιστα=Χωρίον Ηπείρου νυν Βασιλόπουλο.

Πριαμ-ίδης=Η κατάληξις –ίδης είναι ο γιός του Πριάμου.

Πριγιόνι=Το πριόνι.

Πρινήλας=Τοπ. Κερκύρας, Πρινιάς στην Ήπειρο, Πριήνη πόλις των Ιώνων στην Καρία μικράς Ασίας, Πρίων-ονος χωρίον της Αφρικής πλησίον της Καρχηδόνος(Πολύβ.)

Πρίνος=πουρνάρι

Πριφτ=ιερέας από το πρεσβύτερος πριφτερέσσα η πρεσβυτέρα. Πρίφτης=Επώνυμα εις Κέρκυρα.

Πριφτιάτικα=χωρίον Β. Κέρκυρας

Πρήσκας=Ο αντιπαθής την εμφάνιση λόγω σωματικού πάχους.

Πρησκαλάκια=Η ασθένια μαγουλίτσες, παραμαγούλες.

Πρόβατα=Από του προ της βάσεως πρόβασιν έχειν ετέραν των έμπροσθεν ποδών προς τα οπίσθια.(Ησύχιος)

Προβατώ= προ+βαίνω, περπατώ “προβάτι ωρή”=περπάτα χρυσή μου(κερκ.)Τσακώνικα βάνε κυρίως το αρνί.

Προβοδώ=Προπέμπω.

Προβοδούρος=απεσταλμένος.

Προβοδιά= Έμβασμα, οικονομική ενίσχυσις από τα ξένα. Πωγώνι.

Προγόνους=(Ζευ Ανα Δωδωναίε Πελασγικέ) έτσι αποκαλεί ο Αριστοτέλης τους προπάτορές του, εμείς αντίθετα σήμερα αποκαλούμε ως αρχαίους προγόνους μας τον ίδιο τον Αριστοτέλη, δηλαδή 2000-3000 π.Χ. άραγε πόσα χρόνια πριν εννοεί ο Αριστοτέλης τον πανάρχαιο Πελασγό; (Μ.Σ.)

Προζύμι=Το κοινό προζύμι η μαγιά.

Προίκα=Η προίκα κατά κανόνα ήταν άγνωστη στα Πωγωνήσια συνοικέσια.Τα προικιά της νύφης, συνίσταντο σ’ ένα σεντούκι με τα ρούχα της, μαξιλάρια κλπ.

Προϊστορία=Κερκύρας τοπωνύμια με πολλά αποδεικτικά στοιχεία παλαιολιθικής εποχής και γεωγραφική θέση διαφορετική της σημερινής: Γαρδίκι, Λίμνη Κορισσίων, Δουκάδες, Γιατροί, Βρωμόλιμνη Τζάβρου, Στρώγια Βαρυπατάδων, Ρεκίνη Αγραφών, Αγίου Ματθαίου, Γαρδίκι, Μαθράκι, Οθωνοί, Αχαράβη, Ρόδα, Σιδάρι, Πυργί, Ύψος, Δασιά, Ρόπα λιβάδι, Ποταμός Λευκίμμης, Κανόνι, Ανάληψη, σημερινό Μων ρεπώ, Μεσογγή, Χαλικιόπουλου λιμνοθάλασσα, Καστανιά Τρίκλινου, Σωτηριώτισσα, Αρκουδίλας, Έρμονες, Παυλιάνα, Πάγους, Σπαρτίλλας, Στρινίλλας, Συνιές, Χλωμός, Βιρός, Άγνος, Κασιώπης, Κυπουριά, Φυγαρέτο Πρινίλλας, Αρκουδίλλας, Κοκικίλλας, Νύμφες, Αρχαδόντα, Αρρίλλας κ.α. πολλά από αυτά βρίσκονται και σε άλλα μέρη της Ελλάδος και εκτός αυτής, έτσι ώστε δικαίως να καταλαβαίνουμε ότι οι πρώτες ονοματοθεσίες άρχισαν από το χώρο Θεσπρωτίας –Παξών –Κερκύρας κατά την παλαιολιθική εποχή.

Προῖτος=Υἱὸς τοῦ Ἄβαντος καὶ βασιλεὺς τῆς Τίρυνθος. Ἀλλ' ἡ Ὁμηρικὴ Τίρυνς ἦτο εἰς Παξοὺς. Ἄβαντες δὲ, εἶναι κατ’ ἐξοχὴν οἱ κάτοικοι τῶν Παξῶν.

Πρό-θοFος=(θοος=ευκίνητος ορμητικός κ.α. έννοιες) Υ. του Τενθρηδόνος, αρχηγός των Μαγνήτων Β 756, 758, ΠροθόFων, ωνα , είς των Τρώων Ξ 515 ΠροθοFήνωρ, ορος Υ. Αρχηγός του Αρηιλύκου, αρχηγός των Βοιωτών Β 495 Ξ 450, 471 (Όμηρος)

Προκάνω=Προφτάνω, “πάω να προφτάσω”.σύνηθες Κερκ-Ηπειρο προυκάνω

Προκιάζω=Καρφώνω κυρίως σε παπούτια και τσαρούχια που βάζουν ειδικές πρόκες.

Προμέδων= Τὸ ὄνομα ἀναφέρεται ἐπὶ ἀγγείου Καβειρικοῦ.

Προμένεια=η αρχαιοτάτη του εν Δωδώνη ναού του Διός ιέρεια.

Προμηθέας και Γάϊος = Φόρκυς ή Γάϊος-Τιτυός ή Βήλος, Άτλας ή Προμηθεύς είναι μία και η αυτή μορφή, το ότι ο αετός έτρωγε το ήπαρ του Προμηθέως εις τον Καύκασον, είναι μυστική έννοια.

Προμηθεὺς, Ἡρακλῆς, Ἄτλας, Γάδειρος-Εὔμηλος, Αἰγαίων, ὁ Κάδμος καὶ εἴ τις ἕτερος= Εἶναι πολλὰ ὀνόματα τῆς αὐτῆς μορφῆς τοῦ Χάους-Γαΐου-Βὰλ-Κρόνου.

Προνάσται=έθνος Βοιωτίας

Πρόπαλαι=πόλι Σικελίας

Πρόπιο=Πρωτεία (Κερκ.)

Προπόδια= Περικνημίδες.

Προποντίς=η προ του πόντου του Ευξείνου θάλασσα και γη Βυζαντίων

Προσάναμα=Τα ξυλαράκια που χρησιμοποιούν για προσάναματη φωτιάς.

Προσελήνη=(βλέπε Πορτοσελήνη) Αρχικά εκαλείτο Ποροσελήνη, Πορτοσελήνη, Πορδοσελήνη, εννοώντας και τας περί αυτούς Εκατοννήσους πλησίον αυτών είναι και η Πορδοσελήνη. Εις τα Λατινικά Πρακτικά της Δ΄Οικουμενικής Συνοδου λέγεται Πορτοσελήνη Ιωάννης Επίσκοπος Lesvi, Portoselensis. Υπό την Επαρχίαν Νήσων υπό Ηγεμόνα, μεταξύ των είκοσι πόλεων Ρόδου, Μυτιλήνης, Μεθύμνης, Τενέδου, αναγράφεται και η πόλις Προσελήνη.(Ιακ. Θωμόπουλος.)

Προσέληνοι=οι Αρκάδες

Προσηλιάζομαι=Απολαμβάνω τη θαλπωρή του ήλιου κατά το χειμώνα.

Προσήλι=Το προς τον ήλιο μέρος το ανατολικό που λούζεται από ήλιο.Πολλά τοπωνύμια σε διάφορα σημεία της επαρχίας Πωγωνίου.

Προσομοιάζω= Παρομοιάζω, μοιάζω.

Πρόσπαλτα=δήμος Ακαμαντίδος φυλής (Στεφ. Βυζάντιος)

Προστηλάζω=Προσθηλάζω, φέρω για βύζαγμα στη θηλή το νειογέννητο, προκειμένου κυρίως περι αιγοπροβάτων.

Προστομούν’ =Η ποδιά.(ήπειρος)

Προστρόπαια=πόλις Σικελίας

Πρόστυμμον= Ουσία που προσκολλάται στις ίνες του υφάσματος και σταθεροποιεί τη βαφή.

Προσφέρω=Ομοιάζω με κάποιον στη φυσιογνωμία. “Τούτο το παιδί προσφερ΄ πολύ της μάνας του”.

Προσφόλι=Το αυτό που βάζουν στις κόττες για να βρίσκουν τη φωληά τους.

Προσωδία=ο ιδιαίτερος τονισμός των λέξεων κατά την ομιλία. “λέγεται γαρ και λογώδες τι μέλος το συγκείμενον εκ των προσωδιών των εν τοις ονόμασι” (γιατί υπάρχει και ένα είδος μελωδίας στην ομιλία, που εξαρτάται από τους τονισμούς των λέξων) Αριστόξενος

Προσωδία=Η Προσωδιακή γλώσσα γεννήθηκε αυθόρμητα από τον Έλληνα άνθρωπο, βγάζοντας αρχικά φθόγγους και ήχους που άκουγε από τη φύση. Αντίθετα όταν έπειτα από πολλούς αιώνες δημιουργήθηκε το Τονικό σύστημα με τους επιστημονικούς περιορισμούς (γραμματική –συντακτικό), χρειάζεται ο Έλληνας να εκπαιδευτεί, για να μπορεί να συνομιλεί και να γράφει. (βλέπε Παντομίμα)

Προσωδία= (προς+άδω) Τραγουδιστή γλώσσα. Η ομιλία όλων των ανθρώπων στον πλανήτη, έχει το ίδιο γλωσσικό όργανο που μπορεί να αρθρώνει λόγο. Ο πίθηκος δεν μπορεί ν’ αρθρώσει λόγο, κι ο παπαγάλος μιμείται αυτό που ακούει χωρίς αντίληψη. Μόνο η ανθρώπινη φωνή μαζί με τη νοημοσύνη και την ψυχική έκφραση, σκέπτεται και μιλάει με συνδυασμούς από φωνήεντα και σύμφωνα. Η ελληνική γλώσσα θεωρείται η μάνα των γλωσσών(βλέπε λέξη), έχει αρμονική διάταξη φωνηέντων και συμφώνων, παρ’ότι έχει υποστεί πολλές κακώσεις, ακόμη και σήμερα διατηρεί τη μελωδική της χροιά κατά την ομιλία. Οι άλλοι λαοί οι Βόρειοι χρησιμοποιούν πολλά σύμφωνα, ενώ οι Νότιοι πολλά φωνήεντα λόγω και κλιματικών συνθηκών. Στους Έλληνες, κατά την Προσωδία η προφορά των διφθόγγων γλιστρούσε (ένα-ένα φωνήεν) και δημιουργούσε μουσικές ανταύγειες. Κάθε ι-η-υ κλπ. είχε τη δική του προφορά. Χρησιμοποιούνταν ενδιάμεσοι φθόγγοι που διασώθηκαν από τις λατινογενείς (αρχαία Χαλκιδική) γλώσσες όπως:το ύψιλον (υμών-ημών), το υ- u προφερότανε με κλειστό το στόμα όπως το θέλει η Γαλλική γλώσσα, το ίδιο και το e-ε. Αντίθετα στην αγγλική το ε προφέρεται ι. Αλλά και στην ελληνική σε πολλές περιφέρειες τα φωνήεντα “παίζωνται” μέσα σε μία λέξη. Το a μεταξύ α και ε όπως στην Αγγλική γλώσσα (I have έι) προφέρεται κάτι μεταξύ του α και ε κλπ. Ch, chemin, chapeau=Σσιάδι, Πεντακό(σ)σια, αυτή η προφορά του Σίγμα διασώθηκε προφορικά έχοντας στην Ήπειρο και Κύπρο αυτήν την ιδιάζουσα προφορά, όχι όμως γραπτώς όπως στη Γαλλική. Trava- ille, Soleil, προφέρεται (εγ) όπως σε πολλές αγροτικές περιφέρειες, λέμε Εγιές τις ελιές,(Κέρκυρα, Κρήτη) ίγιος ο ήλιος κλπ. Και πολλές άλλες αποδώσεις της προσωδιακής προφοράς, που οι Έλληνες δεν προσαρμώσαν στην επιστημονική τους γλώσσα, διατηρήθηκε όμως σε πολλές περιφέρειες προφορικά μέχρι σήμερα από γενιά σε γενιά. Στού-πα –τοπωνύμιον Πελοποννήσου, Στύ-πος= ίσιος κορμός Στύ-πι =σπίτι (τσακ.- αλβ.), στου-πόχαρτο λέμε εμείς. Στύ-λαι άλλη προφορά από τη λέξη στή-λαι. Αλλη προφορά υ-μών άλλη η-μών. Όχι Χαίρε με προφορά χέρε αλλά ελαφρά με τον ουρανίσκο Χάϊ-ρε. Όχι πλοίο αλλά πλο-ΐ-ον, όχι υγεία αλλά υγ-έϊ-α, όπως υ-ιός, που η νευρικότητα του μετέπειτα Έλληνα το πρόφερε γι-ος. Και-νός όχι κενός, αλλά κα-ϊ-νός με γλίστρημα των δύο φωνηέντων. Ους –του ωτός! μήπως ήταν ο-υ, του Ο-υ-τός με γλίστρημα των δύο φωνηέντων ώστε να μεταφέρουμε τα δύο φωνήεντα σε δίφθογγο ου και τελικά να γίνη α-υ-τί –αφ-τί. (αυτές οι δύο λέξεις είχαν αρχικά διαφορετική έννοια)Σήμερα το υ- πότε το προφέρουμε ι πότε –ου. Το δυσάρεστο για την προσωδία ήταν ότι πολλές λέξεις, διαφορετικά τις γράψαμε εμείς, αλλά με άλλο τρόπο τις προφέρανε αρχικά, όπως Αυτί -αφτί .Το δε φωνήεν ύψιλον όποτε θέλαμε το προφέραμε β –αυ γό, πότε –φ, αυ-στρία, αυ-τός, αύ-ριο. Ευ-βοι-α (τις δύο συλλαβές φωνηέντων στην Εύβοια τις αποδώσαμε με 4 φωνήεντα και ένα σύμφωνο). Όλη αυτή η καταστροφή της Προσωδίας έγινε σιγά-σιγά με την επιβολή του Τονικού συστήματος γραμματική και συντακτικό από τους Αλεξανδρινούς ιερείς. Η σύμπτυξη των φωνηέντων σε διφθόγγους, ήταν η τελική καταστροφή της μουσικής, έτσι ώστε σήμερα να μην υπάρχει συνέχεια της μουσικής των Ελλήνων. “Η μουσική των Ελλήνων ήταν υποταγμένη στη γλώσσα οι ίδιες οι λέξεις αποτελούσαν μία ιδαίτερη μουσικο-ρυθμική οντότητα” (Εύα Πάλμερ Σικελιανού). Κατά την ίδια μουσικό πίστευε ότι: Η ανθρωπότητα έχει δύο μεγάλα μουσικά συστήματα με διαφορετικές λειτουργίες . Δεν εχθρεύονται το ένα το άλλο. Μονάχα σήμερα το ένα έχει τον κόσμο στα χέρια του, ενώ το άλλο είναι φτωχό κι’ εγκαταλειμμένο.(Το δυτικό και το Ελληνικό)

Επίσης κατά τον Μιχαήλ Ψελλό Βυζαντινό συγγραφέα, έδινε προτεραιότητα στην αρμονική διάταξη των λέξεων μιας φράσεως, της οποίας το αποτέλεσμα είναι η μουσικότητα.

Διασώθηκαν τα μακρά και τα βραχέα, αλλά αυτά αφορούν τη μετρική-ρυθμό, μιας συλλαβής, δηλαδή τη διάρκεια των φωνηέντων, όχι τη μελωδική της απόδοση η οποία αποτελεί την έκφραστική δύναμη του λόγου.

Η Προσωδιακή ομιλία σεν σταμάτησε ποτέ, διαπιστώνουμε σήμερα ακόμη στα Επτάνησα και στην Κύπρο, κύριο χαρακτηριστικό είναι οι δύο τόνοι μέσα σε μία λέξη που κάνει τη φωνή να κυματίζει, με 2-3 φωνήεντα η φωνή πάλλεται για να βγάλει και το συναίσθημα με τα επιπλέον φωνήεντα : επήγαμέ περίπατόο, πάανώ στο δρόμο με τα δέεντρα… χρειάζεσαί κάτι άλλόο…, διαφέρει η Επτανησιακή που ακούγεται πιο ανάλαφρη, από την Κυπριακή που το νι στο τέλος των λέξεων της δίνει σοβαρότερη χροιά. Αλλά και σε όλη την Ελληνική περιφέρεια αν προσέξουμε, ξεχωρίζουν προσωδιακές φράσεις κατά την συνομιλία με φίλους ή συγγενείς, (άντε γειάαα). Και για κείνους που δεν γνωρίζουν, πρέπει να μάθουν ότι οι περισσότερες λέξεις που χρησιμοποιεί ο Έλληνας είναι ομηρικές, θα το διαπιστώσετε αν ζητήστε το οποιοδήποτε Λεξικό του Ομήρου (προτιμάτε του Ευάγγελου Κοφινιώτη επειδή μεταχειρίζεται και το Δίγαμμα F και j.) Οι Ξένοι πολλές φορές μας είπαν :όταν μιλάτε είναι σαν να τραγουδάτε. Διότι ο Έλληνας άνθρωπος πάντα όταν μιλάει εκφράζεται με ψυχικές εξάρσεις. Εκτός βέβαια από τους παρουσιαστές των ειδήσεων σε Τηλεοπτικούς σταθμούς και ραδιόφωνα.(βλέπε Γλώσσαι:(Μαρία Στούπη)

Προσωπαίρω=Επιπλήττω,παρατηρώ κάποιον. Τον προσωπήρε = τον προσέβαλε κατά πρόσωπο.

Προσωπίδα ή προσώπειο=Η μάσκα και ο προσωπιδοφόρος.

Προσωπίτης=Πόλις στο Δέλτα με ιερό της Αφροδίτης. Βρισκόταν πάνω σε νησί σχηματιζόμενο από το Νείλο, στο οποίο υπήρχαν πολλές πόλεις. Πρωτεύουσα η Αρτάβηχος (βλέπε λ.)

Προσώρας=Προσωρινώς, επί του παρόντος, ενωρίς.

Πρους=η ανθρακιά,

Προύσα=Πόλις μεγάλη της Βιθυνίας στην μικρά Ασία κειμένη επί του όρους Ολύμπου. Προύσα=η πρότερον Κίος καλουμένη παραθαλάσσιος πόλις κατεδαφισθείσα υπό του βασιλέως Φιλίππου του τρίτου και ύστερον κτισθείσα αύθις υπό του Προυσίου, η Προυσιάς(Ν.Λωρ)Προύσα Ευρυτανίας φαράγγι Μαύρης Σπηλιάς, Προύσα πόλις της Βιθυνίας κειμένη επί του ρέοντος Υπίου ποταμού

Προυτσαλίζεται=Τα γίδια προυτσαλίζονται=ευρίσκονται στην περίοδο της οχείας.

Προυτσιαλιάκος=Είδος αγριόχορτου που τρώγεται ωμό.

Προφτάκω=Προφθάσω, προφθασθώ. Να εξοικονομηθώ, να βολευτώ προσωρινώς.

Προψές και εψές=(Κερκ.Ηπειρ.)Προχθές,εχθές.

Πρυμνεύς, ήος=Είς των επισήμων Φαιάκων, Πρυμνησία πόλις της μεγάλης Φρυγίας εν Ασία (Στεφ.Βυζάντιος)

Πρυόβολος=Τεμάχιο χάλυβος που προστριβόμενο στην τσακμακόπετρα (πυρίτις λίθος) παράγει σπινθήρες που μεταδίδονται στην ίσκα και την κάνουν να καίγεται.

Πρωτεύς=θαλάσσιος θεός, υπηρέτης του Ποσειδώνος “ταυτό Αδριάς εστί και Ιόνιος” παράδοσις αναφέρει έν τινι νήσω του Αδριατικού πελάγους, κατά τον Σουΐδα. Όμως μέσα από τό βαθύ σκοτάδι της προϊστορίας μας, μπορούμε να υποθέσουμε ότι μία ονοματοθεσία, πρώτη-θέση στο Ιόνιο, έβγαλε από τον Πρωτέα το όνομα της ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ (Μ.Σ). Τον Πρωτέα συνήθως αναφέρουσι εις την Αίγυπτον παρεξηγούντες τον Όμηρον, αλλά Αίγ-υπτος (υπτίως του Αιγαίου) βλ.Πυραμίδες Μ.Σ.

Πρώτη= Μία των Πριγκηποννήσων.

Πρώτη-Πρωτή=Νησίς απέναντι των παραλίων της Μεσσηνίας τανύν Πρόδανον. Πρώτη-Πρωτή=Νησίς εν Μεσσηνία, και εν τη επαρχία Ζίχνη.

Πρώτη καὶ πρωτὴ= Ωνομάσθη καὶ τὸ ἐν τῇ ἐπαρχίᾳ Ζίχνης Τουρκοχῶρι Κιούπ-κιοϊ, ὡς ἐκ τῆς ἐν κοιλώματι θέσεως αὐτοῦ, ἡ ἀρχαία Κίεσα καὶ Ἑβδομίτσα τῶν Βυζαντινῶν.

Πρωτόερος=Ο πρώτος γέρων, ο σεβαστός.

Πρωτομέδεια= Μία τῶν Νηρηΐδων.

Πρωτός και Πλωτός=Είναι το ίδιο.

Πρωτώ=μία των Θεσπιάδων νυμφών.

Πρωτώ νύμφη=Θυγάτηρ του Πρωτέως.

Πτολέα= Τόπος κατάφυτος υπό αμπέλου στην Ιωνία, γνωστός ο Πτελεατικός οίνος, χωρίον του Έβρου, χωρίον και δήμος της Αττικής ανήκων στην Οινηϊδα φυλήν, αρχαίο όνομα της πόλεως Εφέσου της Ασίας,

Πτολίεθρον=Η πόλις υποκοριστικόν. Πτολίαρχος=Κυβερνήτης πόλεως

Πτυχία=Μικρά νήσος απέναντι της πόλεως Κερκύρας η νυν Βίδο, η οποία ελέγετο και Ειρήνη (βλέπε λέξη).

Πτολεμαΐς=Όνομα πολλών αρχαίων πόλεων από το όνομα του Πτολεμαίου βασιλέως των Ελλήνων της Αιγύπτου και Μακεδονίας. Μία των πέντε πόλεων της Κυρηναϊκής χώρας στη Λιβύη. Πόλις της άνω Αιγύπτου και πόλις της μεσαίας Αιγύπτου με λιμένα επί του Νείλου. Πόλις επίσημη της Φοινίκης κειμένη παραθαλασσίως. Πτολιπόρθης=υιός του Οδυσσέως μετά την επιστροφήν του από την Τροίαν ή υιός του Τηλέμαχου και της Ναυσικάης (Νικ. Ορέντης)

=Νύμφαι (Ησυχ.) Πτφίδες

Πυγή=Το κάθισμα.(Ησύχ.) Ο πρωκτός μετά των γλουτών, ο πισινός, ο κώλος (Πρωϊας λεξικό)

Πύδνα=Αρχαία πόλις και σημερινή κοινότητα της κεντρικής Μακεδονίας επί του Θερμαϊκύ κόλπου

Πυθικός νόμος=(Μουσικός) ο πιο σημαντικός αυλυτικός νόμος, επινοήθηκε από τον Σακάδα, 586 π.Χ. ο σπουδαιότερος αυλητής-συνθέτης της εποχής του. Ο πυθικός νόμος υπήρξε το πρώτο γνωστό είδος “προγραμματικής” μουσικής και σκοπό είχε την περιγραφή του αγώνα του Απόλλωνα με το δράκοντα Πύθωνα. Αποτελούνταν από πέντε μέρη κατά τον Πολυδεύκη ήταν:α)πείρα (εισαγωγή), κατά την οποία ο θεός εξετάζει αν το έδαφος είναι κατάλληλο για τον αγώνα “διορά τον τόπον ει άξιος εστίν του αγώνος” β)κατακελευσμός (πρόκληση) “προκαλείται τον δράκοντα”, γ) ιαμβικόν συνεχίζεται και γίνεται απομίμιση των σαλπισμάτων και του τριξίματος των δοντιών του δράκοντα (βλέπε λ. οδοντισμός), δ)σπονδείον, στο οποίο ανακοινώνεται η νίκη του θεού “δηλοί την νίκην του θεού”και ε) σύριγγες,καταχόρευσις (νικηφόρος χορός). –Πάνω στις ίδιες γραμμές του Πυθικού νόμου κιθαριστές απομιμήθηκαν έναν κιθαριστικό νόμο που ο Στράβων μας αναφέρει. α)Ανάκρουσις ή άγκρουσις, εισαγωγή, προοίμιο, β)άμπειρα, έναρξη του αγώνα.γ)κατακελευσμός, περιγραφή του αγώνα, δ)σπονδείον σύριγγες περιγραφή των συριγμάτων του δράκοντα που ξεψυχάει δ)ίαμβοι και δάκτυλοι, θριαμβευτικός ύμνος για τη νίκη του θεού και ε)σύριγγες περιγραφή των συριγμάτων του δράκοντα που ξεψυχάει.(Σολ.Μιχαηλίδη)

Πύθιος=Είναι αυτός που μαθαίνει στους αρχόμενους να αναζητούν και να ανακαλύπτουν με την βοήθεια ερωτήσεων.(Πλούταρχος)

Πυλίδες=βουνό Κερκύρας με διπλή Κορυφή, “Τσούκα” που πάει να πει Ερετριείς Πελασγοί Θεσσαλοί. Το ίδιο ονομάζεται ένα βουνό στις Περουβιανές Άλπεις, που λέγεται Πελασγική οροσειρά, διπλής κορυφής, Τσούκα. Πολλές ονομασίες χωριών του Περού είναι όμοιες με της Κερκύρας. (Μαρίνα Καραβά –Γαλάνη αποκωδικοποίησε) Το όνομα Τσούκα συναντάμε στη Βόρειο Ήπειρο και όλη την άλλη Ήπειρο. Τσούκα σήμερα στη μουσική υπονοείται το λάθος-παραφωνία κλπ. Α! Έκαμες μια τσούκα όταν τραγουδούσες (Μ.Σ.)

Πυθὼ η =Ήτο διάφορον τῶν Δελφῶν, διότι ἐκ τῶν μελετῶν μας εἰς τὸν Ὅμηρον ἐσχηματίσαμεν τὴν πεποίθησιν ὅτι:

ὁ ὁμηρικὸς κόσμος εἶναι καθ’ ὁλοκληρίαν διάφορος τοῦ ἱστορικοῦ καὶ κλασικοῦ κόσμου, ὅστις μόνον τὰ ὀνόματα τοῦ ὁμηρικοῦ κόσμου ἔχει καὶ τὰς παραδόσεις, ἀτυχῶς ἠλλοιωμένας εἰς βαθμὸν τοιοῦτον, ὥστε νὰ συγχέηται ἡ ἱστορία μετὰ τοῦ Μύθου.(Αθηναγόρας)

Ἐγνώρισεν ἐπίσης ὁ Ὅμηρος τὴν Δῆλον τὴν παναρχαίαν, διάφορον καὶ ταύτην τῆς ἱστορικῆς Δῆλου.

Πύθω, πυνθάνομαι=Γνωρίζω μετά από μία ερώτηση ή ρωτώ για να μάθω, μαντεύομαι.

Πύθων=Ο Δράκων των Δελφών.

Πύκα=Οργή έχθρα, τιμωρία. Είδος βυζαντινού όπλου και παράγγελμα στρατιωτικόν. ”Στήσετε τις πύκες” εξ ού και και αστιευτική κατάρα “Πύκα να τον βαρέσει αστραπή.” “Ούϊ !Πύκα να τον βαρέσει” γελώντας άκουγα τη γιαγια μου από την Ήπειρο συχνά να το λέει.Μ.Σ.

Πύκα=Ρανίς αίματος, σταγών.

Πυλ-Πύλαιον=Όρος εις την Λέσβον.

Πυλαίη= Δήμητρα, Πυλαίος ο Ερμής, Πυλαίτη η Αθηνά, Πυλάρτης ο Πλούτων-Άδης, Πυλαί αι Γαδειρίδες, Γάδειρος ο Άτλας ο και Εύμηλος.

Πύλος,πύλη,πύλαι=Από της ομηρικής εποχής πολλαί πόλεις υπό το όνομα αυτό:Πυλήνη πόλις εν Αιτωλία, Πύλωρος, πόλις Χαλικιδικής, Πύλαρος εν Κεφαλληνία, Πυλία, η μήτηρ του δήθεν βασιλέως τωνΑθαμάνων του Αιγίου,Πυλίας της Μεσσηνίας εις την οποίαν ο Αγαμήδης ιστορείται, απαντώμεν βουνόν Αυγάλεον, νησίδας Οινούσας, κόλπον Φοινικούντα, Σφακτηρίαν, Μαραθωνήσι, Λέπριον, Γερηνίαν, Πελάνην, Μακαρίαν, Κολώνην, Νάπας, Μάκιστον, Χαλκίδα, Φαιάς, Μυρσινόν, Ελισσόν, και άλλας οναμασίας, αλλά και πύλα στην Κέρκυρα εννοούν το μεγάλο δοχείο λαδιού.

Πύλη= Ταυτόν του κίων-στήλη. Πυλώνη η εξωτερική είσοδος εις βασιλικόν οίκον.

Πυκνάδα=(κερκ.)Κόσκινο πύκνα, έχουσα πυκνάς οπάς.

Πύννα=Η Ήρα

Πυνός= Ο πρωκτός

Πυρ=πυρετός(Ησύχιος)

Πύρα=Η ζέστη της φωτιάς. το πυρί= ειδικό ξύλο, η κάνουλα του βαρελιού που την περιτυλίσσουν με διάφορα υλικά για να μη στάζει, η τρύπα του κρασοβάρελου.

Πυρά μυία=Μέλισσα

Πυραμίδες=οικοδομήματα γεωμετρικά, επί τα κάτω κατερχόμενα (Ησύχιος)

Πυραμίς=Πυρ+Αμίς, Πυρ=φωτιά. Αμος=συλλέκτης.

Πύραμος =ποταμός της Κιλικίας περνάει από το όρος Ταύρου.

Πύρασος =πόλις

Πυρομάδα=Φέτα ψωμιού ψημένη στη φωτιά.( Ήπειρος)

Πυργί το =Τοπωνύμιον Κερκύρας

Πυργίτις=βοτάνη

Πύργος η και Πύργοι= Οι πόλεις της Τριφυλίας χώρα στην Ίλιδα, πλησίον των εκβολών του Νέδα ποταμού, Πυργίτης ο κάτοικος.

Πύργος ο=Προμαχεών, τείχος. Αλλ’επί πύργον έβη και τάξις εν τετραγώνω οπλιτών έστασαν, οππότε πύργος Αχαιών άλλος επελθών. και Πολεμιστήριον όργανον. Πόλις της Αχαΐας.(Ησύχιος)

Πυργούδι=Τοπωνύμιον επαρχίας Τσακωνιάς.

Πυριφλεγέθων-οντος ο=Καταχθόνιος ποταμός Θεσπρωτίας.

Πυροστιά=Η σιδεροστιά,ο πυροστάτης.Ειδικός τρίπους που βάζουν τα μαγειρικά σκεύη στη φωτιά για ν’ ακουμπούν τις κατσαρόλες.

Πύρρα-Βύρρα=Έννοια ύδατος.

Πύρρα = Η σύζυγος τοῦ Δευκαλίωνος, ἡ τόσον ἔχουσα, ὡς καὶ ὁ σύζυγος αὐτῆς, μὲ τὴν πλήμμυραν καὶ τὸν κατακλυσμὸν, ἐκ τοῦ ὁποίου αὐτοὶ μόνοι ἐσώθησαν δηλ. ἡ ἐρυθρὰ γῆ.

Πύρρα =Η Λέσβος, η Ερυθραία, η Αιθιοποία. Την Πύρραν της Λέσβου αντικατέστησε η Μόλυβδος-Μόλυβος και οι δύο λέξεις σημαίνουν μέλας, πτηνόν ερυθρόν.

Πυρραία=λόφος εν Δωτίω. οι δε Πυραίαν είναι μοίραν της Θεσσαλίας λέγουσιν, από Πύρρας της Δευκαλίωνος, ως φησί Σουΐδας. Δοκούσι δε εις ταύτην καταφυγείν οι διαφεύγοντες των Κενταύρων (Ησύχιος)

Πυρραῖος καὶ Πύρρα =Εἰς τὴν αὐτὴν ἔννοιαν τοῦ ὕδατος ἀναφέρονται.

Πυρραίων = Όρος πιτυώδες πρόκειται περί των Πελασγών Ερυθραίων-Αιθιόπων.

Πυρριάδαι=ούτως εκαλούντο οι νυν Μολοσσοί από Πύρρου του Ηπειρώτου (Ησύχιος)

Πυρρὸς= Ο έχων χρώμα ερυθρωπόν, ο Ερυθραίος, ο Αιθίοψ. Ο κόκκινος ὡς τὸ πῦρ, κοκκινωπός, ἐρυθρωπὸς ὡς τὸ χρῶμα τοῦ χοὸς καὶ τοῦ οὐρανοῦ κατὰ τὴν δύσιν καὶ ἀνατολὴν τοῦ ἡλίου, ξανθός, ξανθοκόκκινος. Ἐκ τούτου τὸ ρῆμα πυρράζω.

Πύρρος =Ο υιός του ξανθού Αχιλλέα, βασιλιάς της Ηπείρου, εξάδελφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου η μητέρα του Ολυμπιάδα με τον πατέρα του Πύρρου Αιακίδη πρώτα ξαδέρφια. “Πύρρειος νίκη” δηλαδή νίκη με απώλειες αφού ο Πύρρος νίκησε τους Ρωμαίους με βαρύτατες απώλειες (3500 άνδρες).

Πυρρός=Εν Λέσβῳ τὸ ἐξ ὀρειχάλκου σύρμα, τὸ χρήσιμον ἰδίως πρὸς τὰς χορδὰς ὀργάνων μουσικῶν, καλεῖται πύρρος ἀπὸ τοῦ πυρρὸς ἕνεκα τῆς πυρώδους λάμψεως τῆς χρυσοφαοῦς μεταλλικῆς οὐσίας.

Πυροστιά ή τριπόδι (κερκ.)=βάση για τοποθέτηση κατσαρόλας στη φωτιά.

Πυτιά=Η μαγιά που πήζουν το γάλα για να γίνη τυρί.Παράγεται από μέρος του στομαχιού βυζαχτάρικου αρνιού.

Πω-πω-πω!=εκφράσεις προσωδιακές καθημερινής χρήσεως

Πώγων= Λιμήν της πόλεως Τροιζήνος στν Αργολίδα Πηγούνι, σιαγών, σαγόνι.

Πώγων=Την αναφοράν της φλογός.(Ησύχ.)

Πωγώνι=Ηπείρου (βλέπε Παγ-πακ-πασ-παξ). Ο Όμηρος ονομάζει τα “Πογόνια” με όμικρον. Ο Αθηναγόρας σχετίζει τη λέξη “Πογόνια” με τη λέξη παγ που σημαίνει χρυσός όπως το παγώνι για τα χρυσοποίκιλτα φτερά του. Περιλαμβάνει πολλά τοπωνύμια με αρχαίες ονομασίες. Πολλά από αυτά αντικαταστάθηκαν με νέες πιστεύοντας κακώς ότι είναι σλαύικα ονόματα όπως:Ζαραβίνα ν. Λίμνη, Ρομπάτες, Ρουψιά ν. Βασιλικό,Τσερβάρι ν. Ελαφότοπος, Μεντζητιέ, ν.Κεφαλόβρυσο, Αρτσίστα ν.Αρίστη,Τσαραπλανά, Φραστανά, Σταυροσκιάδι, Καξοί,Δρυμάδες, Δολό, Βολοβίστα, Βομπλό ν.Σταυροδρόμι, Διπαλίτσα, Δολβίτσα, Μεσσαριά, Οψάδα, Οστανίτσα, Δαρβίτσανη, Δολιανά, Σελιό, Μέβδεζα,Ποντικάτες,Δελβινάκι, Δέλβινο,Δερόπολι, Βοχτίνα ν. Πωγωνιανή, Βύρζα ή Βύρζανα πρόκειτα για αρχαία πόλι. Μεσοβούνι, Μόσιορι, Μαυροβούνι, Ραβένια. Τεριάχι από το Τέρχνεος=κλωνάρι, βλαστάρι ή από το Δεράγχη-Τεριάχη (Δέρη=λαιμός, φάραγξ, ύψωμα, ύψωμα βουνού κλπ.)σήμερα λέγεται Νίζιανη. Λογγίνου, Κρισσαρά, Κεράσοβο, Ζάβροχο, Τσαραπλανά, ν.Βασιλικό, Ζελένια(Ζελενιώ)Νοπά ή Νοπάγια,Γκρίμπιανη, Μεσσαριά, Αβαρτίτσανη, Βήσσανη ή Βίσσανη ή Βύσσανη (προσωδιακή προφορά εναλλάσσεται τα υ-ι-η, όπως και τα δύο σσ διασώζεται μέχρι σήμερα ακόμη το παχύ ch της γαλλικής). Λαχανόκαστρο ν. Ωραιόκαστρο (βλέπε λέξη), Καξοί ν.Αγ. Κοσμάς.Βραστορά (καταστράφηκε από τους Ναζί στον πόλεμο του 1940).

Πωγωνίαν Αφροδίτην=Βλέπε Αρσενόθηλυς.

Πωγωνιανή=Καραμουρατιά που κατά τον Πουκεβίλ εκαλείτο Σεσαρηθία από την πόλιν Σεσάρηθο την οποίαν αναφέρει και ο Στέφ. ο Βυζάντιος.Βρίσκεται εκεί που αρχίζει η ένωσις των ποταμών Βοϊδομάτη και Αώου.

Πωρ(ω)μένο=”Μωρέ πρωμένο κούτσουρο” συνηθισμένη ύβρις υπό τύπον αστειότητος, με την έννοια “μωρέ χαμένε βλάκα,δεν αξίζεις τίποτα”